Yangon Life Website ရဲ႕ Founder Trinh Proctor

လက္ရႇိလုပ္ကိုင္ေနတဲ႕ နယ္ပယ္ျဖစ္တဲ႕ Digital Content နဲ့ Social Media ၊ Consulting Services အျပင္ ႏႇစ္ေပါင္းအေတာ္ၾကာ ႏိုင္ငံတကာ Banking နဲ့ Consulting အေတြ့အႀကံဳေတြရႇိတဲ႕ Yangon Life Website ရဲ့ တည္ေထာင္သူတစ္ျဖစ္လဲ BAS Consulting Pte Ltd ရဲ့ Managing Director Mrs Trinh Proctor နဲ့ ႏုိင္ငံျခားဘဏ္လုပ္ငန္းလုိင္စင္၊Telecom Operator အေျပာင္းအလဲ စတာေတြနဲ့ပတ္သက္ၿပီး ေမးျမန္းျဖစ္ခဲ႕ပါတယ္။ သူက Expatriate တစ္ေယာက္အေနနဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံမႇာေတြ့ႀကံဳရတဲ႕စိန္ေခၚမႈေတြနဲ့ ပတ္သက္လုိ့လည္း ေျပာျပခဲ႕ပါတယ္။ Trinh ဟာ Standard Chartered Bank ၊ Alliance Banking Group နဲ့ Unison International Pte Ltd တုိ့မႇာ လုပ္ကိုင္ခဲ႕တဲ႕အေတြ့အႀကံဳေတြရႇိပါတယ္။

မၾကာေသးခင္က မိတ္ဆက္ခဲ့တဲ့ Ooredoo နဲ့ Telenor တုိ့ရဲ႕ ၀န္ေဆာင္မႈေတြနဲ့ပတ္သက္ၿပီး ျပည္ တြင္းကလူ အမ်ားစုက အေျပာင္းအလဲႀကီးႀကီးမားမားကို ေမ်ာ္လင့္ၾကပါတယ္။ ျမန္မာလူမႈအသုိက္အ၀န္း အတြက္ အႀကီးဆံုး အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈက ဘာမ်ား ျဖစ္မလဲ ေျပာျပေပးပါ။

တန္ဖိုးနည္း ဖုန္း Handset ေတြကေန အင္တာနက္အသံုးျပဳႏုိင္တာ၊ SIM Card ေစ်းႏႈန္းေလ်ာ့ က်သြားတာနဲ့ Wi-Fi ကို ပိုၿပီး က်ယ္က်ယ္ျပန့္ျပန့္ရလာႏုိင္တာတုိ့ ေပါင္းလုိက္တဲ့အခါ ရန္ကုန္ကလူေတြကို ျပည္တြင္းနဲ့ဆီေလ်ာ္တဲ့ အခ်ိန္နဲ့တစ္ေျပးညီသတင္းေတြကို ခ်က္ခ်င္းသိရႇိ အသံုးျပဳႏုိင္ေစပါတယ္။ ဒီကေန့အခ်ိန္မႇာ ျမန္မာႏုိင္ငံမႇာ အင္တာနက္အသံုးျပဳသူ ႏႇစ္သန္း ေက်ာ္ရႇိေနၿပီး Mobile ကေတာ့ ၂၀၁၅ ခုႏႇစ္အကုန္မႇာ အင္တာနက္အသံုးျပဳသူ ၁၂ သန္းေက်ာ္ တိုးလာဖုိ့ ခန့္မႇန္းထားတာျဖစ္ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ Mobile ဖုန္းအသံုးျပဳသူအေရအတြက္ ျမန္ ဆန္စြာ တိုးတက္လာေအာင္လုပ္ဖုိ့ရည္ရြယ္ၿပီး ဒီလုိခန့္မႇန္းေျပာဆုိထားတာျဖစ္ပါတယ္။ ကြၽမ္း က်င္သူတခ်ဳိ႕ကေတာ့ ဒီလုိခန့္မႇန္းခ်က္က အင္မတန္ Conservative ျဖစ္တယ္လုိ့ ေျပာၾကပါ တယ္။

