ေဒၚလာ ၄.၅ ဘီလီယံတန္ နည္းပညာကုမၸဏီ JD.com ကုိ Richard Liu ဘယ္လုိတည္ေထာင္ခဲ႔သလဲ
JD.com အြန္လိုင္းေဈးေရာင္းဝက္ဘ္ဆိုက္တည္ေထာင္သူ စီအီးအိုရစ္ခ်တ္လ်ဴးဟာ အေမရိကန္ႏိုင္ငံမွာလိင္ပိုင္းမဖြယ္မရာျပဳမႈအတြက္သံသယရွိလို႔ အဖမ္းခံရၿပီးေနာက္ပိုင္း ကမၻာ့သတင္းမီဒီယာေတြရဲ႕မ်က္ႏွာဖံုးသတင္းျဖစ္လာပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ယခုအခါ တ႐ုတ္ျပည္ပန္ေရာက္ေနတဲ့ ရစ္ခ်တ္ရဲ႕ကုမၸဏီက အဲဒီစြပ္စြဲခ်က္ဟာလုပ္ႀကံမႈသာျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ သို႔တေစ တ႐ုတ္ျပည္က တြစ္တာလိုဆိုရွယ္မီဒီယာအက္ပလီေကးရွင္း Weibo မွာ သံုးစြဲသူေတြက လိေမၼာ္ေရာင္အခ်ဳပ္သားဝတ္စံုဝတ္ထားတဲ့ ရစ္ခ်တ္ရဲ႕ ရဲမွတ္တမ္းဓာတ္ပံုကိုမွ်ေဝၾကကာ ၄င္းရဲ႕ေဒၚလာ ၄.၅ ဘီလီယံတန္ ကုမၸဏီရဲ႕အနာဂတ္ကို ေတြးပူေနၾကပါတယ္။
“တ႐ုတ္ျပည္က ကုမၸဏီတည္ေထာင္သူေတြဟာ ထင္ေပၚေက်ာ္ၾကားတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ျဖစ္ရတာကို သေဘာက်ၾကတယ္။ သံုးစြဲသူေတြဟာ တျခားေဈးကြက္ေတြမွာထက္ ရစ္ခ်တ္ရဲ႕ုျပႆနာေတြကို ပိုၿပီးသတိထားမိဖြယ္ရွိတယ္” လို႔ ေပက်င္းၿမိဳ႕အေျခစိုက္ China Market Research Group မွ ဆန္းစစ္ေလ့လာသူ ဘင္ဂ်မင္ကဗင္ဒါးက ေျပာ ပါတယ္။
JD.com ဟာ ဂ်က္မားရဲ႕ Alibaba.com ၿပီးရင္ အႀကီးမားဆံုးအြန္လိုင္းေဈးေရာင္း ဝက္ဘ္ဆိုက္ျဖစ္ၿပီး တ႐ုတ္ျပည္မွာ e-commerce ေပၚေပါက္ခါစမွာ စတင္တည္ေထာင္မႈေၾကာင့္ ရစ္ခ်တ္ ၄၅ ႏွစ္ဟာ ေဒၚလာ ခုနစ္ဘီလီယံပိုင္ဆိုင္တဲ့ အခ်မ္းသာဆံုး တ႐ုတ္နည္းပညာရွင္သူေဌးႀကီးအုပ္စုထဲမွာ ပါဝင္သူျဖစ္တယ္။ ရစ္ခ်တ္ဟာ ၿပိဳင္ဖက္ေတြနဲ႔ ျခားနားခ်င္လို႔ သူ႔ဝက္ဘ္ဆိုက္မွ ပစၥည္းအစစ္အမွန္ေတြပဲ ေရာင္းခ်ၿပီး ပို႔ေဆာင္မႈကိုရာႏႈန္းျပည့္ ထိန္းခ်ဳပ္ခ်င္တယ္လို႔ ေျပာထားပါတယ္။ JD ကုမၸဏီဟာတ႐ုတ္ျပည္တစ္ဝန္း ေထာက္ပံ့ပို႔ေဆာင္မႈကြန္ရက္ေတြ ျဖန္႔က်က္ခ်ထားၿပီး စတိုးဆိုင္နဲ႔ကုန္ေလွာင္႐ံုရာေပါင္းမ်ားစြာနဲ႔ပါ ခ်ိတ္ဆက္ထားပါတယ္။ စက္ဘီးမွအစ ဒ႐ုန္း ေတြအထိသံုးၿပီး JD.com မွ ဝယ္ယူတဲ့ ပစၥည္းေတြကို မွာယူသူထံ ေန႔ခ်င္း၊ ဒါမွမဟုတ္ ေနာက္ေန႔အေရာက္ပို႔ေပးပါတယ္။
