SME တည္ေထာင္သူေတြ သတိျပဳစရာ လကၡဏာ ၁၀ ခ်က္

ကိုယ္ပိုင္ဆုိင္တဲ့ SME ကုိ လူပုိစိတ္၀င္စားေအာင္ လုပ္႐ံုနဲ႔ ေငြမရပါဘူး။ ကုန္စည္ျပပြဲေတြတက္၊ ဆုေတြယူၿပီး Twitter မႇာ Follower ဦးေရႏႇစ္သိန္းရႇိတာဟာ ေအာင္ျမင္မႈအညႊန္းကိန္း မဟုတ္ေသးပါဘူး။

သင္အႀကိဳက္ဆံုး ပင္လယ္ကမ္းေျခၿမိဳ႕ေလးက (SME မဟုတ္တဲ့) ေကာ္ဖီဆိုင္ေလးဟာ Facebook မႇာ Follower တစ္ေယာက္မႇမရႇိေပမယ့္ အႀကိမ္ႀကိမ္ျပန္လာစားေသာက္သူဦးေရ ၇၀ ရာခိုင္ႏႈန္းရႇိၿပီး သင့္လုပ္ငန္းထက္ ၀င္ေငြအဆတစ္ရာပိုရတဲ့ ဆိုင္ေလးျဖစ္ေနရင္ ေရရႇည္မႇာရႇင္က်န္ဖို႔ အလားအလာပိုမ်ားပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ အဲဒီဆိုင္ပိုင္ရႇင္ေတြဟာ SME ေတြအတြက္ ရင္းႏႇီးမတည္ေငြရႇာေဖြပြဲမႇာ ၿငီးေငြ႕ေနတဲ့ပရိသတ္ကို ရႇင္းျပေနတာထက္ သူတို႔ရဲ႕ေရာင္းအားကို အာ႐ံုစိုက္ေနၾကလို႔ပါပဲ။

သင့္အေနနဲ႔ SME လုပ္ငန္းထူေထာင္တဲ့ေနရာမႇာ သတိထားေရႇာင္သင့္စရာနဲ႔ လိုက္နာစရာအေၾကာင္းဆယ္ခ်က္ကို ဒီေဆာင္းပါးမႇာ ေဖာ္ျပေပးထားပါတယ္။

၁။ SME အေရာင္းျမႇင့္တင္ေရးပြဲေတြ မ်ားလြန္းတယ္ (အဲဒါကို ရပ္လိုက္ပါ)

SME ေတြဟာ ခ်က္ခ်င္းမတည္ေငြထုတ္ေပးမယ့္ ရင္းႏႇီးျမႇဳပ္ႏႇံမႈလုပ္ငန္းရႇင္တစ္ေယာက္နဲ႔ေတြ႕ရဖို႔ ေမွ်ာ္လင့္ၿပီး အဲဒီလိုပြဲေတြကို တက္ေရာက္ၾကတယ္။ အေကာင္းဆံုးကုမၸဏီေတြဟာ အဲဒီပြဲေတြမႇာ ၀ယ္ခ်င္ေအာင္ အမႊမ္းတင္ျခင္းမလုပ္ၾကသလို အေကာင္းဆံုးရင္းႏႇီးျမႇဳပ္ႏႇံသူေတြကလည္း အဲဒီကုိမလာပါဘူး။

သူတို႔ကို သင္ကိုယ္တိုင္ တက္ႂကြစြာရႇာေဖြၿပီး ေတြ႕ဆံုဖို႔လိုတယ္။ သင္ရႇာေဖြေနတဲ့ပုဂၢိဳလ္ တကယ္တက္မယ့္ပြဲကိုသာ သင္လိုက္တက္ၿပီး သင့္လုပ္ငန္းကို ကူညီႏိုင္မယ့္လူေတြ ရႇိမရႇိ သူ႕ကို ႏႇစ္ကိုယ္ၾကား ေမးၾကည့္ပါ။ SME ပြဲေတြ ေလွ်ာက္တက္မယ့္အစား သင့္ရဲ႕၀ယ္သူေတြ၊ ဒါမႇမဟုတ္ စီးပြားဖက္ေတြရႇိရာကိုသြားဖို႔ သင္အာ႐ံုစိုက္ပါ။ ဥပမာ- Winerist အဖြဲ႕ဟာ ၀ိုင္လုပ္ငန္းနဲ႔ ၀ိုင္ႀကိဳက္သူေတြလို အလားအလာရႇိတဲ့ ေဖာက္သည္ေတြအမ်ားႀကီးနဲ႔ေတြ႕ရတဲ့ ၀ိုင္ျမည္းပြဲေတြကို မၾကာခဏ တက္ေရာက္ပါတယ္။

