East-West Center ကႀကီးမွဴးက်င္းပခဲ႕တဲ႕ ႏုိင္ငံတကာမီဒီယာညီလာခံ
အေမရိကန္ႏုိင္ငံ၊ ဟာ၀ုိင္ရီအေျခစုိက္East West Center က ႀကီးမွဴးက်င္းပတဲ႕
“Challenge of a Free Press” ေခါင္းစဥ္နဲ့ႏုိင္ငံတကာမီဒီယာညီလာခံႀကီးကုိ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္၊ မတ္လ ၁၀ ရက္ ေန့ကေန ၁၂ ရက္ေန့အထိ ရန္ကုန္ၿမိဳ႔ ၊ လမ္းမေတာ္ၿမိဳ႔နယ္၊ မင္းရဲေက်ာ္စြာလမ္းရွိ၊ ကုန္သည္/စက္မႈ အသင္းခ်ဳပ္ (UMFCCI) မွာ က်င္းပခဲ႕ပါတယ္။ အဆုိပါညီလာခံမွာ အေမရိကန္၊ အာရွနဲ့ ပစိဖိတ္ေဒသမွာရွိတဲ႕ စာနယ္ဇင္းသမားေတြအခ်င္းခ်င္း ေဒသတြင္းျဖစ္ပ်က္ေနတဲ႕ အေရးကိစၥေတြ၊ မီဒီယာေတြႀကံဳေတြ႔ေနရ တဲ႕ တူညီတဲ႕စိန္ေခၚမႈေတြ၊ ဦးတည္ရာ လမ္းေၾကာင္းေတြ စတာေတြကုိ အျပန္အလွန္ေဆြးေႏြးၾကတဲ႕ ညီလာခံျဖစ္ပါတယ္။ ဒီညီလာခံကုိ ႏုိင္ငံေပါင္း ၃၀ ေက်ာ္က ဂ်ာနယ္လစ္ေတြနဲ့ေလ႕လာသူ အေယာက္သံုး ရာေက်ာ္ တက္ေရာက္ခဲ႕ၿပီး တက္ေရာက္ လာသူအခ်ဳိ႔နဲ့ ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းျဖစ္ခဲ႕တာကုိ ျပန္လည္ေဖာ္ျပေပးလုိက္ပါတယ္။
Bertil Lintner
Correspondent
Asia Pacific Media Services
ကၽြန္ေတာ့္အျမင္ကုိေျပာရမယ္ဆုိရင္ေတာ့ ဒီပြဲမွာ ႏုိင္ငံျခားက သတင္းေထာက္ေတြ အမ်ားႀကီး ဒီပြဲကုိတက္ေရာက္လာၾက ေပမဲ့ ျပည္တြင္းကသတင္းသမားေတြရဲ႕ပါ၀င္မႈက နည္းေန ပါတယ္။ ဒီပြဲကုိလာတက္ ဖုိ႔ ျပည္တြင္းက သတင္းေထာက္ ေတြက အေမရိကန္ေဒၚလာ တစ္ရာေပးၿပီး တက္ရတာျဖစ္ တယ္။ ေဒၚလာ တစ္ရာဆုိတဲ့ပမာဏက ျပည္တြင္းကလူေတြ အတြက္ မ်ားျပားတဲ့ပမာဏျဖစ္ေနပါေသးတယ္။ ဒီလုိမ်ဳိး ႏုိင္ငံတကာ မီဒီယာညီလာခံကုိ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ လာေရာက္ က်င္းပရျခင္းရဲ႕ ရည္ရြယ္ခ်က္ဟာ ကမၻာတစ္၀န္းကလူေတြ ဒီကုိလာၿပီး ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြး႐ုံသက္သက္မဟုတ္ဘဲ ျပည္ တြင္းကလူေတြ အေနနဲ႔ ဒီညီလာခံကေန တစ္ခုခုသင္ယူၿပီး တစ္ခုခုအက်ဳိး အျမတ္ရရွိဖုိ႔ ျဖစ္ ပါတယ္။ ကၽြန္ ေတာ့္အေနနဲ႔က ေတာ့ မိတ္ေဆြ ေတြနဲ႔ ေတြ႕ဆံုရ ၿပီး အစည္းအေ၀း ေတြ တက္ရတာကုိေတာ့ ႏွစ္သက္မိပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ကၽြန္ ေတာ္သာ ျမန္မာဂ်ာနယ္လစ္တစ္ေယာက္ဆုိရင္ ဒီမီဒီယာ အစည္းအေ၀းႀကီးကေန အမ်ားႀကီးသင္ယူ ရရွိလုိက္တယ္လုိ႔ မထင္ပါဘူး။
Waltraut Ritter
International Project Coordinator
Open Data (Hong Kong)
