လက္လီလုပ္ငန္းခ်ဲ့ထြင္ရာမႇာ သိေကာင္းစရာ

ျမန္မာႏိုင္ငံလက္လီေရာင္းခ်သူမ်ားအသင္းရဲ႕ ဒုတိယအႀကိမ္ႏႇစ္ပတ္လည္ပြဲကို ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ၊ မင္းဓမၼလမ္းရႇိ MCC ခန္းမမႇာ ၂၀၁၅ ခုႏႇစ္၊ ၾသဂုတ္လ ၂၆ ရက္က က်င္းပခဲ့ပါတယ္။ Expanding Retail Business ေခါင္းစဥ္နဲ႔က်င္းပခဲ့တဲ့ အဆိုပါႏႇစ္ပတ္လည္ပြဲမႇာ Franchise Business Model နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အခြင့္အေရးနဲ႔စိန္ေခၚမႈ၊ လက္လီလုပ္ငန္းေတြအတြက္ ေငြေၾကးအေထာက္အပံ့ရႏိုင္မယ့္ နည္းလမ္းေတြ၊ လက္လီလုပ္ငန္းေတြအတြက္ အေရးပါလာမယ့္နည္းပညာေတြနဲ႔ အင္တာနက္ေစ်းေရာင္းခ်မႈအခြင့္အလမ္း စတဲ့အေၾကာင္းအရာေတြကို ပါေမာကၡဆရာႀကီး ေဒါက္တာေအာင္ထြန္းသက္ ဦးေဆာင္ၿပီး လက္လီနယ္ပယ္မႇာ အဓိကလုပ္ကိုင္ေနတဲ့ လုပ္ငန္းရႇင္ေတြနဲ႔ ပညာရႇင္ေတြ ေဆြးေႏြးေဟာေျပာခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒီအေၾကာင္းအရာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ပါ၀င္ေဆြးေႏြးခဲ့တဲ့သူေတြရဲ့ စကားသံေတြကို အခုလိုေကာက္ႏုတ္ေဖာ္ျပေပးလိုက္ပါတယ္။

ပါေမာကၡေဒါက္တာေအာင္ထြန္းသက္

လက္လီလုပ္ငန္းကို ခ်ဲ႕ထြင္မယ္ဆိုရင္ အခ်က္သံုးခ်က္ရႇိပါတယ္။ Target Market ျဖစ္တဲ့ ဘယ္သူ႕ကို ဦးတည္ထားမႇာဆိုတာရယ္၊ ဘယ္လိုပံုစံနဲ႔ ေရာင္းမႇာလဲဆိုတဲ့ Retail Format ရယ္၊ စီးပြားေရးလုပ္တယ္ဆိုတာ ၿပိဳင္ရမယ္၊ ဒါေၾကာင့္ သူမ်ားထက္ သာေအာင္လုပ္မယ္ဆိုတဲ့ ၿပိဳင္ဆိုင္မႈ အားသာခ်က္ျဖစ္ေအာင္ လုပ္ရမယ္ဆိုတာပါ။ လက္လီေရာင္းခ်သူေတြအေနနဲ႔လည္း ကိုယ့္ရဲ႕၀န္ထမ္းေတြကို ျပန္ၾကည့္ၿပီး ကြၽမ္းက်င္မႈရႇိေအာင္ လုပ္ကိုင္ေပးသင့္သလို ကိုယ့္ကုမၸဏီ(လုပ္ငန္း) ရဲ႕ Culture (ယဥ္ေက်းမႈ)ကို ဖန္တီးထားသင့္ပါတယ္။ စားသံုးသူစိတ္ခ်မ္းသာဖို႔အတြက္ အဓိကလုပ္ေဆာင္ေပးေနတာ ၀န္ထမ္းေတြပါ။ ၀န္ထမ္းေတြကို စိတ္ခ်မ္းသာေအာင္ထားမယ္ဆိုရင္ ေဖာက္သည္စားသံုးသူေတြလည္း စိတ္ခ်မ္းသာမႇာပါပဲ။ ေနာက္တစ္ခုက ေစ်းကြက္ထဲမႇာ လက္ရႇိပံုစံနဲ႔ပဲေရာင္းမႇာလား၊ ဒါမႇမဟုတ္ ခ်ဲ႕ထြင္ဖို႔အတြက္ ထိုးေဖာက္မလားဆိုတာပါ။ ေစ်းကြက္အသစ္ကို ေရာင္းတယ္ဆိုတာက ေစ်းကြက္ခ်ဲ႕ထြင္တာမ်ဳိးပါ။ ေစ်းကြက္ ခ်ဲ႕ထြင္မယ္ဆိုရင္လည္း ကိုယ္ကပံုစံသစ္နဲ႔ေရာင္းမႇျဖစ္မႇာပါ။ အရင္ပံုစံမ်ဳိးမဟုတ္ဘဲ Diversification လို႔ေခၚတဲ့ အသစ္အဆန္းပံုစံ မဟာဗ်ဴဟာေတြနဲ႔ လုပ္ကိုင္သင့္ပါတယ္။