၂။ ဘ႑ာေငြရႇာျခင္း (သင္ကိုယ့္သင္ေရာင္းစားပါ)

ဘ႑ာေငြရႇာတဲ့အခါ သင့္ကိုယ္သင္ ေရာင္းစားဖို႔နဲ႔ ေဖာ္လံဖားလုပ္တတ္ဖို႔ အမ်ားႀကီးဂ႐ုစိုက္ရပါတယ္။ SME တည္ေထာင္သူက ပထမျဖစ္ၿပီး သင့္စိတ္ကူးက ဒုတိယပဲျဖစ္လုိ႔ပါ။ ဘ႑ာေငြရႇာတာဟာ သံုးလမႇ ကိုးလအထိ ၾကာႏိုင္တာမို႔ စိတ္ပင္ပန္းတဲ့ လုပ္ငန္းစဥ္လည္း ျဖစ္ပါတယ္။

သင့္ကိုယ္သင္ေရာင္းစားဖုိ႔ အေကာင္းဆံုးနည္းလမ္းကေတာ့ သူမ်ားလက္ကို သင့္ကိုယ္သင္အရင္ အပ္ထားဖုိ႔လုိပါတယ္။ ဘ႑ာေငြေပးသူေတြနဲ႔ အုပ္စုဖြဲ႕ဘ႑ာေငြထည့္၀င္မႈေတြ အေတာ္မ်ားမ်ားဟာ ထံုးစံအားျဖင့္ ၅ ရာခိုင္ႏႈန္းမႇ ၁၀ ရာခိုင္ႏႈန္းအထိ ပြဲခယူၿပီး သင့္အတြက္ ရင္းႏႇီးျမႇဳပ္ႏႇံသူကို ရႇာေပးၾကပါတယ္။

သင့္လုပ္ငန္းနဲ႔ အသင့္ေတာ္ဆံုး ရင္းႏႇီးျမႇဳပ္ႏႇံသူကို သင္ေရြးခ်ယ္ပါ။ သူဟာ သင့္ထုတ္ကုန္/လုပ္ငန္းကို သေဘာက်ၿပီး သင့္ရဲ႕ ေနာက္ဆံုးေဖာက္သည္ ျဖစ္လာႏိုင္ပါတယ္။

၃။ SME ေဆြးေႏြးပြဲေတြဟာ ညည့္နက္ပိုင္း စီးပြားေရးလုပ္ျခင္းပါ

အဲဒီစည္းေ၀းပြဲတိုင္းဟာ အေတာ္ၿငီးေငြ႕စရာေကာင္းပါတယ္။ လူတိုင္းဟာ ကိုယ့္ကို PR လုပ္ေပးႏုိင္မယ့္သူကို ရႇာေဖြေနၾကတာပါ။ သင္ဟာ အစည္းအေ၀းလုပ္ဖို႔ မတိုင္ခင္ အီးေမးလ္နဲ႔အေၾကာင္းၾကားခ်က္ေတြရာခ်ီၿပီး ေပးပို႔ /လက္ခံရလိမ့္မယ္။ ဒါေပမဲ့ လုပ္ငန္းအမ်ားစုကို ညည့္နက္ပိုင္းမႇာ လုပ္ျဖစ္ၾကေတာ့ အစည္းအေ၀းအၿပီးမႇာ က်င္းပတဲ့ ပါတီပြဲကို၀င္ႏႊဲဖို႔ ဧည့္သည္စာရင္းထဲပါ ေအာင္လုပ္ပါ။ သင္တက္ခ်င္တဲ့ အစည္းအေ၀း၊ သင္ေတြ႕ခ်င္တဲ့လူကို ေသခ်ာေရြးခ်ယ္ပါ။ ဒီအခ်ိန္မႇာ သင္ဟာ ေဖာက္သည္ေတြနဲ႔အတူ အခ်ိန္ျဖဳန္းရင္း သူတို႔လုိအပ္ခ်က္ကိုေလ့လာၿပီး အေရာင္းျမႇင့္တင္ရင္ ပိုသင့္ေတာ္ပါလိမ့္မယ္။ စည္းေ၀းပြဲတက္တဲ့ လူေတြေနာက္ကို မလိုက္သြားဘဲ သင္အခ်ိန္အတူျဖဳန္းခ်င္တဲ့ လူဆယ္ဦးေလာက္ကိုေရြးၿပီး အျပင္မႇာအရက္ေခၚတိုက္တာမ်ိဳးက ပိုထိေရာက္ပါတယ္။

