က်န္းမာေရးဆိုင္ရာ အေမးအေျဖအခ်ဳိ႕
ေဆးလိပ္ျဖတ္ရာမႇာ အီလက္ထေရာနစ္စီးကရက္ကို နည္းလမ္းတစ္ခုအျဖစ္ သတ္မႇတ္သင္႕ပါသလား။
ယခုထက္ပိုၿပီး ေလ့လာဆန္းစစ္မႈေတြ မျပဳလုပ္ေသးခင္ေတာ့ မသတ္မႇတ္သင့္ေသးပါဘူး။ E-cigarette ေတြဟာ ႐ိုး႐ိုးစီးကရက္ေတြနဲ့ ပံုစံတူေပမယ့္ ဓာတ္ခဲထည့္ၿပီး အသံုးျပဳ ရတဲ့ပစၥည္းမ်ဳိးျဖစ္ပါတယ္။ ေဆးရြက္ႀကီးနဲ့ တျခားအပင္ေတြကရတဲ့ပစၥည္းေတြ မပါ၀င္ဘဲ နီကိုတင္းပဲပါ၀င္ပါတယ္။ ထြက္လာတဲ့ ေဆးလိပ္ေငြ႕ဟာ အထဲမႇာပါတဲ့ နီကိုတင္းအရည္ကို အေငြ႕ပ်ံေစျခင္းမႇ ရရႇိပါတယ္။ ေလာင္ကြၽမ္းမႈလည္း မရႇိ၊ ကတၲရာ၊ ကာဗြန္မိုေနာက္ဆိုဒ္ စတဲ့ဓာတ္ေငြ႕ေတြနဲ့လည္း ရႇဴ႐ိႈက္မႈမရႇိႏုိင္တဲ့အတြက္ E-cigarette ေတြဟာ ေဘးအႏၲရာယ္ သိပ္မရႇိပါဘူးလို့ ထုတ္လုပ္ေရာင္းခ်သူေတြက ဆုိပါတယ္။
ထုတ္လုပ္ေရာင္းခ်ေနသူေတြဟာ E-cigarette က ေဆးလိပ္ျဖတ္ရာမႇာ အေထာက္ အကူျပဳပါတယ္လို့ ေျပာေပမဲ့ အဲဒီအဆိုကို သက္ေသျပဖို့ အခ်က္အလက္ေတြ နည္းပါးေန ပါေသးတယ္။ လတ္တေလာ ျပဳလုပ္ထားတဲ့ သုေတသနေတြအရေတာ့ ဒီ E-cigarette ေတြဟာ ေဆးလိပ္ျဖတ္ရာမႇာ တစ္နည္းနည္းနဲ့ အက်ဳိးရႇိေစပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေလ့လာမႈေတြမႇာ အား နည္းခ်က္ေတြ အမ်ားအျပားရႇိေနၿပီး ေဆးလိပ္ျဖတ္ရာမႇာလည္း ေအာင္ျမင္မႈ နည္းပါးေနပါ ေသးတယ္။
E-cigarette ေတြကို အသံုးျပဳမယ္ဆိုရင္ ေဆးလိပ္ ေငြ႕ကေန ကင္ဆာျဖစ္ေစမယ့္ ဓာတုပစၥည္းေတြ မပါ၀င္ေပ မဲ့ ႏႇလံုးနဲ့ေသြးေၾကာအဖြဲ႕အစည္းေတြဟာ နီကိုတင္းနဲ့ေတာ့ ထိေတြ႕မႈရႇိေနတုန္းပါပဲ။ နီကိုတင္းဓာတ္ေတြကို ဘယ္လိုနည္း နဲ့ပဲရရ နီကိုတင္းဟာ ေသြးတုိးျခင္း၊ ေသြးေၾကာက်ဥ္းေရာဂါနဲ့ ႏႇလံုးေရာဂါေတြကို ျဖစ္ေစပါတယ္။ ေဆးလိပ္ကို ဘယ္လိုနည္း နဲ့ပဲေသာက္ေသာက္ ကြၽမ္းက်င္တဲ့အကူအညီယူၿပီး ျဖတ္ပစ္ဖို့ အႀကံေပးပါရေစ။ အပ္စိုက္ကုထံုး၊ အိပ္ေငြ႕ခ်ကုထံုး စတဲ့ သဘာ၀နည္းေတြလည္း အသံုးျပဳလုိ့ရသလို တကယ္တမ္းေဆး လိပ္ျဖတ္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ မိမိစိတ္ကို မိမိႏိုင္ေအာင္ထိန္းႏိုင္ ဖို့သာ အေရးႀကီးဆံုးပါ။
