စီးပြားေရးလုပ္ရာမႇာ လိုက္နာထားရႇိသင့္သည့္ Ethics : ေဒၚတင္သႏာၱခိုင္

ေဒၚတင္သႏာၱခိုင္ General Manager/Director Myanmar 1st Vineyard Estate Co LTd

ေဒၚတင္သႏာၱခိုင္
General Manager/Director
Myanmar 1st Vineyard Estate Co LTd

စီးပြားေရးလုပ္ငန္းလုပ္ရာမႇာ Ethics ရဲ႕ အေရးပါပံု

“Good Ethics is good Business” ဆိုတဲ့ စကားအတိုင္း စီးပြားေရးလုပ္ငန္းတစ္ခုေအာင္ ျမင္ဖို႔ဆိုတာ စီးပြားေရးမႇာ စံထားတဲ့ Ethial Standard ေတြ ကို ေလးစားလိုက္နာဖို႔ အင္မတန္အေရးပါပါတယ္။

စီးပြားေရးလုပ္ငန္းလုပ္ၿပီဆိုမႇေတာ့ လူအမ်ားနဲ႔ အျပန္အလႇန္ေပါင္းသင္းဆက္ဆံရျခင္းဆိုတဲ့ ႇSocial Cooperation and Inter-relation  ေတြရႇိလာၿပီး တစ္ဦးကိုတစ္ဦးယံု ၾကည္မႈ (Mutual-trust) ကို တည္ေဆာက္ရယူ လုပ္ကိုင္ရတဲ့အတြက္ Ethics  မရႇိမျဖစ္ပါပဲ။

 

စီးပြားေရးလုပ္ငန္းလုပ္ရာမႇာ Ethics မရႇိရင္ ျဖစ္လာႏိုင္မယ့္ အက်ဳိးဆက္

Ethics  မရႇိရင္ ျဖစ္လာမယ့္အက်ိဳးဆက္ေတြကို မစဥ္းစားခင္ “Ethics” မရႇိဘူးတဲ့ Society  ရဲ႕အေနအထားနဲ႔ အေျခအေနကို စဥ္းစားၾကည့္ရေအာင္ပါ။

လူသာမန္ေတြမႇာ Self-interest ဆိုတဲ့ ကိုယ့္ရဲ႕အက်ဳိးစီးပြားကို ေရႇ႕တန္းတင္လိုမႈဟာ လူ႕သဘာ၀ပါ။ လူဆိုတာ အတၲမ ကင္းႏိုင္ၾကဘူးေလ။ အဲဒီလိုအေျခအေနမ်ဳိးကို တရားမွ်တမႈ (Justice) နဲ႔ တရားမမွ်တမႈ (Injustice) ကုိ ခြဲျခားနားလည္ေစျခင္း၊ တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈစနစ္ (Legal system) စတာေတြ နဲ႕ ျပန္လည္ထိန္းညိႇေပးမထားဘူဆိုရင္ လူအမ်ားစုဟာ ကိုယ့္ရဲ႕ ကိုယ္က်ဳိး (Own-interest) ကိုယ္ပဲ ၾကည့္ၾကတဲ့ အေနအထားျဖစ္လာႏိုင္တဲ့အတြက္ စီးပြားေရး၊ လူမႈေရး ပဋိပကၡ (Conflicts) ေတြ ျဖစ္လာမႇာမလြဲပါဘူး။ ဒါေတြကို ေရႇာင္ရႇားႏိုင္မယ့္အေနအထားျဖစ္ေအာင္ Ethical Standards ေတြနဲ႔ ထိန္းညႇိရမႇာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ Business မႇာ ေတာ့ လုပ္ငန္းနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး လိုက္နာေစာင့္ထိန္းရမယ့္ က်င့္၀တ္၊ ကတိက၀တ္ေတြကို မလိုက္နာဘူး၊ Ethics  မရႇိခဲ့ဘူးဆိုရင္ ကိုယ့္ရဲ႕စီးပြားဖက္ေတြ၊ ၀န္ထမ္းေတြ၊ Customer ေတြနဲ႔ Conflict  ေတြျဖစ္မယ္၊ သူတို႕ရဲ႕ေလးစားမႈ၊ ယံုၾကည္မႈေတြ ဆံုး႐ႈံးျခင္း၊ လုပ္ငန္းရဲ႕ ဂုဏ္သတင္း (Reputation) က်ဆံုးျခင္း၊ ေကာင္းမြန္တဲ့လုပ္ပိုင္ခြင့္ အခြင့္အလမ္းေတြ (Business Potential, Prospects & Opport- unities) ေတြကုိ လက္လြတ္ရျခင္းဆိုတဲ့ မေကာင္းတဲ့ရလဒ္ေတြ ျဖစ္လာႏိုင္တဲ့အတြက္ ေရရႇည္စီးပြားေရးတိုးတက္ေအာင္ျမင္မႈ(Sustainable Business Growth and Success) မရႏိုင္ပါဘူး။