၄။ အမ်ဳိးသမီးမ်ားႏႇင့္ SME မ်ား (မထင္မႇတ္တာကို ေမွ်ာ္လင့္ထားပါ)

အမ်ဳိးသမီးေတြအေနနဲ႔ 'SME' တည္ေထာင္ဖို႔ ခက္ခဲတုန္းပါပဲ။ ၂၀၁၄ ခုႏႇစ္က စစ္တမ္းတစ္ခုအရ အမ်ဳိးသားေတြက အမ်ဳိးသမီးေတြထက္ SME ဘ႑ာေငြရဖုိ႔ အလားအလာ ၆၀ ရာခိုင္ႏႈန္းပိုရႇိသတဲ့။ စြန္႔ဦးတီထြင္အမ်ဳိးသမီးေတြဟာ ေယာက်္ားေတြနဲ႔တန္းတူ သူတုိ႔လုပ္ငန္းကို၀ယ္ခ်င္ေအာင္  အေတာ္ေလးဆြယ္ရေလ့ရႇိပါတယ္။ အမ်ဳိးသမီးေတြ တည္ေထာင္တဲ့ SME ေတြဟာ ကေလးေက်ာင္းပို႔ ေက်ာင္းႀကိဳခ်ိန္နဲ႔ညိႇၿပီး အဆင္ေျပေအာင္လုပ္ထားတဲ့ ဘ၀ေနမႈဟန္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြအျဖစ္ မၾကာခဏ သေဘာထားခံရပါတယ္။ (ဥပမာ- ေယာဂသင္တန္းနဲ႔ ေျခသည္း၊ လက္သည္း အလႇျပင္ဆိုင္ဖြင့္တာမ်ဳိး။) အမ်ဳိးသမီးျဖစ္တာေၾကာင့္ အိမ္ေထာင္ျပဳျခင္း၊ ကိုယ္၀န္ေဆာင္ျခင္၊ ကေလးထိန္းျခင္းတို႔နဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ ရင္းႏႇီးျမႇဳပ္ႏႇံသူအမ်ားစုရဲ႕ မသိစိတ္မႇာ ေမးခြန္းေတြရႇိေနပါတယ္။ ဒါေတြကို အမ်ဳိးသမီးေတြက ႀကိဳသိထားၿပီး ေယာက်္ားေတြထင္တာ မႇားယြင္းေၾကာင္းသက္ေသျပဖို႔ ပိုႀကိဳးစားၾကရပါတယ္။ ဒီလုိ သူမ်ားထက္ ပိုမိုႀကိဳးစားရေလ့ရႇိတာေၾကာင့္ သုေတသနျပဳခ်က္အသစ္တစ္ခုမႇာေတာ့ မိန္းမအရာရႇိေတြရဲ႕ SME ေတြက ေအာင္ျမင္ဖို႔ အလားအလာပိုရႇိေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

၅။ ငႇားရမ္းျခင္း (အက်ဳိးေမွ်ာ္လင့္ကာ ငႇားရမ္းျခင္း)