ေဒၚေ၀သစ္လြင္

Managing Director

abc Convenience Stores

Franchise Business ရယူတာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေျပာရရင္ ခုေနာက္ပိုင္းမႇာ ဆိုင္ဖြင့္ဖို႔အတြက္ Cost ေတြ ႀကီးျမင့္လာတာက စေျပာရမႇာပါ။ ဒီလို Cost ေတြ တက္လာတဲ့အတြက္ Business တစ္ခုက မေအာင္ျမင္ဘူးဆိုရင္ ဆိုင္ပိတ္ရတာတို႔၊ ေဒ၀ါလီခံရတာတို႔ျဖစ္ၿပီး ရင္းႏႇီးေငြေတြ ဆံုး႐ႈံးသြားတာ ပိုမ်ားလာပါတယ္။ ဘယ္အလုပ္မဆို အလုပ္တစ္ခုမႇာ Learning Curve  (အလုပ္တစ္ခုကို ေအာင္ျမင္ေအာင္ လုပ္ကိုင္တတ္ဖို႔ သင္ရတဲ့ပညာ) ဆိုၿပီးရႇိတယ္။ Learning Curve ကို ေက်ာ္သြားၿပီဆိုရင္ Pricing ပိုင္း ဆိုင္ရာပါ။ ခုေနာက္ပိုင္း Retailer ေတြအေနနဲ႔ ေတြ႕ႀကံဳေနရတာ E-commerce ပါ။ Online မႇာ ၀ယ္ေရာင္းေနတာ တအားမ်ားလာတာ ေတြ႕ရပါတယ္။ အဲဒီအခါမႇာ Payment က အေရးပါလာပါၿပီ။ Online ကေန ေရာင္းခ်တဲ့အခါပစၥည္းကို Delivery ပို႔ေပးတယ္။ သူတို႔အေနနဲ႔က Product ကို ေရာင္းတာေပါ့။ ကြၽန္မတို႔ Retailer ေတြအေနနဲ႔ေရာင္းရတာ Product တင္ မဟုတ္ဘဲ Service ကိုပါ ေရာင္းရတာပါ။ Retail သမားေတြအေနနဲ႔လည္း ကိုယ့္ရဲ႕ Supplier ေတြဆီကေန Promotion ေတာင္းရတာလည္း အခက္အခဲေတြရႇိ ပါတယ္။  ေနာက္ၿပီး ဆိုင္ခြဲေတြထပ္ဖြင့္ဖို႔အတြက္ ေနရာ (Place) ကလည္း အေရးပါပါတယ္။ Supplier ေတြက ကိုယ့္ဆီမလာႏိုင္တဲ့အခါ ေညာင္ပင္ေလးေစ်းလိုမ်ဳိး  Wholesale Market ကိုသြားရတာမ်ဳိးေတြ ရႇိပါတယ္။ အဲဒါေတြကို အရင္စဥ္းစားၿပီးမႇ Franchise လုပ္ဖို႔ စဥ္းစားသင့္ပါတယ္။ ခုေနာက္ပိုင္း ကိုယ္ပိုင္စီးပြားေရးကို လုပ္ကိုင္တဲ့သူ နည္းလာတာဟာ အဓိက Capital ေၾကာင့္လို႔ ထင္ပါတယ္။