ျမန္မာမီဒီယာေလာကက အခုမွ ဖြံ႕ၿဖိဳးခါစအေျခအေနမွာရွိၿပီး ဒီမီဒီယာအစည္းအေ၀းႀကီးက ျမန္မာမီဒီယာေလာကအ တြက္ ႀကီးမားတဲ့အနာဂတ္အလားအလာ တစ္ခုကုိ ေဖာ္ျပ ေနတယ္လုိ႔ ျမင္မိပါတယ္။ စိတ္၀င္စားစရာေကာင္းတဲ့ အေၾကာင္းအရာမ်ားစြာကုိ ႏုိင္ငံတကာကဂ်ာနယ္လစ္ေတြနဲ႔ ျပည္တြင္းက ဂ်ာနယ္လစ္ေတြ အျပန္အလွန္ဖလွယ္ခြင့္ရတဲ့ ပြဲလုိ႔ ျမင္ပါတယ္။ ႏုိင္ငံတကာက လာၾကတဲ့လူအမ်ားစု က ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ ပထမဆံုးအႀကိမ္ လာေရာက္ၾကတာျဖစ္တဲ့ အတြက္ သူတုိ႔အတြက္ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက အသစ္ျဖစ္ေန ၿပီး ျမန္မာဂ်ာနယ္ လစ္ေတြ အေနနဲ႔ လည္း အျခားႏုိင္ ငံေတြမွာ ဘာေတြ ျဖစ္ပ်က္ေနတယ္ ဆိုတာကုိ ေလ့ လာခြင့္ရတဲ့ အခြင့္ အေရးေကာင္း အဆင့္အတန္းျမင့္တဲ့ အစည္းအေ၀းတစ္ရပ္ လုိ႔ျမင္ပါတယ္။
Charles E Morrison
President
East-West Center
ရန္ကုန္မွာEast-West Center ကႀကီးမွဴးက်င္းပတဲ့ ႏိုင္ငံ တကာမီဒီယာညီလာခံႀကီးဟာ ေလးႀကိမ္ေျမာက္ က်င္းပ တာျဖစ္ၿပီး အရင္သံုးႀကိမ္ကုိ ဘန္ေကာက္ (၂၀၀၈)၊ ေဟာင္ေကာင္ (၂၀၁၀) နဲ႔ ဆုိးလ္ (၂၀၁၂) တုိ႔မွာ က်င္းပခဲ့ ပါတယ္။East-West ဒီလုိအစီအစဥ္ေတြ က်င္းပရတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္ကေတာ့ အာရွေဒသ၊ အာရွပစိဖိတ္ေဒသနဲ႔ အေမရိကန္မွာ ရွိ တဲ့ လူေတြအခ်င္း အခ်င္း အျပန္အ လွန္ နားလည္မႈနဲ႔ ဆက္ဆံေရး တုိး တက္လာေစဖုိ႔ ရည္ရြယ္တာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီညီလာခံႀကီးမွာ ဂုဏ္သေရရွိေဟာေျပာသူေတြနဲ႔အေတြ႕ အႀကံဳရင့္က်က္တဲ့ ဂ်ာနယ္လစ္ေတြရဲ႕ ဦးေဆာင္ေဆြးေႏြးမႈေတြ ပါ၀င္တဲ့အတြက္ အင္မတန္ေကာင္း မြန္တဲ့ မီဒီယာအစည္းအေ၀းႀကီးတစ္ခုလုိ႔ ေျပာခ်င္ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ East-West Center အေနနဲ႔အလည္း ဒီလုိအစီ အစဥ္ေတြကုိ ေကာင္းသထက္ေကာင္းေအာင္ အၿမဲႀကိဳးပမ္း ေဆာင္ရြက္ေနၿပီး ဒီညီလာခံနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး သုံးသပ္ေ၀ဖန္ ခ်က္ေတြနဲ႔ ေနာက္လုပ္မယ့္ အစီအစဥ္ေတြအတြက္လည္း အႀကံျပဳခ်က္ေတြကုိ ႀကိဳဆုိပါတယ္။
Alan Pearce
Counter-Serveillance Cyber Secutrity Classes Counsultancy
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဒီ Conference လာလုပ္တဲ့အတြက္ အလြန္ ေကာင္းပါတယ္။ ႏုိင္ငံတကာကလူေတြနဲ႔ မိတ္ဆက္ခြင့္ရတဲ့ အျပင္ ဒီပြဲက ျမန္မာႏိုင္ငံက ဂ်ာနယ္လစ္ေတြကို မီဒီယာ ေလာကသစ္အတြက္ အခြင့္ အေရးနဲ႔အတူကြဲျပားတဲ့နည္း လမ္းေတြ ရွိေသးတယ္ဆုိတာကိုလည္း ျပသတာပါ။ ဒီပြဲ မွာ ျမန္မာႏုိင္ငံက ဂ်ာနယ္လစ္ေတြကို