အမႈထမ္း ငႇားရမ္းတာဟာ ဘ႑ာေငြရႇာတဲ့နည္းနဲ႔ တူပါတယ္။ ဒီမႇာလည္း သင့္ကုမၸဏီနဲ႔ သင့္ကိုယ္သင္ ေရာင္းစားဖို႔ လိုပါတယ္။ အေတာ္ဆံုးအမႈထမ္းေတြက ေၾကးမ်ားတယ္။ ကာလေပါက္ေစ်း လစာေငြ၊ သားနားတဲ့ ႐ံုးခန္း၊ အားလပ္ခ်ိန္ခပ္မ်ားမ်ားနဲ႔ တစ္ေနကုန္ဘီယာေသာက္ခြင့္ စတာေတြကို သူတို႔က ေမွ်ာ္မႇန္းပါတယ္။ သင့္ရဲ႕သာမန္ အစုရႇယ္ယာတန္ဖိုးက ေစ်းေကာင္းေပမယ့္ ဘယ္သူမႇ အလကားမလုပ္ေပးပါဘူး။

သိပ္ေတာ္တဲ့ အမႈထမ္းမ်ဳိးကိုရႇာေတြ႕ဖို႔ ကြန္ရက္ဖြဲ႕လုပ္ကိုင္ဖို႔လိုတယ္။ သူတို႔ မနက္ျဖန္သင့္ဆီမႇာ အခမဲ့လာလုပ္ဖို႔ ေမွ်ာ္လင့္မေနပါနဲ႔။ လမ္းခုလတ္မႇာ အိမ္ေရႇ႕မင္းသားျဖစ္ႏုိင္မယ့္သူကိုရႇာရင္း ဖားေတြအမ်ားႀကီးကိုနမ္းဖို႔ သင္ေမွ်ာ္လင့္ထားလိုက္ပါေတာ့။

၆။ ဆရာမ်ား သားေသ

သင့္လုပ္ငန္းနယ္ပယ္မႇာ အေတြ႕အႀကံဳဗဟုသုတပိုရႇိတဲ့ ဆရာေတြေတြ႕ရဖို႔ သိပ္အေရးႀကီးပါတယ္။ နည္းပညာ၊ အြန္လိုင္းေစ်းကြက္တင္ေရး၊ ျပည္သူ႕ဆက္ဆံေရး၊ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ သင့္လုပ္ငန္းအတြက္ လိုအပ္တဲ့၊ ကြၽမ္းက်င္မႈရႇိတဲ့ ဆရာကိုရႇာပါ။ သူတုိ႔က အဖိုးတန္ေပမယ့္ 'ဆရာမ်ား သားေသ' ျဖစ္ႏိုင္တဲ့အတြက္ သတိထားပါ။

သင့္ကုမၸဏီအေနနဲ႔ ဘယ္ဟာကို ေဇာင္းေပးသင့္ေၾကာင္း ဆရာတိုင္းမႇာ ထင္ျမင္ခ်က္ကိုယ္စီ ရႇိပါတယ္။ ပထမေတာ့ သင္ကနားေထာင္ၿပီး အဓိပၸာယ္ရႇာမိမယ္။ ေနာက္ေတာ့ သင္ဟာ 'ဆရာမ်ား သားေသ' ျဖစ္မယ္။ သင့္အဖို႔ သင့္ေဖာက္သည္ေတြနဲ႔အတူ အစည္းအေ၀းျပန္လုပ္ၿပီး သင့္အလိုအေလ်ာက္သိစိတ္အရလုပ္ပါ။ သင့္လုပ္ငန္း ပိုေကာင္းလာေအာင္ ဘယ္လိုလုပ္ရမလဲဆိုတာ သင့္ေဖာက္သည္ေတြက ေျပာျပႏိုင္ပါတယ္။

