အစုရႇယ္ယာရႇင္မ်ား၏ရပိုင္ခြင့္
ယခုအခါ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အစုရႇယ္ယာေစ်းကြက္ေပၚေပါက္လာၿပီျဖစ္ရာ ကုမၸဏီေလးခုမႇ အမ်ားျပည္သူသုိ႔ အစုရႇယ္ယာမ်ား ေရာင္းခ်ေနၿပီျဖစ္ပါသည္။ စီးပြားေရးပံုစံေျပာင္းလဲလာသည္ျဖစ္ရာ မိသားစုပိုင္လုပ္ငန္းမ်ားမႇာ ကုမၸဏီလုပ္ငန္းမ်ားသို႔ ေျပာင္းလဲဖြဲ႕စည္းျခင္းႏႇင့္ အခ်င္းခ်င္းပူးေပါင္း၍ ကုမၸဏီပူးေပါင္းဖြဲ႕စည္းလုပ္ကိုင္ျခင္းတို႔ ရႇိလာၿပီျဖစ္ပါသည္။ အမ်ားပိုင္ကုမၸဏီျဖစ္ေစ၊ လူအနည္းပိုင္ကုမၸဏီျဖစ္ေစ ရႇယ္ယာတစ္ခုမႇ အမ်ားအျပား ပိုင္ဆုိင္သူမႇန္သမွ် အစုရႇယ္ယာရႇင္ျဖစ္ရာ မိမိတုိ႔၏ရပိုင္ခြင့္၊ အခြင့္အေရးႏႇင့္ တာ၀န္မ်ားကို ဂဃနဏ သိရႇိနားလည္ထားရန္ လုိအပ္ပါသည္။
ႏိုင္ငံတကာတြင္ အဖြဲ႕အစည္းကုမၸဏီတုိင္း၏ အဓိကရည္မႇန္းခ်က္မႇာ အစုရႇယ္ယာေစ်းတက္ရန္ႏႇင့္ ေငြေၾကးအက်ဳိးအျမတ္ရရႇိရန္၊ တစ္နည္းအားျဖင့္ အစုရႇယ္ယာရႇင္မ်ား၏အက်ဳိးအျမတ္ရရႇိေရးသာ ျဖစ္သည္ဆိုေသာ အေတြးအေခၚႏႇင့္ ေဖာက္သည္၊ သို႔မဟုတ္ အမ်ားျပည္သူအက်ဳိးရႇိေရး အေတြးအေခၚျဖစ္ပါသည္။ ေယဘုယ်တြင္ အစုရႇယ္ယာရႇင္မ်ားႏႇင့္ သက္ဆုိင္သည့္ေကာ္ပိုရိတ္ပံုစံ ေျခာက္မ်ဳိးရႇိေၾကာင္း ေလ့လာႏိုင္ပါသည္။
(၁) အဆံုးစြန္တစ္ဖက္မႇာ ေငြေၾကးအျမတ္ရရန္ႏႇင့္ အစုရႇယ္ယာေစ်းႏႈန္းျမင့္တက္ရန္ ရည္ရြယ္၍ လုပ္ေဆာင္ျခင္း၊ လုိအပ္လွ်င္ လုိအပ္သလို ၀န္ထမ္းမ်ားႏႇင့္ စရိတ္ေလ်ာ့ခ်ျခင္းတို႔ လုပ္တတ္ပါသည္။
(၂) ပထမအဆံုးစြန္မႇ အနည္းငယ္ ေလ်ာ့လာသည့္အဖြဲ႕အစည္းမ်ားမႇာ ရင္းႏႇီးျမႇဳပ္ႏႇံမႈကို အခ်ိန္ယူ၍ လုပ္ကိုင္ျခင္းျဖစ္ၿပီး စိတ္ရႇည္စြာႏႇင့္ အစုရႇယ္ယာေစ်းႏႈန္း ျမင့္တက္ရန္ လုပ္ေဆာင္ၾကပါသည္။