ဘာေၾကာင္႕ အညိဳအမည္းစြဲတာလြယ္ကူၿပီး ေပ်ာက္ကင္းဖို့ခက္ခဲ ေနတာလဲ
ဒီေမးခြန္းမႇာ ျပန္ေျဖဖို့အတြက္ ေျဖရႇင္းခ်က္ေတြ အမ်ားအျပားရႇိပါတယ္။ ပထမနားလည္ထားသင့္တာက ဘာေတြက ခႏၶာကိုယ္မႇာ အညိဳအမည္းစြဲတာျဖစ္ေစတတ္ တာလဲဆိုတာပါ။ ထိခုိက္မႈတစ္ခုေၾကာင့္ အေရျပား ေအာက္မႇာရႇိတဲ့ အလြန္ေသးငယ္တဲ့ေသြးေၾကာေလးေတြ ပ်က္ စီးသြားတာေၾကာင့္ အညိဳအမည္းစြဲရျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ ေသြး ေၾကာေလးေတြ ပ်က္စီးသြားတဲ့အခါ အေရျပားေအာက္မႇာ ရႇိတဲ့ တစ္သ်ဴးေတြထဲမႇာ ေသြးေတြေအာင္းသြားၿပီး အညိဳ အမည္းကြက္ေတြ ေပၚလာရျခင္းျဖစ္ပါတယ္။
အသက္အရြယ္ႀကီးလာတဲ့အခါမႇာ အေရျပားနဲ့ တစ္သ်ဴးေတြ ပါးလႊာလာၿပီး ကာကြယ္မႈေကာင္းေကာင္း မေပးႏိုင္ေတာ့ျခင္း၊ ေသြးေၾကာမ်င္ေတြ ပ်က္စီးမႈလြယ္ကူ လာျခင္းတုိ့ေၾကာင့္ အေရျပားမႇာ ညိဳမည္းစြဲတာဟာ လြယ္ ကူစြာ ျဖစ္ပြားႏိုင္ပါတယ္။ အမ်ဳိးသမီးေတြဟာ အမ်ဳိးသား ေတြထက္ အေရျပားပါးလႊာတဲ့အတြက္ အညိဳအမည္းကြက္ ေတြ ပိုမိုျဖစ္ေပၚတတ္ပါတယ္။ Aspirin နဲ့ အျခားေသြး က်ဲေစတဲ့ေဆး၀ါးေတြကလည္း ေသြးခဲမႈကို ေလ်ာ့ခ်တဲ့ အတြက္ အညိဳအမည္းစြဲတာေတြျဖစ္ေစတတ္ပါတယ္။ Steroid ေဆး၀ါးေတြဟာလည္း အညိဳအမည္းစြဲမႈကို ပိုမို ျဖစ္ေပၚေစတတ္ပါတယ္။
အသားဓာတ္နဲ့ သံဓာတ္ခ်ဳိ႕တဲ့လုိ့ပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ေန ေလာင္ထားတဲ့အေရျပားေၾကာင့္ပဲျဖစ္ျဖစ္ အညိဳအမည္းစြဲတာ ပိုမို ျဖစ္ပြားႏိုင္တဲ့အတြက္ အာဟာရျပည့္၀တဲ့အစားအေသာက္ စားေသာက္ဖို့နဲ့ ေနေလာင္ခံကရင္မ္ေတြ လိမ္းဖုိ့ အမႇတ္ရေစ ခ်င္ပါတယ္။
အညိဳအမည္းလြယ္လြယ္ကူကူစြဲတတ္တဲ့သူဆိုရင္ ေတာ့ ဒါဟာ ခႏၶာကိုယ္ရဲ႕ ပံုမႇန္ခံႏုိင္ရည္ေၾကာင့္ ျဖစ္ပါ လိမ့္မယ္။ ဒါေပမဲ့ ႐ုတ္တရက္ႀကီးျဖစ္ၿပီး ေနထုိင္မေကာင္း တာတုိ့ျဖစ္မယ္ဆုိရင္ေတာ့ ဆရာ၀န္နဲ့တုိင္ပင္ၿပီး ေသြးေရာဂါ ႀကီးႀကီးမားမား ရႇိ မရႇိကို ရႇာေဖြရမႇာပါ။
အညိဳအမည္းစြဲတာကို လ်င္လ်င္ျမန္ျမန္ ေပ်ာက္ ကင္းခ်င္ရင္ေတာ့ ျဖစ္ပြားတဲ့ ၂၄ နာရီမႇ ၇၂ နာရီအတြင္း ေရခဲအုပ္ထားႏိုင္ပါတယ္။ ၂၄-၇၂ နာရီေက်ာ္သြားရင္ေတာ့ ေရေႏြးနဲ့အုပ္မႇသာ ေသြးလည္ပတ္မႈပိုမိုေကာင္းၿပီး ျမန္ျမန္ ေပ်ာက္ေစႏိုင္မႇာျဖစ္ပါတယ္။
