Myanmar Business Survey 2014

article landscape wartermark final1

ပထမဆံုးအႀကိမ္ ျမန္မာႏုိင္ငံမႇာရႇိတဲ႕ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြအေပၚ စစ္တမ္းေကာက္ယူမႈတစ္ရပ္ကOECD (Organization of Economic Cooperation and Development)  ၊ UNESCAP (United Nations Economic and Social Commission for Asia and the Pacific)  နဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံကုန္သည္မ်ားႏႇင္႕ စက္မႈလက္မႈလုပ္ငန္းရႇင္မ်ားအသင္းခ်ဳပ္ (UMFCCI) တုိ့ ပူးေပါင္းေကာက္ယူခဲ႕ပါတယ္။ စစ္တမ္းေကာက္ယူမႈအတြက္ ဂ်ပန္အစိုးရ၊ SDC (Swiss Agency for Development and Cooperation) ၊ GIZ (Deutche Gesellshaft fur Internationale Zusammenarbeit)  ၊The Asia Foundation  ၊ UNIDO (United Nations Industrial Development Organization) တုိ့ကလည္း ေထာက္ပံ႕ကူညီေပးခဲ႕ပါတယ္။ အဲဒီစစ္တမ္းနဲ့ပတ္သက္ၿပီး ေမလ ၆ ရက္က  UMFCCI မႇာ ရႇင္းလင္းတင္ျပျခင္း အခမ္းအနားတစ္ခုျပဳလုပ္ခဲ႕ၿပီး ရႇင္းလင္းျပသခဲ႕တဲ႕ရလဒ္ေတြထဲက အဓိကက်တဲ႕အခ်က္အ လက္အခ်ဳိ့ ကို ေကာက္ႏုတ္ေဖာ္ျပေပးလုိက္ပါတယ္။

 

 

article landscape wartermark final3

ေမလ ၆ ရက္ကက်င္းပခဲ့တဲ့ အဲဒီစစ္တမ္းရလဒ္ေတြကို အ က်ဥ္းတင္ျပခဲ့တဲ့ အခမ္းအနားမႇာ Myanmar Banking Association  ရဲ႕ ဒုဥကၠ႒ ဦးသန္းခ်ိဳ၊ UMFCCI က ဦးျမင့္ ေဇာ္၊ ဆြဇ္ဇာလန္သံ႐ံုးကDirector of Cooperatison Mr Peter Tschumi  ၊Hanns Seidel Foundation  က ဌာေန ကိုယ္စားလႇယ္Mr Achim Munz  တုိ့က ႏႈတ္ခြန္းဆက္ စကား ေျပာ ၾကားေပးခဲ့ၾကပါတယ္။ အဲဒီေနာက္မႇာေတာSurvey on Businesses in Myanmar 2014  အတြက္ Data စုေဆာင္းခဲ့မႈ၊ လုပ္ငန္းစဥ္တစ္ခုလံုးအတြက္ ၿခံဳငံုသံုးသပ္မႈတုိ့ နဲ့ပတ္သက္ၿပီး Project Manager Mr. Sai Aung Mane  က ရႇင္းလင္းေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။ စစ္တမ္းရဲ႕ရလဒ္ေတြနဲ့ ပတ္သက္ၿပီးေတာUNESCAP  ရဲ႕Trade and Investment Division  ၊ Business and Development Section  က Economic Affairs Officer Mr. Masato Abe  က Powerpoint နဲ့ ရႇင္းလင္းျပသခဲ့တာ ျဖစ္ပါ တယ္။

people portrait water mark final12

ဦးျမင့္ေဇာ္ (UMFCCI)

people portrait water mark final11

ဦးေအာင္ခင္ျမင့္ (Survey on Businesses Myanmar 2014)

people portrait water mark final1

ဦးသန္းခ်ဳိ (Myanmar Banking Asssociation)

 

people portrait water mark final10

Mr. Sai Aung mane (Survey on Business n Myanmar 2014)

people portrait water mark final8

Mr. Peter Tschumi (Embassy od Switzerland in Yangon)

people portrait water mark final7

Mr. Achim Munz (Hanns Seidel Foundation)

people portrait water mark final4

Mr. Masato Abe (UNESCAP)

people portrait water mark final6

Mr. Michele Giulio Boario (UNIDO Yangon)

people portrait water mark final5

Mr Domnik Weidert (GIZ)

people portrait water mark final3

Dr. Kim Ninh (The Asia Foundation)

people portrait water mark final2

Dr. Peter J. Brimble (Asian Development Bank)

 