လူေတြက သူတုိ့ရဲ႕ဖုန္းေတြ Tablet ေတြကို သတင္း၊ Lifestyle နဲ့ ေဖ်ာ္ေျဖေရး ဆုိင္ရာအခ်က္အလက္ေတြ၊ လူမႈကြန္ရက္ေတြနဲ့ ဂိမ္းေတြအတြက္ ေျပာင္းလဲအသံုးျပဳလာၾကပါ လိမ့္မယ္။ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြအေနနဲ့ လူေတြရဲ႕ အသစ္ေျပာင္းလဲလာတဲ့အေလ့အထကို လုိက္ၿပီး အလုိက္သင့္ေျပာင္းလဲဖုိ့လုိလာသလုိ၊ သူတုိ့ရဲ႕ Customer ေတြဆီကို တုိက္႐ုိက္ေရာက္ ဖုိ့ ဘယ္ေနရာေတြမႇာ ဘယ္လုိ ေၾကာ္ျငာသင့္သလဲဆုိတာ ျပန္ညႇိရပါမယ္။ အခု ကြၽန္မတုိ့က Turning Point ကုိ ေရာက္ေနပါၿပီ။ ကြၽန္မနဲ့ စကားေျပာဖူးတဲ့ လုပ္ငန္းအမ်ားစုကလည္း ဒီလုိ အေျပာင္းအလဲေတြျဖစ္ေနၿပီဆုိတာ သတိျပဳမိေနၿပီဆုိေပမယ့္ ဒါေတြနဲ့ပတ္သက္ၿပီး ဘာလုပ္ရ မလဲ၊ သမား႐ိုးက် Print Media လုိမဟုတ္ဘဲ Digital Media ကေနျဖစ္ေပၚလာတဲ့ Marketing Tool အသစ္၊ နည္းလမ္းအသစ္ေတြကေန ဘယ္လုိအက်ိဳးရႇိေအာင္လုပ္မလဲ ဆုိတာေတြအတြက္ ေတာ့ အကူအညီလုိေနပါေသးတယ္။ ဒီလုိသာဆုိရင္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြအေနနဲ့ သူတုိ႕ Customer ေတြရဲ႕ ေနာက္က်က်န္ေနခဲ့ႏုိင္တဲ့ အႏၲရယ္ရႇိေနပါတယ္။ ရန္ကုန္မႇာဆုိရင္ လူေတြ အကုန္လံုး နည္းအမ်ဳိးမ်ဳိးနဲ့ Mobile နဲ့ Digital လိုင္းေနာက္ကို စီးေမ်ာေနၿပီးသားျဖစ္တဲ့အခ်ိန္ မႇာ ျပည္တြင္းစီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြက ဒီဂယက္ရဲ႕ ႐ုိက္ခတ္မႈအတုိင္းအတာကို ႀကိဳးစားပံု ေဖာ္တုန္းပဲရႇိပါေသးတယ္။