BMW ကားမ်ားႏွင္႔ လက္ပတ္နာရီမ်ား အြန္လိုင္းမွ ေရာင္းခ်ျခင္း
JD.com ဟာ တန္ဖိုးႀကီးအဆင့္ျမင့္ ဖက္ရွင္ပစၥည္းေတြကအစ လတ္ဆတ္တဲ့ကုန္စိမ္းေတြအထိ တ႐ုတ္ျပည္ရဲ႕ေငြေၾကးေရာင္းဝယ္သူေတြကို ပစ္မွတ္ထားၿပီးေရာင္းခ်ပါ တယ္။ ဂ်ပန္လက္လီလုပ္ငန္း Muji၊ ကမၻာေက်ာ္ လက္ပတ္နာရီ Chopard နဲ႔ BMW ေမာ္ေတာ္ကားတို႔လို ကမၻာေက်ာ္လုပ္ငန္းေတြရဲ႕ ပင္မအေရာင္းဆိုင္ေတြဟာ JD.com မွာသာမွာရွိေနၿပီး ယင္းကိုတက္ၾကြစြာသံုးတဲ့ သံုးစြဲသူေပါင္းသန္းသံုးရာရွိပါတယ္။
“စစ္မွန္ေသာ ကုန္ပစၥည္းကို ယေန႔အေရာက္ပို႔ ေပးသည္”ဆိုတဲ့ JD ရဲ႕ ေဆာင္ပုဒ္ဟာ ကုန္ပစၥည္းအတုေတြမ်ားလြန္းတယ္ဆိုတဲ့ ညည္းသံညံေနတဲ့ Alibaba နဲ႔ တျခားၿပိဳင္ဘက္ေတြထက္သာေနပါတယ္။ JD ဟာ Alibaba နည္းတူ ျပည္ပမွ ေဖာက္သည္သစ္ေတြကိုရယူဖို႔ ႀကိဳးစားေနပါၿပီ။
ကုမၸဏီဟာ အေရွ႕ေတာင္အာရွနဲ႔ဥေရာပမွာ လုပ္ငန္းေတြတိုးခ်ဲ႕လုပ္ကိုင္ဖို႔စရိတ္မ်ားစြာ သံုးစြဲေနပါတယ္။ JD ကုမၸဏီမွာ အဓိကရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူေတြအနက္ တ႐ုတ္နည္းပညာကုမၸဏီႀကီး Tencent(TCEHY) နဲ႔ အေမရိကန္လက္လီဆိုင္လုပ္ငန္းႀကီး Wal-Mart တို႔ ပါဝင္ပါတယ္။ Google (GOOGL) ကုမၸဏီက ၂၀၁၈ ခုႏွစ္၊ ဇြန္လမွာ ေဒၚလာ သန္း ၅၅၀ ရင္းႏွီး ျမႇဳပ္ႏွံခဲ့ပါတယ္။
JD ရဲ႕ အစုရွယ္ယာ ၁၆ ရာခိုင္ႏႈန္းကို ရစ္ခ်တ္ပိုင္ေပမယ့္ ဆႏၵမဲေပးပိုင္ခြင့္ ၇၉.၅ ရာခိုင္ႏႈန္းကို ယင္းကထိန္းခ်ဳပ္ထားရာ သူ႕ရဲ႕ကိုယ္ေရးကိုယ္တာထိခိုက္ခံရမႈတစ္မႈေၾကာင့္ JD ကုမၸဏီအေပၚ အႀကီးအက်ယ္ ထိခိုက္နစ္နာမႈေတြျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။
အသားစားဖို႔အိပ္မက္မက္သူ