၇။ (အံကိုက္ျဖစ္တဲ့) ထုတ္ကုန္ေစ်းကြက္

''၀ယ္သူဆီက တစ္ေဒၚလာက ရင္းႏႇီးျမႇဳပ္ႏႇံသူရဲ႕ ဆယ္ေဒၚလာထက္ တန္ဖိုးပိုရႇိတယ္'' လို႔ ပညာရႇင္တစ္ဦး ေျပာဖူးတာ မႇန္ပါတယ္။ ပညာရႇင္ 'ပီတာဒရပ္ကား' ကလည္း ''၀ယ္သူဟာ ကုမၸဏီက ေရာင္းရမယ္ထင္တာကို ၀ယ္ေလ့၀ယ္ထမရႇိဘူး'' လို့ ေျပာပါတယ္။ ၀ယ္သူေတြနဲ႔ သင္ စကားစျမည္ေျပာၿပီး သူတို႔ေျပာတာကို နားေထာင္ပါ။ သင္ဟာ SME ျဖစ္ေၾကာင္း မေျပာပါနဲ႔။ အဲဒါကို သူတို႔နားမလည္ဘူး။ သင့္ကုန္စည္၊ သင့္ေအာင္ျမင္မႈနဲ႔ မီဒီယာမႇာ ေဖာ္ျပခံရမႈေတြကို ေဇာင္းေပးပါ။ ၿပီးရင္ သင့္ထုတ္ကုန္အတြက္ ဇြဲေကာင္းေကာင္းနဲ႔ ဆက္လုပ္ပါ။ အံကိုက္ျဖစ္တဲ့ ထုတ္ကုန္ေစ်းကြက္ကို ရႇာေဖြပါ။ သင့္ပတ္၀န္းက်င္က SME ေတြ ၀င္ေငြမရဘဲ တစ္လကို ေဒၚလာတစ္သိန္းေလာက္ကုန္ေနခ်ိန္မႇာ သင္က၀င္ေငြရၿပီး ၀ယ္သူေတြေပ်ာ္ေနရင္ သင္အဆင္ေျပပါၿပီ။ ဘယ္လိုအဟန္႔အတား ရႇိ ရႇိ ၀င္ေငြမရႇိတာဟာ အမဂၤလာပါ။

၈။ 'SME' သင္တန္း (စီမံေဆာင္ရြက္ျခင္းသာ အဓိက)

သင္ဟာ အထက္တန္းစား ျပည့္တန္ဆာလို လူေရႇ႕သူေရႇ႕ ပထမဆံုးမထြက္လာခင္ ႏႇစ္ေပါင္းမ်ားစြာ စာေပ၊ အကနဲ႔ က်င့္၀တ္ေတြကို ဆည္းပူးႀကိဳတင္ျပင္ဆင္ဖို႔လိုပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ကိစၥအမ်ားစုကို လုပ္ရင္းကိုင္ရင္း သင္တတ္ေျမာက္လာလိမ့္မယ္။ သင္ဟာ ယခင္က ဘဏ္လုပ္ငန္းရႇင္၊ အာကာသယာဥ္မႇဴး၊ ဒါမႇမဟုတ္ Power Point ပါရဂူ၊ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ သင့္ကုမၸဏီကိုဦးစီးဖို႔ သီးျခားကြၽမ္းက်င္မႈေတြ လိုအပ္ပါတယ္။ အဲဒါက သင္အလုပ္ႀကိဳးစားဖို႔နဲ႔ ၀ီရိယရႇိဖုိ႔ အေျခခံအုတ္ျမစ္ခ်ေပးေပမယ့္ သင့္လုပ္ငန္းကို အေထာက္အကူျပဳမယ့္ လတ္တေလာ သင့္ရဲ႕ဆာေလာင္မႈနဲ႔ လက္ခံက်င့္သံုးႏိုင္စြမ္းတို႔က အဓိကက်ပါတယ္။ စိတ္ကူးထုတ္ရတာကက လြယ္တယ္။ လက္ေတြ႕လုပ္ရတာက ခက္တယ္လုိ႔ ေျပာၾကပါတယ္။

၉။ ေငြစကား ေၾကးစကားေျပာၾကစို႔

သင္ဟာ 'SME' တည္ေထာင္သူျဖစ္ေပမယ့္၊ သင္သိပ္ေတာ္တယ္ဆုိေပမယ့္ လစာေငြလံုး၀ရမႇာမဟုတ္ဘူး။ ဒါမႇမဟုတ္ နည္းနည္းေလးပဲ ရမယ္။ သင္ဟာကံေကာင္းလို႔ ဘ႑ာေငြစုေဆာင္းႏိုင္ခဲ့ရင္ေတာင္ ကာလေပါက္ေစ်းအတိုင္း လစာေငြသင္မရဘူး။ ရင္းႏႇီးျမႇဳပ္ႏႇံသူေတြက သင္မရသင့္ဘူးလို႔ ယူဆတာေၾကာင့္၊ ေနာက္ၿပီး သင္၀င္ေငြ အေျမာက္အျမားမရႇာႏိုင္ရင္ သင္မရသင့္ဘူးလို႔ သူတို႔ထင္တာေၾကာင့္ပါပဲ။