အေတြ႕အႀကံဳေတြ အမ်ားႀကီးရေစတယ္လုိ႔လည္း ထင္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ပြဲမွာ ကၽြန္ေတာ္ ေမွ်ာ္လင္႔ထားသေလာက္ ျမန္မာဂ်ာနယ္လစ္ ေတြကို မေတြ႕မိပါဘူး။ ကၽြန္ေတာ္ ေဆြးေႏြးခဲ့တဲ့Internet Security ဆုိေတာ့ အခုျမန္မာႏုိင္ငံက ဂ်ာ နယ္လစ္ေတြ Internet နဲ႔ Used to ျဖစ္ေန တာက ေကာင္း ပါတယ္။ အခုအခ်ိန္က သင္ယူေလ့လာဖုိ႔ အေကာင္းဆံုး အခ်ိန္ျဖစ္သလုိ အႏၲရာယ္လည္း ရွိတဲ့အေျခအေနလုိ႔ ဆုိႏုိင္ ပါတယ္။ ဒါ ေၾကာင့္ တျခားသူ ေတြရဲ႕ အမွားေတြ ကေန ေလ့လာ ရင္း ကိုယ့္ႏုိင္ငံ အေျခအေနနဲ႔ ကိုက္ညီမယ့္ မီဒီ ယာေလာက အေျခအေနတစ္ခုကို Develop လုပ္ဖုိ႔လုိမယ္လုိ႔ ထင္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ Conflict တြကို ကိုင္တြယ္ေရး သားတဲ့အခါမွာ ႏွစ္ဖက္စလံုးကိုၾကည့္ဖုိ႔နဲ႔ စိတ္ရွင္းရွင္း ထားၿပီး ႐ိုး႐ိုးသားသား Report လုပ္ဖုိ႔လုိတယ္လုိ႔ အႀကံ ျပဳခ်င္ပါတယ္။
Jillian C York
Director For International Freedom of
Expression
Electronic Frontier Foundation
ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ဒီပြဲကိုလာလုပ္တာတကယ္ေကာင္းတယ္လို႔ထင္ပါတယ္။ ျမန္မာမီဒီယာအေၾကာင္း၊ ဂ်ာနယ္လစ္ေတြနဲ႔ Blogger ေတြရဲ႕အေၾကာင္းနဲ႔ သူတုိ႔ ဘယ္လုိစိန္ေခၚမႈေတြနဲ႔ ရင္ဆုိင္ေနရတယ္ဆုိတာေတြကို သိခြင့္ရဖုိ႔ အေကာင္းဆံုး နည္းလမ္းတစ္ခုလည္းျဖစ္ပါတယ္။ အခု ကၽြန္မေဆြးေႏြးခဲ့ တာက Free Press and Free Internet အေၾကာင္းပါ။ ကၽြန္မက ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ရက္အနည္းငယ္ပဲေနရေတာ့ အတိ အက် မေျပာႏိုင္ေပမယ့္ အခုကၽြန္မသံုးေနတဲ့အင္တာနက္က ေႏွးတာေတာ႔မွန္ေပမဲ႔ ကၽြန္မသံုးဖုိ႔လုိတဲ့ Website အား လံုးကိုလည္း ၾကည့္လုိ႔ရတာေၾကာင့္ အင္တာနက္Free – dom of Press အတြက္ အက်ဳိးသက္ေရာက္မႈ သိပ္မရွိ ဘူးလုိ႔ထင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေမးစရာရွိတာတစ္ခုက အစိုးရအေနနဲ႔ အင္တာနက္ကို ေနာက္တစ္ႀကိမ္ ထိန္းခ်ဳပ္ဦး မွာ လားဆုိတာပါပဲ။ ကၽြန္မနဲ႔ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးခဲ့တဲ့သူတုိင္းက ပံုႏွိပ္ေလာကရဲ႕ အနာဂတ္နဲ႔ Internetရဲ႕ အနာဂတ္တုိ႔နဲ႔ ပတ္ သက္ၿပီး အေတာ္ေလးအေကာင္းျမင္ စိတ္ရွိပါတယ္။ ကၽြန္မကေတာ့ သူတုိ႔ရဲ႕အဲဒီအေကာင္းျမင္စိတ္ကို ေရရွည္ ဆက္ရွိေစခ်င္ၿပီး အနာဂတ္မွာ မီဒီယာတားဆီးပိတ္ပင္မႈေတြ ပိုမုိပယ္ဖ်က္ေပးသြားဖုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။