အြန္လုိင္းသတင္းေလာကကို ၀င္လာေတာ့မယ့္ eBay တည္ေထာင္သူ Pierre Omidyar

ebays-founder-plans-on-building-a-new-mass-media-organization-from-scratch-starting-with-snowden-leaks copy

eBay တည္ေထာင္သူ Pierre Omidyar ကို ျပင္သစ္ႏိုင္ငံတြင္ အီရန္မိဘႏႇစ္ပါးမႇ ေမြးဖြားခဲ့သည္။ သူ႔ဖခင္သည္ Johns Hopkins သင္ၾကားေရးေဆး႐ံုမႇ ခြဲစိတ္ဆရာ၀န္ျဖစ္ကာ၊ သူ႔မိခင္သည္ Georgetown  ၿမိဳ႕တြင္ ပါရႇန္ဘာသာစကားသင္သည့္ ဆရာမျဖစ္သည္။ သူ႔အသက္ ေျခာက္ႏႇစ္အရြယ္တြင္ အေမရိ ကန္ျပည္ေထာင္စု၊ ၀ါရႇင္တန္သို႔ မိသားစုအလုိက္ေျပာင္းေရႊ႕ခဲ့သည္။ Omidyar သည္ အထက္တန္းပညာကို Hawaii တြင္ ႏႇစ္ႏႇစ္တက္ေရာက္ခဲ့ပါသည္။ သူ႔ဇနီးသည္ကလည္း Hawaii မႇပင္ ျဖစ္သည္။

Omidyar မိသားစုသည္ ၂၀၀၆ ခုႏႇစ္တြင္ Hawaii သို႔ ေျပာင္းေရႊ႕ကာ Honolulu ၿမိဳ႕အနီးက စတုရန္းေပ ၅,၈၀၀ က်ယ္၀န္းသည့္ကမ္းေျခအိမ္တစ္လံုးကို ၀ယ္ယူေနထိုင္လ်က္ရႇိပါသည္။

Omidyar သည္ အျခားစြန္႔ဦးတီထြင္ သူမ်ားႏႇင့္မတူဘဲ မီဒီယာေတြကို ေရႇာင္ရႇားေလ့ရႇိသည္။ ၂၀၀၉ ခုႏႇစ္က  Honolulu Advertiser သတင္းစာမႇ ရႇားပါး အင္ တာဗ်ဴးတစ္ခုတြင္ ”ကြၽန္ေတာ္က လူသိမ်ားတာ မႀကိဳက္ဘူးဗ်။ ၿမိဳ႕ထဲေလွ်ာက္သြားရင္ ကြၽန္ေတာ္ကိုမႇတ္မိၿပီး  ကြၽန္ေတာ့္နာမည္ေခၚၾကတာဆိုလို႔ Starbucks  ေကာ္ဖီ ဆိုင္က လူေတြေလာက္ပဲရႇိေစခ်င္တာ” ဟု ေျပာသည္။

 

ကြန္ပ်ဴတာႏႇင့္ အကြၽမ္း၀င္ခဲ့

ကြန္ပ်ဴတာကို Omidyar စတင္ စိတ္၀င္စားလာသည္မႇာ ကိုးတန္းေက်ာင္းသားဘ၀၊ ဗာဂ်ီးနီးယားျပည္နယ္၊ McLean ေဒသမႇ The Potomac School ေက်ာင္း တြင္ ျဖစ္သည္။ သူသည္ ၁၉၈၄ ခုႏႇစ္တြင္ ေမရီလင္းျပည္နယ္၊ St. Andrew’s Episcopal ေက်ာင္းမႇ အထက္တန္းေအာင္ျမင္ခဲ့သည္။ ၁၉၈၈ ခုႏႇစ္တြင္ ကြန္ပ်ဴတာ သိပၸံဘြဲ႕ကို မက္ဆာခ်ဴးဆက္ျပည္နယ္ရႇိ Tufts University မႇ ရရႇိခဲ့ပါသည္။