၁၀။ 'ထြက္ေပါက္' ဆိုတာ (ညစ္ညမ္းေ၀ါဟာရ ျဖစ္ခ်င္ျဖစ္မယ္)

သင္လည္း သင့္ဘ၀ရဲ႕ ထြက္ေပါက္လိုခ်င္မႇာပါ။ သင့္မႇာ ေငြစုမိေဆာင္းမိတဲ့အခါ လက္ရႇိလုပ္ငန္းနဲ႔မဆိုင္တဲ့ တျခားအလုပ္တစ္ခုခုကို ပိုလုပ္ခ်င္မႇာပါပဲ။ 'SME' ေတြရဲ႕ ျပႆနာက အဲဒါပါပဲ။ 'SME' တည္ေထာင္သူတိုင္းက သူ႕ကုမၸဏီကို ေစ်းအမ်ားဆံုးေပးသူကို မတည္ေငြပမာဏအမ်ားဆံုးရဖို႔အတြက္ ေရာင္းစားဖို႔ စဥ္းစားတယ္။ ျမႇဳပ္ႏႇံသူေတြနဲ႔ တျခားပါ၀င္ပတ္သက္သူေတြအတြက္ စြန္႔စားမႈနဲ႔ သက္ေရာက္မႈ အနည္းဆံုး ျဖစ္ေစခ်င္ၾကပါတယ္။

မ်ားေသာအားျဖင့္ တည္ေထာင္သူေတြဟာ ေငြေလးနည္းနည္းပိုက္မိတာနဲ႔ ရတဲ့အနည္းငယ္ေလးနဲ႔ပဲ ေက်နပ္စြာ ထြက္ခြာသြားလိမ့္မယ္။ အဲဒီမႇာ လက္တစ္ဆုပ္စာ ႁခြင္းခ်က္ေတြပါသြားမယ္။ အဲဒီလူအမ်ားစုဟာ ေနာက္လႇည့္မၾကည့္ဘဲ ေအာင္ျမင္ၿပီးသားကုမၸဏီေတြမႇာ အလုပ္၀င္လုပ္မယ္။ အနည္းစုကသာ ကုမၸဏီေတြ ျပန္တည္ေထာင္ၾကပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကိုယ္တကယ္ေရာက္ခ်င္တဲ့ပန္းတုိင္ေရာက္ေအာင္ တစုိက္မတ္မတ္ႀကိဳးစားၾကဖုိ႔ လုိပါတယ္။

'SME' မဟုတ္တဲ့ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းတည္ေထာင္ၾကတဲ့ စြန္႔ဦးတီထြင္လုပ္ငန္းရႇင္ေတြသာလွ်င္ အက်ဳိးေက်းဇူးရရႇိၿပီး စည္းစိမ္ခံစားၾကရသူေတြျဖစ္ေၾကာင္း ေလ့လာေတြ႕ရႇိရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကိုယ္အပတ္တကုတ္ႀကိဳးစားၿပီးတည္ေဆာက္ထားတဲ့ လုပ္ငန္းငယ္ေလးကို တစ္ဆင့္ျမႇင့္တင္ၿပီး အက်ဳိးအျမတ္မ်ားတဲ့ လုပ္ငန္းတစ္ခုျဖစ္ႏုိင္ဖုိ႔အတြက္ဆုိရင္ ေငြရႇာေဖြစုစည္းၿပီး ကိုယ့္လုပ္ငန္းကိုယ္ ေရာင္းစားေန႐ံုေလာက္နဲ႔ မရႏုိင္ဘူးဆုိတာ ႀကိဳသိထားဖုိ႔ လုိပါလိမ့္မယ္။

စိုးညြန္႔ေဇာ္