ဒါေတြအားလံုးက ျပည္တြင္း Print Media နယ္ပယ္အေပၚ ႀကီးမားတဲ့ ဂယက္႐ုိက္မႈရႇိပါတယ္။ Media ေတြအေနနဲ့ ေန့စဥ္၊ အပတ္စဥ္၊ လစဥ္ Deadline မီေအာင္လုပ္ရတာ၊ အခ်ိန္မီပံုႏႇိပ္ႏုိင္ဖုိ့နဲ့ ျဖန့္ခ်ိ ႏုိင္ဖုိ့ စီမံခန့္ခြဲရတာေတြက အက်င့္ျဖစ္ေနပါၿပီ။ ဒါေပ မဲ့ လူေတြဆုိတာကေတာ့ အဲဒီအခ်ိန္ဇယားေတြအတုိင္း သူတုိ့ရဲ႕ဘ၀ေတြကို ေနေပးတတ္တာမ်ိဳးမဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ တစ္ရက္မႇာ ၂၄ နာရီလံုးလံုး၊ တစ္ပတ္မႇာ ခုနစ္ရက္လံုးလံုး ဘယ္လုိအခ်ိန္ပဲျဖစ္ျဖစ္ ကိုယ္လိုအပ္ တဲ့အခ်ိန္တုိင္းမႇာ အခ်ိန္နဲ့တစ္ေျပးညီျဖစ္တဲ့ သတင္း အ ခ်က္အလက္ေတြလုိခ်င္ၾကပါတယ္။ ဂ်ာနယ္အေဟာင္း ေတြ တစ္ပံုတစ္ပင္ႀကီးစုထားၿပီး အဲဒီထဲက အသံုး၀င္ ႏုိင္မယ့္ သတင္း/ေဆာင္းပါး တစ္ပုဒ္ေလာက္ကိုလည္း ျပန္မရႇာခ်င္ၾကပါဘူး။ အခ်ိန္နဲ့တစ္ေျပးညီ သတင္းအ ခ်က္အလက္ေတြလုိခ်င္တယ္။ Digital Media က က် ေတာ့ ထုတ္လုပ္မႈပုိင္းမႇာ ပို႐ုိးရႇင္း၊ ပိုျမန္ဆန္၊ ပိုအ ကုန္အက်သက္သာသလို လူေတြအေနနဲ့လည္း ရယူအ သံုးျပဳဖုိ့၊ ရႇာေဖြဖုိ့နဲ့ ျပန္လည္မ်ေ၀ဖုိ့ လြယ္ကူပါတယ္။

Banking၊ Consulting နဲ့ပတ္သက္တဲ့ ႏုိင္ငံတကာ အေတြ႕အႀကံဳအရ ႏုိင္ငံတကာဘဏ္ေတြ၀င္လာလုိ့ ျပည္ တြင္း စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြအတြက္ ဘယ္လုိအက်ိဳး သက္ေရာက္မႈေတြ ျဖစ္ေပၚလာႏုိင္ပါသလဲ။

ႏုိင္ငံျခားဘဏ္ေတြအတြက္ ခ်ေပးတဲ့ လုိင္စင္ေတြမႇာ ကန့္သတ္ခ်က္ေတြ အမ်ားႀကီးရႇိပါတယ္။ သူတုိ့က ျမန္မာႏိုင္ငံမႇာ ဘဏ္ခြဲတစ္ခုပဲ ဖြင့္ခြင့္ရမယ္၊ Retail Banking Services ေတြ ျပဳလုပ္လုိ့မရဘူး၊ ျပည္တြင္း ဘဏ္တစ္ခုမႇတစ္ဆင့္ ေငြေခ်းမႈမျပဳလုပ္ဘူးဆုိရင္ ႏုိင္ငံျခားေငြေၾကးနဲ့ပဲ ေငြေခ်းမႈေတြ ျပဳလုပ္ႏုိင္မယ္။ တကယ္ေတာ့ ကိုယ္စားလႇယ္႐ံုးခြဲတစ္ခုမႇတစ္ဆင့္ လုပ္ႏုိင္ခဲ့တာေတြကို လုပ္ဖုိ့ခြင့္ျပဳခံခဲ့ရတာျဖစ္ပါတယ္။