Omidyar သည္ ဘြဲ႕ရၿပီးမၾကာမီ Silicon Valley မႇ နည္းပညာကုမၸဏီမ်ားတြင္ ၀င္ေရာက္လုပ္ကိုင္ခဲ့သည္။ ဦးစြာ Apple Computer ၏လုပ္ငန္းခြဲတစ္ခုျဖစ္ သည့္ Claris ကုမၸဏီတြင္ ၀င္ေရာက္အလုပ္လုပ္သည္။ ၁၉၉၁ ခုႏႇစ္တြင္ Ink Development  ဆိုေသာ ကြန္ပ်ဴတာ ကုမၸဏီတစ္ခုကို ပူးတြဲတည္ေထာင္ကာ ေနာက္ ပိုင္းတြင္ ယင္းကုမၸဏီကို အီး-ေကာမားစ္ကုမၸဏီတစ္ခုအျဖစ္ eShop ဟု အမည္ေျပာင္းခဲ့ပါသည္။

 

eBay ၀က္ဘ္ဆိုက္၏ နိဒါန္း

၁၉၉၅ ခုႏႇစ္၊ စက္တင္ဘာလ ၄ ရက္၊ သူ႔အသက္ ၂၈ ႏႇစ္အရြယ္တြင္ Omidyar သည္ Auction Web  ဆိုသည့္ အြန္လိုင္း၀န္ေဆာင္မႈတစ္ခု စတင္တည္ေထာင္ ခဲ့သည္။ ထိုနာမည္ကို Echo Bay ဟု အမည္ေပးရန္ ေရြးခ်ယ္ခဲ့ေသာ္လည္း အြန္လိုင္းမႇာ ထိုနာမည္ကို မႇတ္ပံုတင္ၿပီးသားျဖစ္ေနသျဖင့္ အတိုခ်ဳံ႕ထားသည့္ eBay ဆိုေသာ အမည္ကိုသာ ယူခဲ့ပါသည္။  eBay တြင္ ပထမဆံုးေရာင္းခ်ခဲ့သည့္ပစၥည္းမႇာ ေလဆာညႊန္တံ အက်ဳိးတစ္ခုသာျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။ မည္သို႔ဆိုေစ အေမရိ ကန္၏ေခတ္သစ္စီးပြား ေရးေလာကမႇာ လ်မ္းလ်မ္းေတာက္ ေအာင္ျမင္ခဲ့သည့္ eBay ၏သမုိင္းေၾကာင္းကို ၂၀၀၂ ခုႏႇစ္ထုတ္ Adam Cohen  ၏ The Perfect Store: Inside eBay စာအုပ္တြင္ အတြင္းက်က် ေရးသားေဖာ္ျပခဲ့ပါသည္။

 

လုပ္ငန္း ႀကီးထြားလာ

ထို႔ေနာက္ Omidyar သည္ eBay ကို ကုမၸဏီအျဖစ္ ဖြဲ႕စည္းထူေထာင္လုိက္သည္။ ပစၥည္းတစ္ခု ေရာင္းရတုိင္း  သူရရႇိသည့္ အခေၾကးေငြအနည္းငယ္ျဖင့္ ၀က္ဘ္ဆိုက္ ကို  ခ်ဲ႕ထြင္ႏုိင္ခဲ့သည္။ ထို၀က္ဘ္ဆုိက္က ရသည့္၀င္ေငြသည္ ထိုစဥ္က သူလုပ္ကိုင္ေနသည့္ General Magic ဆက္သြယ္ေရးကုမၸဏီတြင္ သူရသည့္လစာထက္ မ်ား လာပါသည္။ သို႔ျဖင့္ ေနာက္ကိုးလအၾကာတြင္ Omidyar သည္ သူ႔လုပ္ငန္းကို အျပည့္အ၀အာ႐ံုစိုက္သြားရန္ ဆံုးျဖတ္ခဲ့ပါေတာ့သည္။

၁၉၉၆ ခုႏႇစ္မႇာပင္ Omidyar သည္ ေလေၾကာင္း လိုင္းလက္မႇတ္မ်ားကို အြန္လုိင္းမႇေရာင္းခ်ႏိုင္မည့္ လုိင္စင္တစ္ခု ရရႇိခဲ့သည္။ ထိုအခ်ိန္တြင္  eBay ၀က္ဘ္ ဆိုက္တြင္ ေလလံတင္ေရာင္းခ်မႈေပါင္း ၂၅၀,၀၀၀ အထိ ရႇိေနပါသည္။ ၁၉၉၇ ခုႏႇစ္၊ ပထမလတြင္ ထုိအေရအတြက္သည္ ႏႇစ္ သန္း ျဖစ္လာပါသည္။ ႏႇစ္ လယ္ပိုင္းေရာက္ေသာအခါ  eBay ၀က္ဘ္ဆိုက္သည္ ေလလံတင္မႈေပါင္း တစ္ေန႔လွ်င္ ရႇစ္သိန္းနီးပါးအထိ လက္ခံေဆာင္ရြက္ေပးေနပါသည္။