 

Ethics ရႇိ၊ မရႇိဆိုတာ ကိုယ္႕ရဲ႕ Role Model နဲ႔ဆိုင္၊ မဆိုင္

Ethics ရႇိ မရႇိဆိုတာ ကိုယ္ကိုယ္တိုင္နဲ႔ လူတစ္ေယာက္ခ်င္းစီရဲ႕တန္ဖိုးထားမႈ (Value) ၊ စံသတ္မႇတ္ခ်က္ (Norm)  နဲ႔ ယံုၾကည္မႈ (Belief) ေတြအျပင္ ကိုယ့္ရဲ႕ ေရြးခ်ယ္မႈနဲ႔လည္း သက္ဆုိင္ပါတယ္။

(Real-life Situation)  မႇာ ကိုယ္ကိုယ္တိုင္က Ethics  ရႇိၿပီးနားလည္ေပမဲ့ တစ္ခါတစ္ရံ ဘ၀မႇာေရာ စီးပြားေရးမႇာပါစိန္ေခၚမႈေတြနဲ႔ ဆံုးျဖတ္ေရြးခ်ယ္ရတဲ့ အခက္အခဲေတြ ရႇိလာတတ္ပါတယ္။ အဲလိုအေျခအေနမ်ိဳးမႇာ ဘာကိုဦးစားေပးေရြးခ်ယ္မလဲဆိုတဲ့ Rational  ျဖစ္ၿပီး Realistic  ျဖစ္ႏိုင္ေျခနဲ႔ လက္ေတြ႕ (Practical)  ျဖစ္ႏိုင္တာေတြကို Balance  လုပ္ၿပီးေရြးခ်ယ္မႈျပဳရတဲ့အခါ ေတြ႕ရႇိႏုိင္ပါတယ္။

အထူးသျဖင့္ ကိုယ္ဆံုးျဖတ္ေရြးခ်ယ္တဲ့ရလဒ္က ကိုယ္နဲ႕ကိုယ့္ရဲ႕ပတ္၀န္းက်င္အတြက္ အင္မတန္အေရးႀကီးေနၿပီး ရလဒ္ကလည္း မႇားၿပီးရင္ ျပန္ျပင္ဖို့မရႏုိင္တဲ့ Irreversible Consequces  ျဖစ္ႏုိင္တယ္ဆိုရင္ေတာ့ Effective Decision  ခ်ႏုိင္ဖို႔က မလြယ္ကူေတာ့ပါဘူး။ ဒီေနရာမႇာ ညႇိႏုိင္းခ်ိန္ဆမႈ (Balancing) နဲ့ Emotional Quotient (EQ)  တို႔ Spritual Quotient (SQ)  တို႔က အေရးပါလာပါၿပီ။

ဒီလိုအဘက္ဘက္က ေသခ်ာစဥ္းစားၿပီးဆံုးျဖတ္ လိုက္ရင္ အေျဖရဲ႕ရလဒ္ကလည္း Ethical  ျဖစ္ေနတတ္တာမ်ားပါတယ္။

 

Ethics နဲ့ပတ္သက္လို႔ ေလးစားရတဲ့ပုဂၢိဳလ္

ကမၻာမႇာေတာ့ေလးစားအားက်ရတဲ့ပုဂၢိဳလ္ေတြ အမ်ားႀကီးေပါ့။ Ethics  နဲ႔ပတ္သက္ရင္ေတာ့ စီးပြားေရး ေလာကထဲကမဟုတ္ေပမယ့္ ကြၽန္မတို႕ရဲ႕အေမစု လို႕ေခၚတဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ေလးစားအားက်ပါတယ္။