ျပည္တြင္းဘဏ္ေတြအတြက္ လတ္တေလာ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈကေတာ့ ၀န္ထမ္းေရးရာပဲျဖစ္ပါ တယ္။ ႏုိင္ငံျခားဘဏ္ေတြက ႏုိင္ငံျခားဘာသာစကား ကြၽမ္းက်င္တဲ့ အရည္အခ်င္းရႇိတဲ့ Local ၀န္ထမ္းေတြ ကို အပူတျပင္း အလုပ္ေတြခန့္မႇာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီထဲက ေရြးခ်ယ္ခန့္ခံရသူေတြက Offshore Training အေတြ႕အႀကံဳရမယ္၊ လစာျမင့္ျမင့္ရမယ္၊ ၿပီးေတာ့ သူတုိ့ CV မႇာ ႏုိင္ငံတကာကုမၸဏီနာမည္ ထည့္ေရး ခြင့္ရပါမယ္။ ျပည္တြင္းလုပ္ငန္းေတြအေနနဲ့ေတာ့ ယံု ၾကည္ရတဲ့ ၀န္ထမ္းေတြကို ထိန္းသိမ္းႏုိင္ဖုိ့ အေတာ္ ေလးဖိအားျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။

ေကာင္းတဲ့ဘက္က ေျပာရရင္ေတာ့ ႏိုင္ငံျခား ဘဏ္ေတြေရာက္လာတာက ျပည္တြင္းလုပ္ငန္းႀကီးေတြ ကုိ ေငြေခ်းမႈေတြ၊ ႏုိင္ငံတကာ ေငြသြင္းေငြထုတ္ေတြ ပိုမို လြယ္လြယ္ကူကူလုပ္လာႏုိင္ေစမႇာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ တစ္ခုရႇိတာကေတာ့ ႏုိင္ငံျခားဘဏ္ေတြအေနနဲ့ SME ေတြကို အႏၲရာယ္မ်ားတယ္လုိ့ ျမင္တာေၾကာင့္ သူတုိ့အတြက္ ဒီလုိလြယ္ကူမႈေတြရႇိမလာမႇာကိုေတာ့ စိုးရိမ္ပါတယ္။ ႏုိင္ငံျခားဘဏ္ေတြက ျပည္တြင္းကုမၸဏီႀကီးေတြနဲ့ သူ႕ရဲ႕ရႇိၿပီးသား ႏုိင္ငံျခားက Customer ေတြ ရဲ႕ လုပ္ငန္းခြဲေတြကို အာ႐ံုထား၀န္ေဆာင္မႈေပးပါလိမ့္ မယ္။

ေျပာင္းလဲမႈေတြအမ်ားႀကီးျဖစ္ေနတဲ့ ပတ္၀န္းက်င္ထဲက ျမန္မာလူမ်ိဳးေတြအေပၚ သေဘာထားအျမင္