စစ္တမ္းေကာက္ယူရတဲ႕ရည္ရြယ္ခ်က္

ဒီ Project ကို ျပဳလုပ္ရတဲ့ အဓိကရည္ရြယ္ခ်က္ေတြ ကေတာ့ လုပ္ငန္းေတြရဲ႕အေျခအေနနဲ့ ပတ္၀န္းက်င္နဲ့ပတ္ သက္ၿပီး သတင္းအခ်က္အလက္မရႇိတာကို ေျဖရႇင္းဖုိ့၊ စီး ပြားေရးအသိုက္ အ၀န္းရဲ႕အေျခအေနကို ဆန္းစစ္ဖုိ့၊ လုပ္ငန္း ေတြရင္ဆုိင္ေတြ႕ေနရတဲ့ အဓိကအတားအဆီးေတြကို ေဖာ္ ထုတ္ဖုိ့နဲ့ အက်ဳိးရႇိရႇိထိေရာက္တဲ့ မူ၀ါဒဆုိင္ရာေထာက္ခံခ်က္ ေတြ ပံ့ပိုးေပး ဖုိ့ပဲ ျဖစ္တယ္လုိ့ Mr. Sai Aung Mane  က ရႇင္းျပခဲ့ပါတယ္။

 

စစ္တမ္းေကာက္ယူခဲ့တဲ့ေဒသေတြ

ဒီစစ္တမ္းမႇာ ဟားခါး၊ ကေလး၊ ဖလမ္း၊ တမူး၊ ျမစ္ႀကီး နား၊ ဗန္းေမာ္၊ လား႐ိုး၊ မူဆယ္၊ ပဲခူး၊ ေတာင္ငူ၊ ျပည္၊ မေကြး၊ ေနျပည္ေတာ္၊ ျမင္းၿခံ၊ မႏၲေလး၊ ေညာင္ဦး၊ ျပင္ဦးလြင္၊ စစ္ကိုင္း၊ မံုရြာ၊ ရန္ကုန္၊ ဧရာ၀တီ၊ လိြဳင္ေကာ္၊ ေတာင္ႀကီး၊ အင္းေလး၊ က်ိဳက္လတ္၊ ကံေတာင္၊ ျမ၀တီ၊ ဘားအံ၊ ေမာ္လၿမိဳင္၊ စစ္ေတြ၊ ေက်ာက္ျဖဴ၊ ထား၀ယ္၊ေကာ့ ေသာင္း စတဲ့ၿမိဳ႕ႀကီးေတြက လုပ္ငန္းေပါင္း ၃ç၀၁၆ ခုကို ေကာက္ယူထားတဲ့အခ်က္အလက္ေတြ ပါ၀င္ပါတယ္။

စစ္တမ္းေကာက္ယူခဲ႕တဲ႕ လုပ္ငန္းအမ်ဳိးအစားနဲ့ အရြယ္အစား

စစ္တမ္းေကာက္ယူမႈထဲမႇာ စိုက္ပ်ိဳးေမြးျမဴေရး၊ ငါးလုပ္ငန္း၊ သစ္ေတာလုပ္ငန္း၊ သယံဇာတတူးေဖာ္ေရးလုပ္ငန္း၊ ကုန္ ထုတ္လုပ္မႈလုပ္ငန္း၊ ကုန္သြယ္မႈလုပ္ငန္း၊ ဟိုတယ္ႏႇင့္စား ေသာက္ ဆုိင္လုပ္ငန္းတုိ့အျပင္ အျခား၀န္ေဆာင္မႈလုပ္ငန္း အမ်ဳိးမ်ဳိးတုိ့ ပါ၀င္ေျဖဆုိေပးခဲ့ၾကတာျဖစ္ပါတယ္။

စစ္တမ္းေကာက္ယူခဲ့တဲ့ ကုမၸဏီေတြထဲက သံုးပံု တစ္ပံုေလာက္က ၀န္ထမ္းေပါင္း ဆယ္ဦးကေန ၄၉ ဦး အတြင္းရႇိတဲ့ အေသးစားလုပ္ငန္းေတြျဖစ္ၾကၿပီး ၊ စစ္တမ္း ေျဖဆုိေပးခဲ့ၾကတဲ့ ကုမၸဏီေတြရဲ႕ဆယ္ပံုတစ္ပံုကေတာ့ ၀န္ထမ္းေပါင္း ၅၀ ကေန ၂၄၉ ဦး အတြင္းရႇိတဲ့ အလတ္ စားလုပ္ငန္းေတြျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ထပ္ ၃ ရာခုိင္ႏႈန္းက ေတာ့ ၀န္ထမ္းေပါင္း ၂၅၀ နဲ့အထက္ရႇိတဲ့လုပ္ငန္းေတြျဖစ္ပါ တယ္။ စစ္တမ္းေကာက္ယူခဲ့တဲ့ ကုမၸဏီေတြရဲ႕ ၁၅ ရာခုိင္ ႏႈန္း (အထူးသျဖင့္ အရြယ္အစားေသးတဲ့) နီးပါးက တရား ၀င္မႇတ္ပံုတင္ထားျခင္းမ်ဳိး မရႇိပါဘူး။ အတိအက်ေျပာရရင္ အလတ္စားလုပ္ငန္း အခု ၂၀နဲ့ အႀကီးစားလုပ္ငန္းေျခာက္ခုက ဘယ္လုိ ဏကဘူငခ ဗကအ့သမငအငန် ေတြနဲ့မႇ တရား၀င္မႇတ္ ပံုတင္ထားျခင္း မရႇိဘူးဆုိတာကို စိတ္၀င္စားဖြယ္ေတြ႕ရပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ စစ္တမ္းေကာက္ယူခဲ့တဲ့ ကုမၸဏီေတြထဲက ၃ ရာခုိင္ႏႈန္းက ႏိုင္ငံျခားကုမၸဏီေတြ ျဖစ္ပါတယ္။

