ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ဥေရာပသမဂၢ (EU) ရဲ႕ ပထမဆုံး သံအမတ္ႀကီး Mr Roland Kobia
ျမန္မာႏိုင္ငံမႇာ ဥေရာပသမဂၢ (EU) ရဲ႕ ေနာက္သံုးႏႇစ္တာ ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္မယ့္ မူ၀ါဒနဲ႔လုပ္ငန္းအစီအစဥ္ေတြအေၾကာင္းကို ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ EU ရဲ႕ ပထမ ဆံုး သံအမတ္ႀကီး Mr Roland Kobia က ေအာက္တုိဘာလ ၃၀ ရက္ေန႔က သတင္းေထာက္ေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုရာမႇာ ရႇင္းျပခဲ့ပါတယ္။ EU-Myanmar Task Force အစည္းအေ၀းကိုေတာ့ ၂၀၁၃ ခုႏႇစ္၊ ႏို၀င္ဘာလ ၁၃ ရက္ကေန ၁၅ ရက္အထိ ရန္ကုန္နဲ႔ ေနျပည္ေတာ္တို႔မႇာ က်င္းပခဲ့ၿပီး ႏုိင္ငံေရး၊ စီးပြားေရးနဲ႔ ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈဆုိင္ရာ ဖိုရမ္ေတြမႇာ ႏႇစ္ဦးႏႇစ္ဖက္ ကိုယ္စားလႇယ္ေတြက ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကပါတယ္။ စီးပြားေရး၊ ကုန္သြယ္ေရး၊ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးဆုိင္ရာေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ Mr Kobia နဲ႔ ေတြ႔ဆံုစဥ္ ေဆြးေႏြးေမးျမန္းျဖစ္ခဲ့တာေတြကို CEO စီးပြားေရးႏႇင့္ စီမံခန္႔ခြဲမႈမဂၢဇင္းရဲ႕စာဖတ္ပရိသတ္အတြက္ တင္ဆက္ေပးလိုက္ပါတယ္။
လက္ရႇိ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ့စီးပြားေရး အေျခအေနအေပၚ ဘယ္လိုျမင္ပါ သလဲ။
ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕အလားအလာနဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံ လက္ရႇိရပ္တည္ ေနတဲ့ စီးပြားေရးအေျခအေနဟာ အမ်ားႀကီးကြာဟလ်က္ ရႇိေနတယ္လုိ့ ထင္ပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံက ရင္းျမစ္ေတြ အမ်ားႀကီးရႇိသလို လူဦးေရလည္း မ်ားတယ္။ ႏုိင္ငံကလည္း အခ်က္အခ်ာက်တဲ့ေနရာမႇာရႇိၿပီး ပင္လယ္ဆိပ္ကမ္းေတြရႇိ တယ္။ ေရနံနဲ့သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႕ေတြ ရႇိတယ္။ ဒါေတြက ေတာ့ အလားအလာေကာင္းေတြေပါ့။ လက္ရႇိမႇာ စီးပြားေရး အပါအ၀င္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ ဆက္လုပ္သြားမယ္၊ ရင္းႏႇီးျမႇဳပ္ႏႇံမႈ၊ အတတ္ပညာ၊ ကြၽမ္းက်င္မႈ၊ အထူးသျဖင့္ ဥေရာပက နည္းပညာေတြ ဆြဲေဆာင္ႏုိင္မယ္၊ ေငြေၾကးပိုမို ရရႇိေအာင္ ဖန္တီးႏုိင္မယ္ဆိုရင္ လာမယ့္ႏႇစ္ေတြမႇာ ျမန္မာ ႏုိင္ငံအတြက္ ေမ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြ ရႇိေနပါတယ္။ ႏုိင္ငံတြင္း ေနထုိင္သူအားလံုးလည္း ဖြံ့ၿဖိဳးတိုးတက္လာမႇာ ျဖစ္ပါ တယ္။ ကြၽန္ေတာ္ျမင္တဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံဆိုတာ အလားအလာ ေကာင္းေတြရႇိေနေပမယ့္ ႏိႈင္းယႇဥ္ျခင္းအားျဖင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈ လိုအပ္ေနေသးတဲ့ ႏုိင္ငံတစ္ႏိုင္ငံျဖစ္သလို ေတာက္ပတဲ့ အနာဂတ္ရႇိထားတဲ့ႏုိင္ငံလည္း ျဖစ္ပါတယ္။
ကုန္သြယ္ေရး၊ စီးပြားေရးက႑ေတြမႇာ EU က ျမန္မာႏုိင္ငံကို ဘယ္လိုကူညီမႇာပါလဲ။
EU ဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံကို အကူအညီေပးဖို႔ ေရာက္ရႇိလာတာပါ။ အခုဆိုရင္ GSP နဲ႔ တစ္လမ္းသြား အထူးအခြင့္အေရး ေပးထားတဲ့ ကုန္သြယ္မႈရႇိေနသလို စီးပြားေရး ပိတ္ ဆို႔မႈေတြကိုလည္း ဖယ္ရႇားထားၿပီးျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ပို႔ကုန္ေတြကို အခြန္အခ၊ သတ္မႇတ္ခ်က္၊ ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြမရႇိဘဲ EUကို လြတ္လြတ္လပ္လပ္ တင္ပို႔ႏိုင္ပါၿပီ။ ဒါ့အျပင္ အဲဒီလို တင္ပို႔ႏိုင္ဖို႔ ျမန္မာႏုိင္ငံကိုလည္း နည္းပညာအကူအညီေတြ ေပးေနပါတယ္။ ကုမၸဏီေတြကို ဆြဲေဆာင္ႏုိင္မယ့္ စီးပြားေရးပတ္၀န္းက်င္ တစ္ရပ္ ဖန္တီးႏိုင္ဖို႔ အင္မတန္ အေရးႀကီးပါတယ္။ ဒါကိုကြၽန္ေတာ္တို႔က ကူညီဖို႔ႀကိဳးစားေနတာပါ။
EU ဘက္က ကုမၸဏီေတြ ျမန္မာႏုိင္ငံမႇာ ရင္းႏႇီးျမႇဳပ္ႏႇံခ်င္လာေအာင္ ဘယ္လိုဆြဲေဆာင္မႇာပါလဲ။
အဲဒီလိုဆြဲေဆာင္ႏုိင္ဖို႔ EU-Myanmar Task Force အစည္းအေ၀းကိုက်င္းပတာပါ။ ကုမၸဏီေပါင္း ၈၅ ခုလာမယ္။ သူတို႔ကို ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ အလားအလာ အေၾကာင္း ေျပာျပၿပီး ဘယ္လို ၀င္ေရာက္ရင္းႏႇီးျမႇဳပ္ႏႇံႏုိင္မလဲ ကူညီေပးႏုိင္ပါမယ္။ ဒါေပမဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံက ရင္းႏႇီးျမႇဳပ္ႏႇံမႈေတြကို အကာအကြယ္ေပးမယ့္ ဥပေဒ အထိန္း အကြပ္ ရႇိထားရပါမယ္။ ရင္းႏႇီးျမႇဳပ္ႏွံသူေတြဟာ အကာအကြယ္ေပးမႈ၊ ဥပေဒေရးရာ လံုၿခံဳစိတ္ခ်ရမႈ၊ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူကင္းရႇင္းမႈနဲ႔ လူသားအရင္းအျမစ္ လံုေလာက္ မႈတို႔ကို အလိုရႇိၾကပါတယ္။ ကုမၸဏီေတြကို ဆြဲေဆာင္ႏုိင္မယ့္ ပတ္၀န္းက်င္တစ္ခုဖန္တီးဖို႔ ျမန္မာအစိုးရ နဲ႔ EU တို႔ ႀကိဳးစားသြားမႇာပါ။ ဒါေၾကာင့္ လာမယ့္ႏႇစ္ေတြ အတြင္း အခြင့္အလမ္းေကာင္းေတြ အမ်ားႀကီးရႇိလာမယ္ ထင္ပါတယ္။