ယာဥ္ေၾကာပိတ္ဆုိ့မႈေတြ ပုိမ်ားလာတာ၊ စားေသာက္ ဆုိင္ေတြနဲ့ ေဆာက္လုပ္ေရးလုပ္ငန္းခြင္ေတြ ပိုမ်ားလာ တာ စတဲ့ ႐ုပ္ပိုင္းဆုိင္ရာအေျပာင္းအလဲေတြနဲ့ပတ္ သက္လုိ့ လူတိုင္းကေျပာဆုိေနၾကပါတယ္။ အေျပာင္း အလဲေတြနဲ႕ပတ္သက္တဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံသားေတြအေပၚ အက်ဳိးသက္ေရာက္မႈေတြဆုိတာက အခ်ိန္ေပးေဆြး ေႏြးမႈလုိအပ္တယ္လုိ့ ျမင္မိပါတယ္။ လူမႈအသုိင္းအ ၀ိုင္းေတြမႇာ မတူညီတဲ့ Segment ေတြ ေပၚထြက္လာေန တာကို ေတြ႕ရပါတယ္။ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးသူေတြကေတာ့ အေျပာင္းအလဲအေၾကာင္း မေတြးပါဘူး။ သူတုိ့က လက္ ရႇိအေျခအေနအတိုင္းေနၿပီး တစ္ေန့တာခ်င္းစီအတြက္ ႐ုန္းကန္ေနၾကပါတယ္။ တျခားတစ္ဖက္မႇာေတာ့ Younger Generation ေတြက အေျပာင္းအလဲေတြကို အပူတျပင္းအမီလုိက္ေနၾကပါတယ္။ သူတုိ့က အေနာက္ တုိင္းအ၀တ္အထည္ေတြကို ဆင္ယင္၊ ႏိုင္ငံျခား႐ုပ္ရႇင္ ေတြၾကည့္ၾကသလုိ အင္တာနက္နဲ့ လူမႈကြန္ရက္ေတြ သံုးစြဲရတာကိုလည္း ႏႇစ္သက္ေနၾကပါတယ္။ Old Generation ေတြက သဘာ၀အရ အေျပာင္းအလဲကို ပိုခုခံတတ္ေလ့ရႇိပါတယ္။ သူတုိ့က သူတုိ့ရဲ႕ ကေလး ေတြအတြက္ အခြင့္အလမ္းေတြ ပိုရလာတာေၾကာင့္ ၀မ္း သာေပမယ့္ သူတို့ကိုယ္တုိင္ကေတာ့ ကိုယ္ပိုင္နည္း လမ္းေတြကိုေျပာင္းလဲဖုိ့ အေတာ္ေလး ေနာက္က်သြား ပါၿပီ။ ဒါေပမဲ့ တကယ္စိတ္၀င္စားစရာေကာင္းတဲ့ အုပ္ စုကေတာ့ အသက္ ၃၀ ကေန ၃၈ ႏႇစ္အတြင္းေလာက္ ရႇိသူေတြျဖစ္ပါတယ္။ သူတို႕အလယ္မႇာညပ္မိေနတာ ပါ။ သူတုိ့ရဲ႕ ပညာေရးနဲ့ အလုပ္အေတြ႕အႀကံဳေတြက သူတုိ့ကို ပတ္၀န္းက်င္အသစ္နဲ့ ကုိက္ညီေအာင္ မျပင္ ဆင္ေပးခဲ့ပါဘူး။ ၿပီးေတာ့ ေရြးခ်ယ္စရာလမ္းႏႇစ္မ်ိဳး ျဖစ္ေနပါတယ္။

ပထမတစ္ခုကေတာ့ ”ျမန္မာႏုိင္ငံမႇာ ဒီလုိ လုပ္ေလ့မရႇိဘူး”ဆုိတာကို ေရြးခ်ယ္တဲ့အုပ္စုပါ။ အဲဒီ အုပ္စုက ဘ၀မႇာေနထုိင္သြားဖုိ့ သမား႐ိုးက်နည္းလမ္း (ဘယ္သူေတြနဲ့ သိသလဲဆုိတာ) ကိုသံုးၿပီး သိတဲ့သူ ေတြကို Favour ေပးသလုိ၊ သူတုိ့ကို ျပန္ Favour ေပး တာကိုလည္း လက္ခံပါတယ္။

ဒုတိယတစ္ခုကေတာ့ ”နည္းလမ္းေဟာင္း တုိင္း လုိက္ေနလုိ့ မျဖစ္ေတာ့ဘူး” ဆုိတာကို သိတဲ့ အုပ္စုပါ။ သူတုိ့က သူတုိ့ကိုယ္ကုိ ျပန္လည္ျပဳျပင္ဖုိ့ ႀကိဳးစားၿပီး အတတ္ပညာအသစ္ေတြ(သိဖုိ့လုိအပ္တာေတြ)ကို ေလ့လာၾကပါတယ္။