ေဒၚ၀င္း၀င္းတင့္

Managing Director

City Mart Holding Co Ltd

Retail မႇာအင္မတန္အေရးႀကီးၿပီး အဓိကက်တာက Capital (ေငြေၾကးအရင္းအႏႇီး) ပါ။ Retailer ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက ဘာကိုအကူအညီလိုလဲေမးရင္ ေငြေရးေၾကးေရးက အဓိကလိုတာလို႔ ေျပာၾကပါတယ္။ လက္ရႇိမႇာ ေငြေၾကးကို ဘယ္လိုပံုစံေတြနဲ႔ ရယူေနလဲဆိုတာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေျပာခ်င္ပါတယ္။ ခုေလာေလာဆယ္မႇာ ေခ်းေငြကို ရယူတဲ့အပိုင္းမႇာ Traditional Way ကေတာ့ ကိုယ္နဲ႔ရင္းႏႇီးတဲ့ မိတ္ေဆြေတြဆီက ေခ်းယူတာရႇိသလို ေငြအတိုးႏႈန္းအႀကီးႀကီးေပးၿပီးေတာ့ ေခ်းယူတာေတြလည္း ရႇိပါတယ္။ ဘဏ္ေတြက ေငြေခ်းတယ္ဆိုရင္လည္း Hard Access အေနနဲ႔ ေျမ၊ အိမ္၊ အေဆာက္အအံုေတြကို Collateral (အာမခံပစၥည္း) အျဖစ္ထားရတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလိုမပိုင္ဆိုင္တဲ့သူအတြက္ ေခ်းေငြရယူႏိုင္မႇာ မဟုတ္တဲ့အျပင္ အတိုးႏႈန္းအေနနဲ႔ ၁၃ ရာခိုင္ႏႈန္းဆိုတာက မ်ားတဲ့ႏႈန္းထားတစ္ခု ျဖစ္ေနပါတယ္။ ခုေနာက္ပိုင္း ႏိုင္ငံေတာ္အေနနဲ႔ Push လုပ္လာတာက Microfinance ဆိုၿပီး အေသးစားေခ်းေငြေတြက အေျခခံလူတန္းစားေတြအတြက္ဆိုတာေၾကာင့္ Middle Class ျဖစ္တဲ့  SME လုပ္ငန္းေတြအတြက္ အခက္အခဲျဖစ္ေနပါတယ္။ အခုအေနအထားမႇာ ႏိုင္ငံေတာ္အေနနဲ႔ SME လုပ္ငန္းေတြအတြက္ ပံ့ပိုးေပးမယ္ဆိုၿပီး ထုတ္ျပန္ထားတာေတြလည္း ရႇိပါတယ္။ Retailer ေတြအေနနဲ႔ ေခ်းေငြရယူျခင္း၊ ဒါမႇမဟုတ္ ကိုယ့္ရဲ႕ Capital ကို တိုးျမႇင့္တာေတြလုပ္ဖို႔အတြက္ အေကာင္းဆံုး Financing Force တစ္ခုက Supplier ေတြက ကိုယ့္ရဲ႕ Working Capital ေတြကို မ်ားေသာအားျဖင့္ပံ့ပိုးထားႏိုင္တဲ့အပိုင္းပါ။ အဲဒီကေန Working Capital (Stock) ေတြ ရလာႏိုင္ပါတယ္။ ျမန္မာျပည္မႇာက နာမည္ပိုႀကီးတဲ့ လုပ္ငန္းေတြက ဒီအခြင့္အေရးေတြကို ရလာႏိုင္ေပမဲ့ လုပ္ငန္းငယ္ေတြအတြက္ေတာ့ Supplier ဆီက Credit ေတြရဖို႔အတြက္ အခက္အခဲေတြ ရႇိတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။

ဦးေအာင္ေက်ာ္မိုး

Managing Director

2C2P

ကြၽန္ေတာ္ကေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံအပါအ၀င္ အေရႇ႕ေတာင္အာရႇႏိုင္ငံေတြမႇာ E-commerce နဲ႔ပတ္သက္တဲ့ Payment ဆိုင္ရာ လုပ္ငန္းေတြကို လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္ေနတာျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမႇာ E-commerce နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး Telecommunication ကုမၸဏီသံုးခုရႇိလာၿပီဆိုေတာ့ Internet Infrastructure ပိုင္းဆိုင္ရာ ေကာင္းမြန္လာတာေတြ႕ရပါတယ္။ ခုက Payment နဲ႔ ပတ္သက္တာက အစပ်ဳိးေနၿပီး Ready ျဖစ္ေနပါၿပီ။ ေနာက္တစ္ခုက Logistics  ဆိုတာ ေရာင္းတဲ့ပစၥည္းကို ၀ယ္သူဆီပို႔ေပးႏိုင္တဲ့ေနရာမႇာ လိုအပ္ခ်က္ေတြ ျဖည့္ေပးဖို႔လိုပါတယ္။ ေနာက္ဆံုးကေတာ့ အစိုးရအေနနဲ႔ E-commerce  လုပ္ကိုင္ေနတဲ့သူေတြကို ကူညီပံ့ပိုးေပးမယ့္ Decoration ပိုင္းလည္း လိုအပ္ေနေသးတယ္လို႔ ျမင္ပါတယ္။

မို႔မို႔