(၃) တတိယအုပ္စုကေတာ့ တစ္ခ်ိန္တြင္ အစုရႇယ္ယာရႇင္မ်ား၏ အက်ဳိးအျမတ္ရရႇိရန္ ယခုကတည္းက သတ္မႇတ္ထားေသာေဘာင္မ်ားျဖင့္ ျပင္ဆင္လုပ္ကိုင္ၿပီျဖစ္ပါသည္။ လက္ရႇိတြင္ စြမ္းအင္ကုမၸဏီမ်ားျဖစ္ၿပီး ေနာက္ပိုင္းတြင္ အခ်ဳိရည္ကုမၸဏီမ်ား ျဖစ္ႏိုင္ေျခရႇိပါသည္။
(၄) စတုတၴအုပ္စုမႇာ ေကာ္ပုိရိတ္ႀကီးမ်ားျဖစ္ကာ ထိုအုပ္စု၀င္ကုမၸဏီႀကီးမ်ားမႇာ လြန္စြာေအာင္ျမင္ေသာလုပ္ငန္းျဖစ္ၿပီး အစုရႇယ္ယာရႇင္၏အက်ဳိးအျမတ္ကို ကစားတတ္ေလသည္။
(၅) ပဥၥမအုပ္စုမႇႇာ ေကာ္ပိုရိတ္ဆိုရႇယ္လစ္မ်ားဟု သမုတ္ခံရၿပီး အစုိးရပိုင္ (သို႔) မိသားစုပိုင္ (သို႔) ထူးျခားထက္ျမက္ေသာမန္ေနဂ်ာတစ္ဦးက ဦးေဆာင္ေနေသာအဖြဲ႕အစည္းမ်ားျဖစ္ပါသည္။ အစုရႇယ္ယာရႇင္မ်ား၏အေနအထားႏႇင့္ ရႇယ္ယာပိုင္ဆုိင္မႈေပၚမူတည္၍ အခ်ဳိးအစား ခြဲေပးတတ္သည္။
(၆) တစ္ဖက္အဆံုးစြန္ေရာက္ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားမႇာ ေကာ္ပုိရိတ္ေဖာက္ျပန္ေရးသမားမ်ားဟု သတ္မႇတ္ခံရၿပီး အစုရႇယ္ယာရႇင္မ်ား၏ အက်ဳိးအျမတ္ကို လံုး၀ဂ႐ုမစိုက္ၾကေပ။
အစုရႇယ္ယာရႇင္တစ္ဦးအေနျဖင့္ ကြၽမ္းက်င္သည့္ဥပေဒပညာရႇင္မ်ား၊ ရင္းႏႇီးျမႇဳပ္ႏႇံသူမ်ားမႇတစ္ဆင့္ အစုရႇယ္ယာရႇင္၏ ရပိုင္ခြင့္၊ တာ၀န္ႏႇင့္အခြင့္အေရးမ်ားကို ႀကိဳတင္ေလ့လာၿပီးမႇ ရင္းႏႇီးျမႇဳပ္ႏႇံရန္ လိုအပ္သကဲ့သို႔ မိမိရင္းႏႇီးျမႇဳပ္ႏႇံမည့္ အဖြဲ႕အစည္း၏ ေပၚလစီႏႇင့္ ရည္ရြယ္ခ်က္၊ ဦးေဆာင္သူမ်ား၏ အရည္အခ်င္း၊ ေနာက္ခံသမုိင္းႏႇင့္ နာမည္ေကာင္းတုိ႔ကို ေလ့လာရန္လုိအပ္ပါသည္။ သုိ႔မႇသာ မႇန္ကန္ေသာရင္းႏႇီးျမႇဳပ္ႏံႇမႈလုပ္ႏိုင္မည္ျဖစ္ပါေၾကာင္း . . . . . ။
Ref : The Economist
ေမာင္သာ