EU-Myanmar Task Force ထြက္ေပၚလာမယ့္ ရလဒ္ေတြက ဘာပါလဲ။
Task Force မႇာ ေဆာင္ရြက္စရာ အမ်ားႀကီးပါပဲ။ ပထမ တစ္ခုကေတာ့ ႏုိင္ငံေရးျဖစ္ၿပီး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး၊ ဒီမိုကေရစီ၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး စတာေတြကို ဆက္လက္ေထာက္ခံသြားပါမယ္။ ဒုတိယကေတာ့ စီးပြားေရးနဲ႔ဆုိင္ပါတယ္။ အစုိးရနဲ႔သေဘာတူညီမႈအမ်ားႀကီး လက္မႇတ္ေရးထိုးပါမယ္။ SME ေတြ၊ သတၲဳတြင္း၊ ခရီးသြားလာေရး စတာေတြနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ သေဘာတူညီမႈေတြ ပါ၀င္ပါမယ္။ ဥေရာပ ရင္းႏႇီးျမႇဳပ္ႏႇံမႈဘဏ္ကလည္း ျမန္မာႏုိင္ငံကို ကူညီဖို႔ အသင့္ျဖစ္ေနပါၿပီ။ တတိယအခ်က္က ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး အေထာက္အပံ့ပါပဲ။ ပညာေရး၊ ေက်းလက္ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးနဲ႔ လယ္ယာက႑၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္ စတာေတြ အတြက္ ေငြေၾကးအေတာ္မ်ားမ်ား ေထာက္ပံ့မယ့္ အစီအစဥ္ကို ေၾကညာသြားပါမယ္။ သေဘာတူညီမႈ ဆယ္ခုေလာက္ရႇိမယ္လို႔ ခန္႔မႇန္းပါတယ္။
EU က ျမန္မာႏုိင္ငံကို ခုထိ ဘယ္ေလာက္ပမာဏ ကူညီထားပါၿပီလဲ။
EU ဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံကို စေရာက္ကတည္းက ကူညီခဲ့တာ ယူ႐ိုေငြ သန္းသံုးရာ၊ ေလးရာေလာက္ ရႇိပါၿပီ။ အေမရိကန္ ေဒၚလာ သန္းငါးရာေက်ာ္နဲ့ ညီမွ်ပါတယ္။ အနာ ဂတ္ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးအတြက္ ျမန္မာႏုိင္ငံကို ဘယ္ေလာက္ထပ္ကူညီဦးမယ္ဆိုတာကို Task Force မႇာ ေၾကညာသြားပါမယ္။ အစိုးရကိုသာမက လူမႈအဖြဲ႕အစည္းေတြ၊ အစိုးရမဟုတ္တဲ့ အဖြဲ႔အစည္းေတြ၊ မီဒီယာေတြ၊ လယ္ယာစိုက္ပ်ဳိးေရးနဲ႔ က်န္းမာေရးအတြက္ ကူညီေထာက္ပံ့သြားမႇာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဥေရာပ ကုမၸဏီေတြအတြက္ CSR က ဘယ္ေလာက္ထိ အေရးပါပါသလဲ။
ကြၽန္ေတာ္တို႔ဆီက ကုမၸဏီေတြအတြက္ CSR က အင္မတန္ အေရးႀကီးပါတယ္။ သူတို႔လိုက္နာရမယ့္ က်င့္၀တ္စည္းကမ္းေတြ ရႇိထားသလို ျမန္မာႏုိင္ငံမႇာလည္း အလားတူ က်င့္သံုး သြားမႇာပါ။ ႏုိင္ငံတကာ စံခ်ိန္စံညႊန္းနဲ့အညီ၊ လာဘ္ေပး လာဘ္ယူ ကင္းရႇင္းေအာင္၊ အလုပ္အကိုင္ ပိုမိုကာကြယ္ေပးႏိုင္ေအာင္၊ အလုပ္ သမားေတြ ေကာင္းေကာင္းဆက္ဆံခံရေအာင္၊ ေကာင္းေကာင္းလုပ္ခလစာရေအာင္၊ ေကာင္းေကာင္း ေစာင့္ေရႇာက္ခံရေအာင္ လုိက္နာပါတယ္။ ဥေရာပဘက္က စားသံုးသူေတြကလည္း CSR ကို လိုက္နာတဲ့ ႏုိင္ငံေတြမႇာ ထုတ္လုပ္တဲ့ ထုတ္ကုန္ေတြကိုပဲ ၀ယ္ယူစားသံုးခ်င္ၾကပါတယ္။ သင့္ေလ်ာ္မႇန္ကန္တဲ့အလုပ္ခြင္၊ သင့္ေတာ္တဲ့လုပ္ခ လစာရရႇိတဲ့ေနရာ၊ ပတ္၀န္းက်င္သန့္ရႇင္းေရးနဲ့ ေလ်ာ္ညီစြာ ထုတ္လုပ္ထားတဲ့ေနရာေတြကလာတဲ့ ထုတ္ကုန္ကိုမႇ ထုတ္ ကုန္ေကာင္းတစ္ခုလုိ႔ ျမင္ၾကပါတယ္။