အေမစုရဲ႕အမ်ားအက်ဳိးကိုၾကည့္တဲ့စိတ္ဓာတ္၊ သူ႔ရဲ႕ၿပိဳင္ဘက္ေတြရဲ႕ ႏႇိပ္ကြပ္မႈ၊ ကတိပ်က္မႈေတြကို ခြင့္လႊတ္လ်စ္လ်ဴ ႐ႈၿပီး သေဘာထားႀကီးျပႏိုင္မႈ၊ ၿပိဳင္ဘက္ေတြကို ရန္အျပန္အလႇန္ေလးစားမႈျပႏုိုင္မႈ၊ (Mutual Respect) ရႇိမႈ၊ ဘယ္သူတရားပ်က္ပ်က္ကိုယ္မပ်က္ဘဲ ၿငဳိးမထားဘဲ စိတ္ရႇည္သည္းခံၿပီး Ethical ျဖစ္ျဖစ္နဲ႔ တရားဥပေဒကိုေလးစား လိုက္နာျပမႈ၊ ျပည္သူနဲ႔တိုင္းျပည္အေပၚ (Loyal)  ျဖစ္မႈ၊ ေနာက္ဆံုး မိခင္ဘ၀ကုိစြန့္ျပီး ႏုိင္ငံ့အက်ိဳး၊ ျပည္သူ႕အက်ဳိးအတြက္ Rational Decision ကိုခ်ၿပီး ႏိုင္ငံေရးကိုေရြးခ်ယ္ခဲ့တဲ့အမ်ားအက်ိဳးေဆာင္လိုတဲ့စိတ္ဓာတ္ဟာ မိခင္ခ်င္းကိုယ္ခ်င္းစာနားလည္တတ္ရင္ အင္မတန္ခက္ခဲတဲ့စြန္႔လႊတ္မႈေတြပါ။

လူသာမန္ေတြ၊ အတၲႀကီးသူေတြ မလိုက္နာႏုိင္တဲ့ The Hightest Ethical Standard ေတြရႇိေၾကာင္းကို ျပသ ေနတာပါ။ ဒီလိုအဆင့္ျမင့္တဲ့ Decision ေတြကို လုပ္ႏိုင္ တာ နဲ႕ Ethical Standards ေတြ အစစျမင့္မားသူမို႔လို႔ ျဖစ္ပါတယ္။

 

စီးပြားေရးလုပ္ငန္း႐ႇင္ေတြအေနနဲ႔လိုက္နာထားရႇိသင့္တဲ့ Ethics ေတြ

စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြလုပ္ေဆာင္ရာမႇာ “Standards of Cooperation Conducts” ဆိုတဲ့ ပူေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈစံေတြ လိုအပ္ပါတယ္။

၁။႐ိုးသားမႈ (Honesty) နဲ႕ သစၥာရႇိမႈ(Loyalty) ရႇိပါမယ္။

၂။       အတၲနဲ႔ေလာဘကို ေရႇ႕တန္းတင္လုပ္ေဆာင္မႈေတြ ေရႇာင္ရပါမယ္။

၃။       ကတိတည္ျခင္း (Keeping Promises) နဲ႔ သေဘာတူညီၿပီးသားအခ်က္ေတြကို တိက်စြာ လိုက္နာတတ္ ျခင္းရႇိရမယ္။

၄။       သာတူညီမွ်ဆက္ဆံမႈ (Equality) နဲ႔ ဘက္လိုက္မႈ ကင္းရႇင္းရပါမယ္။

၅။       ကိုယ္မလုပ္ခ်င္၊ မလုပ္သင့္ဘူးလို႔ထင္တဲ့အရာကို သူမ်ားကို မလုပ္ခိုင္းသင့္ပါဘူး။ (Respects other’s Right)

၆။       အျပန္အလႇန္ေလးစားမႈရႇိရပါမယ္။ (Mutual Respect)

၇။       ဆံုးျဖတ္ခ်က္ေတြ ျပဳရာမႇာပုဂၢဳိလ္ေရးဘက္လိုက္မႈ ကင္းရပါမယ္။

၈။       ခြဲျခမ္းေ၀မွ်ရန္မျဖစ္ႏိုင္တဲ့အခ်ိန္၊ ပစၥည္း၊ ကိစၥေတြကို မ်ေ၀သံုးတတ္ရပါမယ္။ (Sharing)

၉။       ျပ႒ာန္းထားတဲ့တရားဥပေဒနဲ့ နည္းဥပေဒ (Rules & Regulations) ေတြကိုလိုက္နာက်င့္သံုးရပါမယ္။