ဒါအျပင္ တျခားအုပ္စုႏႇစ္ခုလည္း ရႇိေနပါ ေသးတယ္။

တစ္ခုကေတာ့ အသက္ ၃၀ ကေန ၃၅ ႏႇစ္အ တြင္းရႇိတဲ့ (ႏုိင္ငံျခားမႇာေနထုိင္ စာသင္/အလုပ္လုပ္ ၿပီးမႇ ကိုယ့္ႏုိင္ငံကိုယ္ျပန္လာတဲ့) Repat ေတြျဖစ္ပါ တယ္။ သူတုိ့က သူတုိ့နဲ့ ရြယ္တူေတြနဲ့မတူဘဲ ႏုိင္ငံ တကာ လုပ္နည္းလုပ္ဟန္ေတြကို သိပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ သူတုိ့ ရင္ဆုိင္ရတဲ့ ႀကီးမားတဲ့စိန္ေခၚမႈတစ္ခုကေတာ့ ခ်ာလည္ေနေအာင္ေျပာင္းလဲေနတဲ့ ျမန္မာ့လူမႈအသုိင္း အ၀ိုင္းမႇာ သူတုိ့ဘယ္လုိေျခခ်ဖုိ့ ရႇာေဖြရမလဲဆုိတာ ပါပဲ။ သူတုိ့က ႏိုင္ငံျခားသားလုိ့ အထင္မခံခ်င္ၾက ေပမဲ့ တကယ္ေတာ့ သူတုိ့က ႏုိင္ငံျခားသားေတြလုိ ျဖစ္ေနၾကပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆုိေတာ့ သူတုိ့ေျပာ ပံုဆုိပံု၊ အေလ့အက်င့္နဲ့ အႀကိဳက္ေတြအရေရာ၊ ၿပီးေတာ့ ျပည္တြင္း လုပ္ထုံးလုပ္နည္းေတြအတုိင္း အလုပ္လုပ္ဖုိ့ Local Network ေကာင္းေကာင္းမရႇိတာေရာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။

ေနာက္က်န္တဲ့အုပ္စုကေတာ့ ျမန္မာစီးပြား ေရးလုပ္ငန္းရႇင္ေတြျဖစ္ပါတယ္။ သူတုိ့က ခ်က္ခ်ာပါး နပ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ သူတုိ့ကုိယ္သူတုိ့ဘာေတြေျပာင္း လဲဖုိ့လုိအပ္တယ္ဆုိတာ၊ ဘယ္လုိေျပာင္းလဲရမယ္ဆုိ တာမသိၾကေပမဲ့ လူမႈအသုိင္းအ၀ိုင္းတစ္ခုလံုးက ေျပာင္းလဲေနတာေၾကာင့္ သူတုိ့တစ္စံုတစ္ခုေျပာင္းလဲရေတာ့မယ္ဆုိတာကိုေတာ့ သိေနၾကပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ႏႇစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ကိုယ္အခ်ိန္ယူ တည္ေဆာက္ခဲ့တဲ့ ကုမၸဏီရဲ႕ Culture နဲ့ Business Model ႀကီးတစ္ခုလံုးကို ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲဖုိ့ဆုိတာထက္ ကိုယ္ကိုယ္တုိင္ကို ျပဳ ျပင္ေျပာင္းလဲလိုက္တာက အမ်ားႀကီးပိုလြယ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သူတုိ့ကုမၸဏီရဲ႕ ဦးေဆာင္မႈအပိုင္းကိုေျပာင္း လဲခဲ့တဲ့ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေခါင္းေဆာင္ေတြကို ကြၽန္မ ေတြ႕ဖူးပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ သူတုိ့က သူတုိ့နဲ့အတူ၀န္ထမ္း ေတြ၊ လုပ္ငန္းေတြ လုိက္ပါေျပာင္းလဲလာဖုိ့ကိုေတာ့ ႀကိဳး စားေနၾကရတုန္း ျဖစ္ပါတယ္။

Local က လူေတြနဲ့ တြဲဖက္အလုပ္လုပ္တဲ့ေနရာမႇာ ေတြ႕ရ တဲ့ Expatriate ေတြရဲ႕ စိန္ေခၚမႈေတြ