ျမင္ၿပီးသားမ်က္ႏႇာေတြကို လံုး၀မမႇတ္မိတဲ႕အျပင္ မႇတ္လည္းမထားႏိုင္ ပါ။ ဘာေၾကာင္႕ပါလဲ။
Hollywood ၾကယ္ပြင့္ Brad Pitt ဟာ Prosopagoosia ဆိုတဲ့ေရာဂါတစ္ခုေၾကာင့္ မ်က္ႏႇာေတြ ကို မႇတ္မထားႏိုင္ပါဘူး။ ဒီလိုရႇားပါးတဲ့အာ႐ံုေၾကာေရာဂါ ရႇင္ေတြရဲ႕ ၂ ရာခုိင္ႏႈန္းေလာက္ဟာ မ်က္ႏႇာေတြကို မႇတ္မိ ႏိုင္စြမ္းမရႇိပါဘူး။ ဒီလိုျဖစ္ပြားရင္ေတာ့ သင့္ရဲ႕တစ္ေန့တာ လုပ္ငန္းေဆာင္ရြက္မႈေတြမႇာ အႀကီးအက်ယ္အခက္အခဲေတြ နဲ့ ရင္ဆုိင္ရပါလိမ့္မယ္။
မ်က္ႏႇာတစ္ခုကို မႇတ္ထားရတယ္ဆုိတာ အာ႐ံု ေၾကာေတြအတြက္ စိန္ေခၚမႈတစ္ခုပါပဲ။ ခက္ခဲတဲ့အာ႐ံုခံအဖြဲ႕ အစည္းေတြရဲ႕ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြကို စုစည္းၿပီး မႇတ္ထားရတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အသက္အရြယ္ႀကီးလာရင္ ေတြ႕ဖူးတဲ့လူေတြ ရဲ႕မ်က္ႏႇာေတြကို မမႇတ္မိေတာ့တာပါ။ နာမည္ေတြဆို မႇတ္မိဖို့ ေ၀လာေ၀း ေပါ့။ Prosopagoosia ကေတာ့ သာမန္အေျခအေနေတြထက္ ကြဲျပားပါတယ္။ ဒီေရာဂါရႇိၿပီဆိုရင္ေတာ့ မိသားစုေတြေရာ၊ သူငယ္ခ်င္းေတြကိုပါ မမႇတ္မိႏိုင္ေတာ့တာပါ။
ဦးေႏႇာက္ရဲ႕အျမင္အာ႐ံုပိုင္းဟာ အခ်က္အလက္ေတြအမ်ားႀကီးကို ေဆာင္ရြက္ႏုိင္တာေၾကာင့္ လူေတြမႇာ Prosopayoosic ဆုိတဲ့ ျပႆနာထက္ ႐ႈပ္ေထြးတဲ့ျပႆနာ မျဖစ္ႏိုင္ပါဘူး။ စိတ္၀င္စား စရာအခ်က္က ဒီဆံုး႐ႈံးမႈဟာ တျခားအာ႐ံုခံႏိုင္မႈေတြကို ျမႇင့္တင္ေပးႏုိင္ပါတယ္။ မ်က္ႏႇာကို မမႇတ္မိ ဘူးဆိုရင္ လူတစ္ေယာက္ရဲ႕ထူးျခားတဲ့အခ်က္ေတြကို မႇတ္သားထားႏိုင္ပါတယ္။ ဥပမာ- အနံ့၊ ၀တ္စားပံု တို့ကိုပါ။
မ်က္ႏႇာမမႇတ္မိတဲ့ျပႆနာမႇာ ဦးေႏႇာက္ရဲ႕ညာဘက္ဦးေႏႇာက္ျခမ္းဟာ အေရးႀကီးတဲ့အခန္းက႑မႇာ ပါ၀င္ပါတယ္။ ညာဘက္ဦးေႏႇာက္ျခမ္းကို ထိခိုက္ဒဏ္ရာရဖူးရင္ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ဒီမ်က္ႏႇာမမႇတ္မိ ေတာ့တဲ့အေျခအေန ႐ုတ္တရက္ေပၚေပါက္လာရင္ေတာ့ ဆရာ၀န္နဲ့ အျမန္ဆံုးတုိင္ပင္ၿပီး ေရာဂါႀကီးႀကီး မားမားရႇိ မရႇိ (ဥပမာ- ေလျဖတ္ျခင္း) ကို တိုင္ပင္ကုသရမႇာျဖစ္ပါတယ္။
သြင္ထူး