၂၀၁၄ ခုႏႇစ္မႇာ ျမန္မာႏုိင္ငံ အာဆီယံဥကၠ႒ျဖစ္လာၿပီး ၂၀၁၅ ခုႏႇစ္ မႇာ အာဆီယံစီးပြားေရး အသိုက္အ၀န္း (AEC) အေကာင္အထည္ ေပၚလာမႇာျဖစ္တဲ့အတြက္ အီးယူနဲ႔ အနာဂတ္အလားအလာက ဘယ္လိုရႇိပါသလဲ။
ေဒသတြင္းမႇာ ျမန္မာႏုိင္ငံက ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္တာ၊ အထူးသျဖင့္ အာဆီယံ ဥကၠ႒တာ၀န္ယူတာကို EU က ေထာက္ခံပံ့ပိုးသြားမႇာပါ။ လက္ရႇိမႇာ EU ဟာ စင္ကာပူ ႏုိင္ငံနဲ႔ လြတ္လပ္စြာ ကုန္သြယ္ေရးစာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆိုထားပါတယ္။ မေလးရႇား၊ ဗီယက္နမ္၊ ထိုင္းႏုိင္ငံတို႔နဲ႔လည္း ေဆြးေႏြးဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။ တစ္ေန႔မႇာ ျမန္မာႏုိင္ငံ နဲ႔လည္း ေဆာင္ရြက္သြားႏိုင္ဖို႔ ေမ်ာ္လင့္ပါတယ္။ အာဆီယံႏုိင္ငံအားလံုးနဲ့ လြတ္လပ္စြာ ကုန္သြယ္ေရးသေဘာတူညီမႈေတြ ေဆြးေႏြးသြားမႇာျဖစ္ပါတယ္။
အေမရိကန္ ရင္းႏႇီးျမႇဳပ္ႏႇံသူေတြနဲ့ ဥေရာပရင္းႏႇီးျမႇဳပ္ႏႇံသူေတြ ဘာမ်ားကြာျခားပါသလဲ။
အေမရိကန္နဲ႔ EU မႇာ တူတာေတြရႇိသလုိ ကြဲျပားတာေတြလည္း မနည္းပါဘူး။ CSR ၊ အလုပ္သမားမ်ား အကာအကြယ္ေပးေရး၊ ႏိုင္ငံတကာစံခ်ိန္မီေရး၊ က်င့္၀တ္လုိက္နာေရး စတဲ့အပိုင္းေတြမႇာ တူညီတဲ့တန္ဖိုးေတြ ရႇိၾကပါတယ္။ ျခားနားတဲ့အပိုင္းကေတာ့ ရင္းႏႇီးျမႇဳပ္ႏႇံလိုတဲ့အပိုင္းမႇာ ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။ EU မႇာက စြမ္းအင္လိုအပ္ခ်က္ ရႇိပါတယ္။ အေမရိကန္ကေတာ့ ေရနံနဲ့ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႕ေတြ အမ်ား ႀကီး ရႇိၿပီးသားပါ။ EU ဟာ စြမ္းအင္ေတြအမ်ားႀကီး လုိပါတယ္။ တစ္ေန့မႇာ ျမန္မာႏုိင္ငံကေနလည္း ၀ယ္ယူဖို႔ ရႇိလာမႇာပါ။
လက္ရႇိျမန္မာအစိုးရရဲ႕ က်န္ရႇိေနေသးတဲ့သက္တမ္းမႇာ ဦးစားေပးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲသင့္တဲ့ မူ၀ါဒေတြက ဘာေတြ ျဖစ္မယ္လို႔ထင္ပါသလဲ။