eBay ၏ ၀န္ေဆာင္မႈသည္အစတြင္ အခမဲ့ျဖစ္ေသာ္လည္း အင္တာနက္၀န္ေဆာင္မႈကုန္က်စရိတ္ကို ေပးေဆာင္ရန္ အခေၾကးေငြ ေကာက္ခံလာ ရျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။ ကုန္စည္တစ္ခု အၿပီးသတ္ေရာင္းခ်သည့္ ေစ်းႏႈန္း၏ ၁၀ ရာခုိင္ႏႈန္းကို eBay က ေကာက္ခံပါသည္။

 

ဘီလီယံနာ အျဖစ္သို႔

၁၉၉၆ ခုႏႇစ္တြင္  eBay ကို Jeffrey Skoll က ၀င္ေရာက္လာပါသည္။ ၁၉၉၈ ခုႏႇစ္၊ မတ္လတြင္ Meg Whitman ကို ဥကၠ႒ႏႇင့္ CEO အျဖစ္ တာ၀န္ေပးခဲ့သည္။ သူက ထိုရာထူးတြင္ ၂၀၀၈ ခုႏႇစ္၊ ဇန္န၀ါရီလအထိ တာ၀န္ယူခဲ့ပါသည္။ သူ႔ေနရာတြင္ John Donahoe က ဆက္လက္ တာ၀န္ယူပါသည္။

၁၉၉၈ ခုႏႇစ္၊ စက္တင္ဘာလတြင္ eBay ကုမၸဏီကို စေတာ့အိတ္ခ်ိန္းမႇာ အရႇင္ေမ်ာစနစ္ျဖင့္ စာရင္းတင္လုိက္ပါသည္။ ထိုအခါ တည္ေထာင္သူ အသက္ ၃၁ ႏႇစ္အရြယ္ Omidyarေရာ၊ Skoll ပါ ဘီလီယံနာမ်ား ျဖစ္သြားသည္။ ၂၀၀၈ ခုႏႇစ္၊ ဇူလိုင္လစာရင္းအရ Omidyar  ၏ eBay ရႇယ္ယာ ၁၇၈ သန္း ပိုင္ဆုိင္မႈက ေဒၚ လာ ၄.၄၅ ဘီလီယံတန္ပါသည္။ Omidyar သည္ ကာလီဖိုးနီးယားျပည္နယ္၊ Laguna ကမ္းေျခရႇိ Montage Resort & Spa တြင္လည္း ရင္းႏႇီိးျမႇဳပ္ႏႇံထားပါသည္။

 

ကုသိုလ္ျဖစ္လုပ္ငန္းဘက္လႇည့္

Omidyar သည္ ယခုအခါ eBay  ၏ အႀကီးအကဲရာထူးကို တာ၀န္ယူထားေသာ္လည္း ၂၀၀၄ ခုႏႇစ္က တည္ေထာင္ခဲ့သည့္ သူ၏ Omidyar Network တြင္ အမ်ား ဆံုးေဆာင္ရြက္ေနပါသည္။

Omidyar Network  ဆိုသည္မႇာ ကုသိုလ္ျဖစ္ ရင္းႏႇီးျမႇဳပ္ႏႇံေရးကုမၸဏီျဖစ္သည္။ ေစ်းကြက္စြမ္းရည္ကို အသံုးခ်ကာ လူတို႔၏ေန႔စဥ္ဘ၀မ်ား တိုးတက္ေကာင္း မြန္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ရန္ ရည္ရြယ္ထားပါသည္။ စီးပြားေရး၊ လူမႈေရးႏႇင့္ ႏုိင္ငံေရးအေျပာင္းအလဲမ်ား ျဖစ္ေပၚေအာင္ တီထြင္ဆန္းသစ္မႈရႇိသည့္ကုမၸဏီမ်ားက ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ေပးႏုိင္ေရးအတြက္ ကူညီပါသည္။ ယေန႔အထိဆိုလ်င္ Omidyar Network သည္ စီးပြားျဖစ္ကုမၸဏီမ်ားႏွင့္ အက်ဳိးအျမတ္မယူေသာ ကုမၸဏီမ်ား အတြက္ ေဒၚလာ သန္း ၂၇၀ ေက်ာ္ထည့္၀င္ထားၿပီးျဖစ္သည္။ အထူးသျဖင့္  စီးပြားေရးတိုးတက္မႈရရႇိေစရန္ႏႇင့္ အိမ္ၿခံေျမရပိုင္ခြင့္၊ အစိုးရပြင့္လင္းျမင္သာမႈႏႇင့္ ဆိုရႇယ္မီဒီယာအပါအ၀င္ ရင္းႏႇီးျမႇဳပ္ႏႇံမႈနယ္ပယ္မ်ားစြာမႇ လုပ္ငန္းမ်ားျဖစ္သည္။

