System Thinking (စနစ္အေတြးအျမင္)

system-thinking

ပို၍ေကာင္းေသာ ကုမၸဏီမ်ားဖြဲ႔စည္းျခင္း

ကုမၸဏီတစ္ခုအျဖစ္ဖြဲ႕စည္းထားေသာ အဖြဲ႕အစည္းတစ္ခုသည္ လုပ္ငန္းလုပ္ေဆာင္ရန္အတြက္ System တစ္ခု အျဖစ္ ဖြဲ႕စည္းထားျခင္းပင္ျဖစ္သည္။ System တစ္ခုအတြင္းလည္း System ငယ္မ်ား တစ္ခုႏွင့္တစ္ခုခ်ိတ္ဆက္လႈပ္ရွားရေသာ System မ်ားပါဝင္ေနသည္။ တစ္ခုခ်င္းအေနျဖင့္လည္းေကာင္း၊  စုေပါင္း၍  လည္းေကာင္းေရွ႕သို႔ေရြ႕လ်ားရသည္။ ကုမၸဏီတစ္ခုအေနျဖင့္မူ မဟာဗ်ဴဟာက်က်လိုအပ္သလို ပြင့္လင္းစြာေျပာင္းလဲႏိုင္စြမ္းရွိစြာနားလည္ရမည္။

          ေရွးအစဥ္အလာအရဗ်ဴဟာဆင္ျခင္းမွာ ပံုေသနည္းစနစ္အဓိကထား လုပ္ကိုင္ၾကသည္။ ေျပာင္းလဲညႇိႏိႈင္းရန္မလြယ္ကူဘဲ ႐ႈပ္ေထြးသတ္မွတ္ခ်က္မ်ားအတိုင္းလက္ရွိအေျခအေနကို အဓိကထားလုပ္ကိုင္ၾကရ၍လုပ္ကိုင္ရသူမ်ား စိတ္ပါလက္ပါမရွိၾကေပ။ အဓိကအမွားမွာ ျပန္လည္ျပဳျပင္ရန္ လိုအပ္သည့္အခါ  တြင္ႀကိဳတင္ခ်မွတ္ထားသည့္ ဒီဇိုင္းပံုစံအရသာ လုပ္ရသည့္အခါ စဥ္းစားေတြးေခၚျပင္ဆင္ႏိုင္မႈ ကန္႔သတ္ခ်က္မ်ားရွိေနၿပီးပို၍ ေကာင္းႏိုင္ေသာအခြင့္အေရးမ်ားမရေတာ့ဘဲလုပ္ရသည့္အလုပ္ကို စိတ္မပါေတာ့ေပ။

System Thinking-  အေတြးအျမင္စဥ္းစားသည့္ စနစ္တြင္ အဆင့္ခုနစ္ဆင့္ရွိသည္ဟုဆိုထားၿပီး ျပႆနာ၏ အစ-အလယ္-အဆံုးဆက္စပ္မႈအားလံုးကို အျပန္ ျပန္စဥ္းစားၿပီး စိတ္တိုင္းက်မွ အေျဖအျဖစ္ လက္ခံသည္။ အဆင့္မ်ားမွာ –

1. Explore the Situation_ အေျခအေနကို ေဝဖန္စူးစမ္းေလ႔လာပါ။

ဤအဆင့္တြင္ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားကို အကဲမျဖတ္ဘဲ၊ ေၾကာင္းက်ိဳးသက္ေရာက္မႈကိုမရွာဘဲ အခ်က္အလက္မ်ားအျဖစ္ ရႏိုင္သေလာက္ရွာပါ။ အေရးပါေသာလုပ္ရမည့္ အခ်က္ႏွစ္ခုမွာ

–         ပိုက္ကြန္ကို အက်ယ္ဆံုးျဖန္႔ၾကက္၍ သတင္းအခ်က္အလက္ အရႏိုင္ဆံုးယူပါ။

–         ဓမၼဓိဌာန္က်က်ႏွင့္ ကင္းရွင္းစြာ အရွိအတိုင္းသာျဖစ္ ေစၿပီး ႀကိဳတင္သတ္မွတ္ခ်က္မရွိရန္။