လက္ရႇိ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ပံုစံဟာ အိမ္အသစ္တစ္လံုး ေဆာက္လုပ္ရမႇာနဲ့ တူေနပါတယ္။ ဒီအတြက္ ေအာက္ေျခ အလြန္ခုိင္မာရပါမယ္။ အဲဒါကေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး၊ လံုၿခံဳေရးနဲ့ ေသြးစည္းညီညြတ္ေရးပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေတြမပါရင္ ေဆာင္ရြက္ရတာ အလြန္ခက္ပါမယ္။
ဒါ့အျပင္ ႏုိင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္အားလံုးဟာ တုိင္းျပည္ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေအာင္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ၾကရပါမယ္။ တိုင္းျပည္တိုးတက္ေရး၊ ကုန္သြယ္ေရး၊ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရး စတာေတြ ေဆာင္ရြက္ၿပီး ဆင္းရဲတဲ့ေဒသေတြ တိုးတက္လာေအာင္ ႀကိဳးပမ္းသြားရပါမယ္။ လက္ရႇိျမန္မာအစိုးရက အေကာင္းဆံုးႀကိဳးစားေနတာကိုလည္း တကယ္ပဲ အားရပါတယ္။ အစိုးရသာမက တစ္ႏုိင္ငံလံုး၊ ႏုိင္ငံေရးသမားအားလံုး၊ တစ္ မ်ဳိးသားလံုး အတူပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ၾကၿပီး အလားအလာေတြကို လက္ေတြ႕ျဖစ္ လာေအာင္ ရယူအေကာင္အထည္ ေဖာ္ရပါမယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံကို အရင္က ေရာက္ဖူးပါသလား။ ဒီမႇာ လာေရာက္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္စဥ္ ႀကံဳေတြ့ရတဲ႕အခက္အခဲေတြက ဘာပါလဲ။
မႏႇစ္ကေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံကို ႏႇစ္ပတ္လာလည္ဖူးပါတယ္။ ရန္ကုန္၊ မႏၲေလး၊ ပုဂံ၊ စစ္ေတြ စတဲ့ေနရာေတြေရာက္ပါတယ္။ အခု ျမန္မာႏုိင္ငံမႇာ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ေနတာ ခုနစ္ပတ္ ရႇိပါၿပီ။ ကြၽန္ေတာ္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ရမယ့္ သက္တမ္းက ေလးႏႇစ္ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာလူမ်ဳိးေတြက အလြန္ေဖာ္ေရြၿပီး အားႀကိဳးမာန္တက္ ရႇိၾကပါတယ္။ ဒီမႇာ လာေနရတာ ေပ်ာ္ပါတယ္။ အလုပ္ေတြကေတာ့ အမ်ားႀကီးေပါ့။ ကြၽန္ ေတာ့္မိသားစုကလည္း ဒီမႇာေပ်ာ္ပါတယ္။
ကြၽန္ေတာ္ ျမန္မာျပည္မႇာ အခုလို ပထမဆံုး သံအမတ္ႀကီးအျဖစ္ လာေရာက္တာ၀န္ထမ္းေဆာင္တာဟာ EU က ျမန္မာႏုိင္ငံအတြက္ အားႀကိဳးမာန္တက္ရႇိတာကို အခုိင္အမာ ျပသလုိက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ သမုိင္း၀င္ အသြင္ကူးေျပာင္းေရးကာလမႇာ အီးယူအေနနဲ့ မိတ္ေဆြေကာင္းအျဖစ္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္သြားမႇာျဖစ္ပါ တယ္။
အခုလို အခ်ိန္ေပးၿပီး ေျဖၾကားလို႔ ေက်းဇူးအထူးပဲတင္ရႇိပါတယ္။