eBay မႇတာ၀န္မ်ားကို လႊဲေပးၿပီးသည့္ေနာက္ပိုင္းတြင္ Mr Omidyar  ႏႇင့္ သူ႔ဇနီးသည္ Pamela တို႔က ေဒၚလာတစ္ဘီလီယံေက်ာ္ကို ကုသိုလ္ျဖစ္လုပ္ငန္းမ်ား အတြက္ လႇဴဒါန္းထားသည္။ ထို႔ျပင္ Hawaii တြင္လည္း ျပန္လည္အသံုးခ်ႏုိင္ေသာ စြမ္းအင္လုပ္ငန္း၊ ေအာ္ဂဲနစ္စိုက္ပ်ဳိးေရးလုပ္ငန္းႏႇင့္ လူမႈအဖြဲ႕အစည္းမ်ားစြာတို႔တြင္ ရင္းႏႇီးျမႇဳပ္ႏႇံထားပါသည္။

 

ထင္ေပၚေက်ာ္ၾကားလာ

Forbes မဂၢဇင္းက Omidyar ကို ၂၀၁၃ ခုႏႇစ္၊ စက္တင္ဘာလတြင္ ေဒၚလာ ၈.၅ ဘီလီယံ ပိုင္ဆုိင္မႈျဖင့္ ကမၻာ့အခ်မ္းသာဆံုးအဆင့္ ၁၂၃ ေယာက္ေျမာက္တြင္ သတ္ မႇတ္ထားသည္။ သူသည္ အေမရိကန္၏ ၄၂ ႏႇစ္ေယာက္ေျမာက္ အခ်မ္းသာဆံုးလည္းျဖစ္သည္။ သူသည္ အခ်မ္းသာဆံုး အီရန္လူမ်ဳိးျဖစ္ကာ ပဥၥမေျမာက္အခ်မ္းသာ ဆံုး ျပင္သစ္ႏိုင္ငံသားလည္း ျဖစ္သည္။

Omidyarသည္ ၂၀၁၁ ခုႏႇစ္တြင္ Tufts University  မႇ Doctor of Public Service  ေဒါက္တာဘြဲ႕ကို ခ်ီးျမႇင့္ခံခဲ့ရသည္။

 

စာနယ္ဇင္းနယ္ပယ္ကို စိတ္၀င္စား

Omidyar  သည္ Washington Post ကို၀ယ္ယူလုိက္သည့္ Amazon  ၀က္ဘ္ဆိုက္တည္ေထာင္သူ Jeff Bezos ႏႇင့္ ယႇဥ္ၿပိဳင္ကာ သတင္းမ်ား၏ အနာဂတ္ကို ဖန္တီး မည္ဟု သတင္းထြက္ေနပါသည္။ Washington Post  ကို ေရာင္းခ်ရန္ သူ႔ကိုလည္း ကမ္းလႇမ္းခဲ့သည့္တုိင္ ေနာက္ဆံုးတြင္ Amazon တည္ေထာင္သူ Jeff Bezos   က ေဒၚလာ သန္း ၂၅၀ ႏႇင့္ ၀ယ္ယူသြားပါသည္။

Omidya  သည္ မီဒီယာမ်ားကို ေရႇာင္ရႇားေသာ္လည္း စာနယ္ဇင္းမ်ားကိုေတာ့ စိတ္၀င္စားမႈရႇိပါသည္။ Honolulu Civil Beat  ဟုေခၚေသာ အြန္လုိင္းမႇသာ မႇာယူဖတ္႐ႈႏုိင္သည့္ေဒသဆိုင္ရာ အြန္လုိင္းသတင္း၀က္ဘ္ဆိုက္တစ္ခုကို ၂၀၁၀ ခုႏႇစ္တြင္ စတင္တည္ေထာင္ခဲ့သည္။ ထို႔ျပင္ Arianna Huffington  ႏႇင့္အတူ Huffington Post  သတင္းစာ၏ Hawaii ၀က္ဘ္ဆိုက္ကို  ၂၀၁၃ ခုႏႇစ္၊ စက္တင္ဘာလတြင္ ပူးတြဲတည္ေထာင္ခဲ့ပါသည္။