တ႐ုတ္ျပည္၊ ရွန္ဟဲၿမိဳ႕၊ ေျမာက္ဘက္မိုင္ ၂၅၀ အကြာရွိ "စုက်န္း" ရြာကေလးမွာေမြးဖြားတဲ့ ရစ္ခ်တ္ရဲ႕နာမည္ရင္းက ‘လ်ဴးက်ိဳင္းတံုး’ ျဖစ္ၿပီး တ႐ုတ္ျပည္ကစီးပြားေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြစတင္ျပဳလုပ္စဥ္ကာလအတြင္းႀကီးျပင္းခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္းဆယ္စုႏွစ္ေတြအတြင္း တ႐ုတ္ျပည္စီးပြားေရးအႀကီးအက်ယ္ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္လာခ်ိန္မွာ လ်ဴးတို႔မိဘေတြေတာ့ ဆင္းရဲေနၾကဆဲျဖစ္တယ္။ ၂၀၁၇ ခုႏွစ္က သူငယ္ငယ္ကတက္ခဲ့တဲ့ အလယ္တန္း ေက်ာင္းမွာေဟာေျပာေတာ့ ငယ္ငယ္ကတစ္ႏွစ္မွတစ္ခါ၊ ႏွစ္ခါသာဝက္သားစားရလို႔ သူဝက္သားစားေနပံုကို အိပ္မက္မက္ေလ့ရွိေၾကာင္း ဖြင့္ေျပာပါတယ္။
ေပက်င္းၿမိဳ႕က ထိပ္တန္းတကၠသိုလ္တစ္ခုျဖစ္တဲ့ ရင္မင္းတကၠသိုလ္တက္ေရာက္ႏိုင္တာဟာ တစ္ရြာလံုးကေငြစုၿပီး ေက်ာင္းစရိတ္ေထာက္ပံ့ေစလႊတ္ျခင္းေၾကာင့္လို႔ ဆိုတယ္။ “ရြာသားေတြက ကြ်န္ေတာ့္ဘဝကို ေျပာင္းလဲခြင့္ရဖို႔ ယြမ္ေငြငါးရာနဲ႔ ၾကက္ဥ ၇၆ လံုး လွဴဒါန္းလိုက္တယ္” လို႔ သူ႔ရဲ႕ JD.com ဘေလာ့ဂ္မွာေရးထားပါတယ္။ ရစ္ခ်တ္ဘြဲ႕ရတဲ့အခါ သူ႔အတန္းေဖာ္အမ်ားစုက အစိုးရအလုပ္ဝင္လုပ္တယ္။ တခ်ိဳ႕က ျပည္ပမွာ ေက်ာင္းဆက္တက္တယ္။ ရစ္ခ်တ္က ဗ်ဴ႐ိုကရက္လည္း မျဖစ္ခ်င္၊ ျပည္ပလည္းမသြားႏိုင္ဘူး။ သူ႔အဘြား ေဆးဖိုးကုန္လို႔ သူ႔မိဘေတြဆင္းရဲေနမွန္းသူသိတယ္။ “ကြ်န္ေတာ္က အဘြားေဆးဖိုးရွာေပးခ်င္တယ္လို႔” သူက ဒါးဗိုးစ္ၿမိဳ႕ ဇန္နဝါရီလက က်င္းပတဲ့ ၂၀၁၈ ကမၻာ့စီးပြားေရးဖို ရမ္မွာေျပာတယ္။ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္မွာ ေပက်င္းၿမိဳ႕ အေနာက္ေျမာက္ပိုင္းနည္းပညာဇုန္ျဖစ္တဲ့ ေက်ာင္းကြမ္ကြန္းမွာကြန္ပ်ဴတာဆက္စပ္ပစၥည္းေတြေရာင္းတဲ့ ဆိုင္ဖြင့္ခဲ့တယ္။
SARS ေရာဂါျဖစ္ပြားမႈေၾကာင္႕ အင္တာနက္ေပၚ ေရာက္ရွိျခင္း