Expatriate ေတြအကုန္လံုးက သူတုိ့ရဲ႕ Career ကို စတင္တဲ့အခ်ိန္ကတည္းက Local ေတြရဲ႕ လုပ္နည္းလုပ္ဟန္ေတြကိုသာ မေလ့လာရင္ ၾကာရႇည္ရပ္တည္ႏုိင္မႇာ မဟုတ္ဘူးဆုိတာကို သိၾကပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္းမႇာ ကိုယ္ေနထုိင္ အလုပ္လုပ္ကိုင္ရတဲ့ ႏုိင္ငံေတြကမ်ားလာေလ စိန္ေခၚမႈေတြက လြယ္ကူလာေလပါပဲ။ ဒါက ႏုိင္ငံတုိင္းမႇာ တူညီတဲ့စိန္ေခၚမႈေတြပဲ ႀကံဳေတြ႕ရလုိ့မ ဟုတ္ပါဘူး ကိုယ္က ဘယ္ႏိုင္ငံမႇာ ဘယ္လုိ Mindset နဲ့ အလုပ္လုပ္ရမယ္ဆုိတာကို သိလာလုိ့ပါပဲ။ ပထမဆံုး တစ္ေခါက္မႇာေတာ့ Expat ေတြက စိတ္ႀကီး၀င္ၿပီး သူ တုိ့ လုပ္ကိုင္ပံုကမႇအမႇန္လုိ့ ထင္တတ္ၾကပါတယ္။ သက္တမ္းၾကာလာတဲ့ Expat ေတြကေတာ့ ‘နားႏႇစ္ ဖက္ ပါးစပ္တစ္ေပါက္’ ဆုိတဲ့ စည္းမ်ဥ္းကို က်င့္သံုး ၾကၿပီး သူတုိ့ရဲ႕ ကိုယ္ပိုင္ဗဟုသုတကို လက္ဆင့္မ ကမ္းခင္ Local Society ကို အရင္ေလ့လာတတ္ဖုိ့ ႀကိဳးစားၾကပါတယ္။

ကြၽန္မရဲ႕အေတြ႕အႀကံဳအရ ျမန္မာလူမ်ိဳးေတြက ပင္ကိုဉာဏ္ေကာင္းၿပီးသားပါ။ သူတုိ့ေတြမႇာ မရႇိ တာက Formal Academic Training ပါပဲ။ သူတုိ့ဟာ လက္ေတြ႕လုပ္ကိုင္ျခင္းနဲ့ ေန့စဥ္လက္ေတြ႕ဘ၀ကရ တဲ့ အသိဉာဏ္ကိုသံုးၿပီး အမီလုိက္ၾကရပါတယ္။ အိမ္ နီးခ်င္းႏိုင္ငံေတြနဲ့ ၿပိဳင္ဆုိင္ႏိုင္ဖုိ့ဆုိရင္ေတာ့ ျမန္မာ ေတြအေနနဲ့ ႏိုင္ငံတကာလုပ္ထံုးလုပ္နည္းေတြနဲ့ စံႏႈန္း ေတြကို ပိုမုိေတြ႕ထိသိျမင္လာဖုိ့ လုိအပ္ေနပါတယ္။

ရန္ကုန္မႇာ သြားလာမိသေလာက္ သိရတာကေတာ့ ျပႆ နာေတြကို သက္သက္သာသာ၊ ျမန္ျမန္နဲ့ ယာယီနည္းလမ္းေတြသံုးၿပီး ေျဖရႇင္းေလ့ရႇိတာကိုေတြ႕ ရပါတယ္။ အရင္တုန္းက ေရြးခ်ယ္စရာက ဒါပဲရႇိခဲ့လုိ့ ဆုိတာမ်ိဳး ျဖစ္ေကာင္းျဖစ္ႏုိင္ေပမဲ့ အခုကေတာ့ ဒီလုိ လုပ္လုိ့မရေတာ့ပါဘူး။