၂၀၁၃ ခုႏႇစ္၊ ေအာက္တုိဘာလတြင္ Omidyar သည္ သူ၏ဂလိုဘယ္ဒစ္ဂ်စ္တယ္ မီဒီယာေပါင္းစံုပါ၀င္သည့္အဖြဲ႕အစည္းတစ္ခု တည္ေထာင္မည့္ အစီအစဥ္ ကို ေၾကညာခဲ့ပါသည္။

ထုိ၀က္ဘ္ဆိုက္ကို နာမည္မသိရေသးေသာ္လည္း အေၾကာင္းရပ္မ်ဳိးစံုပါ၀င္မည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ရပါသည္။  သူႏွင့္တြဲဖက္ပါ၀င္သူသံုးေယာက္မႇာ အမ်ဳိးသား လံုၿခံဳေရးနယ္ပယ္မႇ ျဖစ္သည္။ ထိုလုပ္ငန္းမႇာ အေစာပိုင္းအဆင့္သာရႇိေသးေသာ္လည္း တစ္ဦးခ်င္း စာဖတ္သူမ်ားႏႇင့္ ကိုက္ညီေသာသတင္းမ်ားကို ႀကိဳးစားတင္ဆက္ သြားမည္ဟု ဆိုထားပါသည္။

Omidyar သည္ eBay ၏ ၁၀ ရာခုိင္ႏႈန္းနီးပါးကို ပိုင္ဆိုင္ကာ ယခုလုပ္ငန္းသစ္အတြက္ ေဒၚလာ သန္း ၂၅၀ အနည္းဆံုးထည့္၀င္ရန္ ကတိျပဳထားပါသည္။ Washington Post ကို၀ယ္ခဲ့သည့္ Jeff Bezos  ႏႇင့္ Omidyar တို႔ႏွစ္ဦးလံုးသည္ နည္းပညာစြန္႔ဦးတီထြင္သူမ်ားပီပီ  တစ္ခ်ိန္ကလည္း အင္တာနက္လက္လီအေရာင္း လုပ္ငန္းအတြက္ ၿပိဳင္ဆုိင္ခဲ့ၾကဖူးသည္။ ယခုလည္း သတင္းလုပ္ငန္းအတြက္ ၿပိဳင္ဆုိင္ၾကပါဦးမည္။

သတင္းလုပ္ငန္းထဲသို႔ Omidyar ၀င္လာသည္ကို ႀကိဳဆိုေၾကာင္း Arianna Huffington  ကေျပာသည္။ ”eBayကေန သိပ္ထိေရာက္တဲ့ လက္လီလုပ္ငန္းသစ္ တစ္ခုကို သူဖန္တီးျပခဲ့သလို မီဒီယာနယ္ပယ္မႇာလည္း သူ႔ရဲ႕တီထြင္ဆန္းသစ္မႈေတြကေန အားလံုးအတြက္ ဘာေတြ အက်ဳိးရႇိလာမလဲဆိုတာ စိတ္၀င္စားစရာပါပဲ” ဟု သူက ေျပာပါသည္။

 

ကိုယ္ေရးအက်ဥ္း

အမည္            –         Pierre Morad Omidyar

ေမြးေန့            –         ၂၁၊ ဇြန္၊ ၁၉၆၇ (အသက္ ၄၆ ႏႇစ္)

ဇာတိ             –         ပဲရစ္၊ ျပင္သစ္ႏုိင္ငံ

ေနရပ္္            –         Honolulu, Hawaii, US

ပညာေရး        –         ၀ိဇၨာ/သိပၸံဘြဲ့၊ Tufts University

အလုပ္အကိုင္   –         eBay Inc တည္ေထာင္သူႏႇင့္ဥကၠ႒၊ Honolulu Civil Beat

အြန္လုိင္းသတင္းစာ၏ CEO အသားတင္ ပိုင္ဆိုင္မႈ         –         ေဒၚလာ ၈.၅ ဘီလီယံ (၂၀၁၃ ခုႏႇစ္၊ စက္တင္ဘာလ)

ဇနီး               –         Pamela Kerr Omidyar

သားသမီး        –         သံုးေယာက္

 

သားသမီး        –         သံုးေယာက္