၂၀ဝ၃ ခုႏွစ္မွာ ရစ္ခ်တ္ရဲ႕ကြန္ပ်ဴတာပစၥည္းဆိုင္ေတြ တစ္ဒါဇင္အထိတိုးလာေပမယ့္ တ႐ုတ္ျပည္မွာ SARS ေရာဂါဆိုးျဖစ္ပြားေတာ့ သူ႔အမႈထမ္းေတြက ဗိုင္းရပ္စ္ကူးမွာေၾကာက္လို႔ အိမ္တြင္းပုန္းၾကတယ္။ ရစ္ခ်တ္က သူ႔ဆိုင္အားလံုးယာယီပိတ္ပစ္ၿပီး ယင္းတို႔ကို အိမ္မွာပဲေနခိုင္းကာ သူ႔လက္ထဲစုပံုေနတဲ့ ကုန္ပစၥည္းလက္က်န္ေတြကို ဘယ္လိုေရာင္းစားရမလဲဆိုတာမန္ေနဂ်ာေတြနဲ႔ တိုင္ပင္တယ္။ “တစ္ေန႔ေတာ့ မန္ေနဂ်ာတစ္ေယာက္က အင္တာနက္ကတစ္ဆင့္ေရာင္းပါလားလို႔ ေျပာတယ္။ ဒီနည္းေၾကာင့္ ဝယ္သူေတြကိုကြ်န္ေတာ္တို႔ျမင္ဖူးစရာမလိုဘူး။ ဝယ္သူေရာ၊ ေရာင္းသူပါ စြန္႔စားမႈမရွိေတာ့ဘူးလို႔”ရစ္ခ်တ္ ၂၀၁၈ အေစာပိုင္းက လက္လီလုပ္ငန္းစည္းေဝးပြဲမွာေျပာတယ္။ ေနာက္ႏွစ္က်ေတာ့ အင္တာနက္သံုးသူပိုမိုလာၿပီး တ႐ုတ္ျပည္မွာ e-commerce အရွိန္ရခါစကာလမွာပဲ ရစ္ခ်တ္ဟာ JD.com ကို တည္ေဆာက္ခဲ့တယ္။
ရစ္ခ်တ္လ်ဴးကိုယ္ေရးအက်ဥ္း
ရစ္ခ်တ္လ်ဴး (နာမည္ရင္း လ်ဴးက်ိဳင္းတံုး) ဟာ Jingdong Mall ေခၚ JD.com တည္ေဆာက္တဲ့ အင္တာနက္စြန္႔ဦးထြင္လုပ္ငန္းရွင္ျဖစ္ၿပီး ၂၀၁၈ ခုႏွစ္၊ ဇန္နဝါရီလမွာ စေတာ့ရွယ္ယာေဈးတက္လာေနတဲ့ JD.com ေၾကာင့္ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၁၂.၇ ဘီလီယံခ်မ္းသာပါတယ္။ သူေကာလိပ္ေက်ာင္းတက္စဥ္က မိဘဆီကေခ်းေငြေတြနဲ႔ ပ႐ိုဂရမ္ေရးဆြဲရာမွရတဲ့ ဝင္ေငြေတြေပါင္းၿပီး စားေသာက္ဆိုင္ဖြင့္ေပမယ့္ ႐ံႈးလို႔လအနည္းငယ္အၾကာမွာ ပိတ္လိုက္ရၿပီးအေၾကြးတင္ပါတယ္။ သူဘြဲ႕ရၿပီးတဲ့အခါ Japan Life ဆိုတဲ့ က်န္းမာေရးပစၥည္း ကုမၸဏီမွာ ကြန္ပ်ဴတာဌာနညႊန္ၾကားေရးမွဴးလုပ္ကာ ေနာက္ႏွစ္ႏွစ္အၾကာ ၁၉၉၈ ခုႏွစ္၊ ဇြန္လမွာ ေပက်င္းၿမိဳ႕၊ ေက်ာင္းကြမ္းကြန္း အဆင့္ျမင့္နည္းပညာစက္မႈဇုန္မွာ ကိုယ္ပိုင္လုပ္ငန္း Jingdongကို တည္ေထာင္ၿပီး သံလိုက္ဓာတ္ပါတဲ့ မ်က္မွန္နဲ႔ဆက္စပ္ပစၥည္းေတြျဖန္႔ခ်ိကာ ၂၀ဝ၃ ခုႏွစ္မွာ ဆိုင္ခြဲ ၁၂ ဆိုင္ဖြင့္ပါတယ္။ အဲဒီႏွစ္မွာ SARS ေရာဂါ ျဖစ္ပြားမႈေၾကာင့္ ဆိုင္ေတြယာယီပိတ္ၿပီး ၂၀ဝ၄ ခုႏွစ္မွာ လက္လီအေရာင္းဝက္ဘ္ဆိုက္ JD.com ကို လႊင့္တင္ပါတယ္။ ၂၀ဝ၅ မွာ ဆိုင္အားလံုးကိုရာသက္ပန္ပိတ္ၿပီး e-commerce လုပ္ငန္းသီးသန္႔ ျဖစ္လာတယ္။ JD.com ဟာ တ႐ုတ္ျပည္မွာ ထိပ္တန္း e-commerce ကုမၸဏီတစ္ခုျဖစ္လာၿပီး ၂၀၁၄ ခုႏွစ္၊ ဇန္နဝါရီမွာ အေမရိကန္မွာအမ်ားနဲ႔သက္ဆိုင္တဲ့ ကုမၸဏီဖြင့္ခြင့္ ေလွ်ာက္ထားပါတယ္။ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္၊ ေမလ ၂၂ ရက္မွာ JD.com ရဲ႕ အစု ရွယ္ယာတန္ဖိုး ၁၅ ရာခိုင္ႏႈန္းခန္႔ တက္ခဲ့ပါတယ္။
JD.com
ေပက်င္းၿမိဳ႕အေျခစိုက္ JD.com (ယခင္ ၃၆၀ buy) ဟာ ကုန္စည္ပမာဏနဲ႔ဝင္ေငြအရ တ႐ုတ္ျပည္ရဲ႕ အႀကီးမားဆံုး အြန္လိုင္းလက္လီအေရာင္းလုပ္ငန္းႏွစ္ခုအနက္တစ္ ခုျဖစ္ၿပီး Fortune Global 500 အသင္းဝင္ျဖစ္ကာ Alibaba လက္ေအာက္ခံ Tmall.com ရဲ႕ အဓိကၿပိဳင္ဘက္ျဖစ္ပါတယ္။ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္၊ ပထမ ၄ လ အတြင္း JD.com ကို သံုးစြဲသူဦးေရဟာ ၃၀၁.၈ သန္း ရွိပါတယ္။ မူလက 360buy ကုမၸဏီဟာ သံလိုက္ဓာတ္ပါတဲ့ မ်က္မွန္ေတြေရာင္းၿပီးေတာ့ အီလက္ထရြန္းနစ္ပစၥည္း မိုဘိုင္းဖုန္းကြန္ပ်ဴတာနဲ႔ အလားတူပစၥည္းေတြပါတိုးခ်ဲ႕ေရာင္းခ်ကာ ၂၀ဝ၇ ခုႏွစ္၊ ဇြန္လမွာ 360buy.com လို႔ နာမည္ေျပာင္းၿပီး ၂၀၁၃ မွာ JD.com လို႔ ထပ္ေျပာင္းပါတယ္။ ယင္းရဲ႕ လိုဂိုအသစ္ေရာ၊ လာဘ္ေကာင္႐ုပ္ပါေၾကညာၿပီး ယင္း တို႔ ၂၀ ရာခိုင္ႏႈန္းရွယ္ယာထည့္ထားတဲ့ Tencent ကုမၸဏီက တစ္စိတ္တစ္ပိုင္း ပိုင္ဆိုင္တယ္။ ဒ႐ုန္းေတြ ကိုယ္ပိုင္ နည္းပညာေတြနဲ႔ စက္႐ုပ္ေတြသံုးၿပီး ပစၥည္းပို႔ေဆာင္တဲ့ ကမၻာ့ထိပ္တန္းနည္းပညာ ကုမၸဏီျဖစ္ပါတယ္။ ယင္းဟာ ေလဆိပ္ေတြမွာ စက္႐ုပ္နဲ႔ ပို႔ေဆာင္မႈလုပ္ငန္းစမ္းသပ္ ေနၿပီး ဒ႐ုန္းပို႔ေဆာင္မႈစနစ္ကိုလည္း တည္ေဆာက္ ေနပါတယ္။ ဒါအျပင္ ယင္းကိုယ္ပိုင္တီထြင္တဲ့ ေမာင္းသူမဲ့ပထမဆံုးကုန္ကားနဲ႔လည္း ကုန္ပို႔ေပးပို႔စီစဥ္ေနပါ တယ္။
ႏုိင္သီဟ