ႏုိင္ငံျခားသားေတြက တီထြင္ဖန္တီးမႈရႇိရႇိ ေတြးေခၚဖုိ့ ၊ လုပ္ငန္းစဥ္တုိင္းကို အက်ိဳးပုိရႇိေအာင္ လုပ္ဖုိ့၊ အရာတုိင္းကို တုိးတက္ေအာင္လုပ္ဖုိ့ စဥ္ဆက္ မျပတ္ နည္းလမ္းရႇာဖုိ့ စသျဖင့္ ေလ့က်င့္ခံလာခဲ့ရတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံမႇာေတာ့ လူမႈပတ္ ၀န္းက်င္က ပံုစံတစ္မ်ဳိးနဲ့ အလုပ္လုပ္တာျဖစ္လုိ့ ဒါ ေတြ ကစိန္ေခၚမႈတစ္ခုပါ။ ဒီမႇာေက်ာင္းသားေတြက သူတုိ့ကိုယ္တုိင္ ျပႆ နာေတြကို ဘယ္လုိေျဖရႇင္းမ လဲဆုိတာထက္ ထပ္ခါတလဲ က်က္မႇတ္တဲ့နည္းလမ္းနဲ့ သင္ၾကားခံရတာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေက်ာင္းၿပီး တဲ့ ေနာက္မႇာလည္း ဒီလုိျပႆ နာမ်ဳိး ေနာက္ထပ္ တစ္ ႀကိမ္ ထပ္မျဖစ္တာေသခ်ာေအာင္ အစီအစဥ္ခ်၊ လုပ္ကိုင္တာမဟုတ္ဘဲနဲ့၊ ေရႇ႕ကိုနည္းနည္းပိုမေတြးဘဲ နဲ့ သူတုိ့ထိန္းေက်ာင္းခံလာရသလုိပဲ ျပႆ နာေတြကို ေျဖရႇင္းပါတယ္။ ေနာက္ဆံုးတစ္ခုကေတာ့ ျမန္မာ ႏုိင္ငံရဲ႕ အံ့ၾသသင့္ေလာက္ဖြယ္ လူႀကီးသူမေတြကို ႐ိုေသေလးစားမႈေပးတဲ့ ယဥ္ေက်းမႈေၾကာင့္ (အေနာက္ တုိင္းမႇာေတာ့ ေပ်ာက္ဆံုးေနတဲ့အရာ) ကံမေကာင္းစြာဘဲ တစ္ခါ တရံမႇာ လုပ္ငန္းေတြကုိ ေနာက္ျပန္ဆြဲထားသလုိ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ၀န္ထမ္းေတြက ေဟာင္းၿပီး ေခတ္ မမီေတာ့တဲ့ အစဥ္အလာအတုိင္း လုိက္နာဖုိ့ ျဖစ္လာတဲ့ အခါမႇာေတာင္ ဘယ္ေတာ့မႇေမးခြန္း ျပန္မထုတ္ၾကတာ ေၾကာင့္ပါ။ သူတုိ့က အဲဒီအစဥ္အလာက ေျပာင္းလဲဖုိ့ တကယ္လုိအပ္ေနတယ္ဆုိရင္ေတာင္ သူတုိ့အတြက္ လူႀကီးေတြက ေျပာင္းေပးလိမ့္မယ္လုိ့ ယံုၾကည္ထားၾက လုိ့ပါပဲ။

ဒါေတြကေတာ့ ဒီမႇာရႇိတဲ့ Expat ေတြ ႀကံဳ ေတြ႕ရေလ့ရႇိတဲ့ စိန္ေခၚမႈေတြပါပဲ။ ကြၽန္မအေနနဲ့ တ ကယ္ပဲ သိခ်င္တာတစ္ခုကေတာ့ Local ေတြအေနနဲ့ ေကာ Expat ေတြ၊ ႏုိင္ငံျခားသားေတြနဲ့ တြဲဖက္ အလုပ္လုပ္တဲ့အခါမႇာ ဘယ္လုိစိန္ေခၚမႈေတြ ႀကံဳေတြ႕ ရေလ့ရႇိသလဲဆုိတာပါပဲ။