2. Describe the System_ စနစ္၏ ပံုပန္းသြင္ျပင္ကို ေပၚလြင္ပါေစ

မိမိပတ္သက္ေနေသာကိစၥကို ရွင္းလင္းစြာသိရွိနား လည္ရန္အတြက္ ျဖစ္ပ်က္သည့္ အေၾကာင္းအရာအခ်က္အလက္မ်ား၊ ပတ္သက္ေနသူမ်ား၊ အေျခအေန     ပတ္ဝန္းက်င္ႏွင့္တကြ သေဘာသဘာဝကို ျပည့္စံုစြာ မွတ္သား ေဖာ္ျပထားရမည္။

          ေန႔ရက္မ်ားအလိုက္ျဖစ္ရပ္မ်ားႏွင့္ အလားအလာတို႔ကိုသိရမည္။ အေၾကာင္းအရာအလိုက္ပံုစံျဖင့္ ဆက္သြယ္မႈမ်ားကိုေဖာ္ျပရမည္။ သို႔မွသာအေၾကာင္း အရာမ်ား၏ ဆက္စပ္လုပ္ကိုင္ပံု၊ အေကာင္းအဆိုး တံု႔ျပန္မႈတို႔ကို သိရွိၿပီးေနာက္တြင္ လုပ္ကိုင္မႈစနစ္ကို အေလးအနက္သံုးသပ္ႏိုင္မည္။

3. Build Models_ ပံုစံမ်ားေရးဆြဲပါ။

ကြန္ပ်ဴတာႏွင့္ အိုင္တီအသံုးျပဳတြက္ခ်က္၍ ရရွိႏိုင္ေသာ္လည္း ပိုမိုေလးေလးနက္နက္ သိရွိရန္မွာ စနစ္တို႔၏ လုပ္ငန္းအေသးစိတ္ပံုစံမ်ား ဆက္စပ္လႈပ္ရွားမႈကို သိရန္ လိုအပ္သည္။

4. Compare your model to what is actually _ အမွန္ျဖစ္စဥ္ႏွင္႕ ကိုယ္ေရးဆြဲထားသည္႕ပံုစံကို ႏိႈင္းယွဥ္ပါ။

မိမိေဖာ္ထုတ္ထားေသာပံုစံကို အမွန္ျဖစ္စဥ္ႏွင့္ ကိုက္မကိုက္ၾကည့္၍ မိမိနားလည္မႈ မွန္မမွန္ကို သံုးသပ္ၿပီး က်န္ရစ္မႈမ်ား ရွိ မရွိ ရွာရမည္။

5. Indentify potential improvement

မိမိခ်ထားေသာပံုစံမွာ အမွန္ပင္ျဖစ္ေနသည္ကို ကိုယ္စားျပဳသည္ဟု ယူဆႏိုင္ပင္လွ်င္ ပို၍ေကာင္းေသာ ျပဳလုပ္ ႏိုင္မည့္ နည္းလမ္းတို႔ကို ရွာပါ။

6. Implement your improvements

ေျပာင္းလဲမႈမ်ားကိုေစာင့္ၾကည့္၍ ပိုေကာင္းႏိုင္ေသာ အေျခအေနကိုရွာပါ။ ေျပာင္းလဲရန္လိုအပ္မႈကို ေအာင္ ေအာင္ျမင္ျမင္ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ရန္ ပါဝင္သူမ်ားပါ ေျပာင္းလဲမႈကို သေဘာေပါက္ရန္လိုသည္။

7. Repeat the process

စနစ္သေဘာျဖင့္ေဆာင္ရြက္ရာတြင္ အစဥ္တစိုက္လုပ္ရန္ လိုသည္။ကုမၸဏီမ်ားအေနျဖင့္ ေျပာင္းလဲမႈကိုလိုက္၍  အခြင့္ေကာင္းမ်ားကို အက်ိဳးရွိေအာင္ေဆာင္ ရြက္ရမည္။

 

ေဒါက္တာေဒၚရီရီျမင္႔ (ပါေမာကၡ-ျငိမ္း၊ ရန္ကုန္စီးပြားေရးတကၠသုိလ္)