၁၀။     သေဘာထားကြဲလြဲမႈေတြကိုညႇိႏႈိင္းအေျဖရႇာမရႏုိင္ပါက ပဋိပကၡေျဖရႇင္းသူ (Arbitrators) ေတြနဲ႔ တရား႐ံုးေတြမႇာ ေျဖရႇင္းဖို႔ တင္သြင္းၿပီး ဆံုးျဖတ္မႈ ခံယူတတ္ရပါမယ္။

မိမိရဲ႕စီးပြားဖက္ေတြ၊ Customer ေတြနဲ႔ ၀န္ထမ္းေတြရဲ႕ ယံုၾကည္ေလးစားမႈ၊ တြဲဖက္လုပ္ေဆာင္လိုမႈေတြကို အထက္ပါအခ်က္ေတြနဲ႔ လိုက္နာက်င့္သံုးျခင္းျဖင့္ အျပန္အလႇန္ ယံုၾကည္မႈ (Mutual Trust) တည္ေဆာက္ႏုိင္ပါတယ္။

 

ႏိုင္ငံတကာက၀င္လာရင္ Ethics ေဖာက္တာေတြပိုမ်ားလာႏို္င္တဲ့အတြက္ ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္ထားသင့္ပံု

Ethics မရႇိတဲ့လူေတြဆိုတာ သူတို႕ရဲ႕လူမႈဘ၀ပတ္၀န္းက်င္ကို ရည္ရြယ္ခ်က္ရႇိရႇိနဲ႔ပဲျဖစ္ျဖစ္၊ မေမွ်ာ္လင့္ဘဲနဲ႔ပဲျဖစ္ျဖစ္ အနည္းနဲ႔အမ်ား ထိခိုက္ေစတတ္ပါတယ္။

ကာကြယ္မႈအေနနဲ႔ကေတာ့ သတိထားဆက္ဆံၿပီး သူတို့ကိုျပဳျပင္ထိန္းမတ္ေပးႏုိင္ရင္ေပး၊ မဟုတ္ရင္ေတာ့ ဥပေဒရဲ႕အကာအကြယ္ယူထားတာ အေကာင္းဆံုးလို႔ထင္ပါတယ္။ ကိုယ့္ဘက္က မူပိုင္ခြင့္အတြက္ မႇတ္ပံုတင္တာတို႔၊ Contract  နဲ႔ သေဘာတူညီမႈေတြကို လက္ရႇိဥပေဒနဲ႔အညီ တိတိက်က်နဲ႔ ရႇင္းရႇင္းလင္းလင္း ေရးဆြဲသေဘာတူလက္မႇတ္ထိုးဖို႔ လိုပါတယ္။

ႏိုင္ငံတကာက စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြ၀င္လာမႇာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ကြၽန္မတို႔ႏိုင္ငံမႇာတိက်တဲ့ လူတကာလိုက္နာဖို႔ အဆင္ေျပၿပီး ပြင့္လင္းျမင္သာတဲ့ရင္းႏႇီးျမဳပ္ႏႇံမႈ ဥပေဒ၊ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းေတြ၊ ေပၚလစီေတြ ပိုၿပီးလိုအပ္လာ ႏိုင္ပါတယ္။

နားလည္တာ၀န္ရႇိသူေတြလည္း ေဆာင္ရြက္ေနၾကတယ္လို႔ သိရပါတယ္။ ဒါေတြေပၚေပါက္လာရင္လည္း နားလည္ေအာင္ ေလ့လာထားဖို့အျပင္ လိုက္နာဖို႔ လည္း လိုအပ္ပါတယ္။

 

စီးပြားေရးလုပ္ငန္းစလုပ္မယ့္သူေတြကို Ethics နဲ႔ပတ္သက္လို႔ အႀကံျပဳခ်င္တာရႇိရင္

“Treat your business Partners, Employees and Customer’s in respectful and ethical ways if you want your Business to succeed.”

သင့္ရဲ႕စီးပြားေရးေအာင္ျမင္တိုးတက္ခ်င္ရင္ သင့္ရဲ႕စီးပြားဖက္ေတြ၊ သင့္ရဲ႕၀န္ထမ္းေတြ သင့္ရဲ႕ေဖာက္သည္ေတြကို ေလးစားယံုၾကည္မႈ၊ ႐ိုးသားမႈ၊ ကတိသစၥာတည္ ၾကည္မႈ၊ ကိုယ္ခ်င္းစာစြာနဲ႔ ဆက္ဆံေျပာဆိုေနထိုင္က်င့္သံုးဖို႔ လုိအပ္ပါတယ္။