article landscape wartermark final1

AEC Awarerness

စစ္တမ္းေျဖဆုိခဲ့တဲ့ ကုမၸဏီေတြထဲက သံုးပံုတစ္ပံုေလာက္ ကပဲ သူတုိ့ရဲ႕လုပ္ငန္းေတြအေပၚမႇာ AEC ရဲ႕ အက်ဳိးသက္ ေရာက္မႈအလားအလာကို ပံုစံအမ်ဳိးမ်ဳိးနဲ့ နားလည္ထားၿပီး AEC ၂၀၁၅ နဲ့ ပတ္သက္လုိ့ နားလည္သေဘာေပါက္တယ္လုိ့ လည္း စစ္တမ္းကေျပာထားပါတယ္။

 

စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြအတြက္ အခက္အခဲ

ကုမၸဏီအမ်ားစုအတြက္ လက္ရႇိလုပ္ကိုင္ေနတဲ့အေနအထားမႇာ ႀကံဳေတြ႕ေနရတဲ့ အခက္အခဲ ၃၄ မ်ဳိးထဲမႇာ အမ်ားစုက ျခ စားမႈကို အဓိကအတားအဆီးအျဖစ္ ျမင္ၾကတာကိုေတြ႕ရပါ တယ္။ တျခားစိုးရိမ္ရတဲ့ အတားအဆီးႏႇစ္ခုကေတာ့ ကြၽမ္း က်င္လုပ္သားနဲ့ နည္းပညာခ်ိဳ႕တဲ့ျခင္းတုိ့ျဖစ္ပါတယ္။

ေျမ၊ စက္႐ံုနဲ့ ႐ံုးခန္းေနရာကလည္း လုပ္ငန္း လုပ္ေဆာင္ဖုိ့ အဓိကအခက္အခဲတစ္ခုျဖစ္ေနၿပီး ႏိုင္ငံေရး မတည္ၿငိမ္မႈလည္း အဓိကအခက္အခဲတစ္ခုပါပဲ။ ေနာက္ ထပ္အတားအ ဆီးေတြ ကေတာ့ ေငြေၾကးပိုင္းနဲ့ သက္ဆုိင္ပါ တယ္။ အဲဒါကေတာ့ ေငြေၾကးအေထာက္အပံ့ရဖုိ့ အခက္အခဲ နဲ့ ျမင့္မားတဲ့ အတိုးႏႈန္းတုိ့ျဖစ္ပါတယ္။

လုပ္ငန္းေတြအတြက္တင္မက ဖြံ့ၿဖိဳးဆဲႏိုင္ငံတုိင္း အတြက္ပါ အခက္အခဲတစ္ခုျဖစ္တဲ့ လ်ပ္စစ္ဓာတ္အားအ ေထာက္အပံ့ကေတာ့ အခုစစ္တမ္းရလဒ္မႇာ ျခစားမႈ၊ ကြၽမ္း က်င္မႈနဲ့ ေငြေၾကး အခက္အခဲေတြရဲ႕ေနာက္ကလုိက္တဲ့ စီးပြား ေရးလုပ္ငန္းေတြအတြက္ အခက္အခဲတစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။

ဒါေပမဲ့ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြအတြက္ အဓိက အခက္အခဲအတားအဆီးကေတာ့ အမ်ဳိးအစား ေျခာက္အုပ္စု ရႇိပါတယ္။ အဲဒါေတြကေတာ့ ေစ်းကြက္၊ လုပ္သား၊ အ ေထာက္အပံ့နဲ့ နည္းပညာေတြကုိ လက္လႇမ္းမီရရႇိႏုိင္မႈ၊ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းေတြနဲ့ အခြန္အေကာက္၊ ႏုိင္ငံတကာ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြအတြက္ အေနအထား၊ ေငြေၾကးအ ေထာက္အပံ့ရႏုိင္ခြင့္၊ အေျခခံအေဆာက္အအံုနဲ့ ျပည္သူ့၀န္ ေဆာင္မႈလုပ္ငန္းေတြ၊ အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈတုိ့ပဲ ျဖစ္တယ္လုိ့ စစ္တမ္းကေန သိရပါတယ္။

article landscape wartermark final5

လုပ္ငန္းခ်ဲ့ထြင္မႈနဲ့ အလုပ္အကိုင္ဖန္တီးမႈအလားအလာ

ျမန္မာႏုိင္ငံမႇာ ကုမၸဏီေတြရဲ႕ လက္ရႇိလုပ္ငန္းခ်ဲ႕ထြင္မႈနဲ့ အလုပ္အကိုင္ဖန္တီးမႈအလားအလားက ကုမၸဏီေတြကို လစာတိုးျမႇင့္ေပးဖုိ့ ဖိအားေပးလာေနတာကိုေတြ႕ရၿပီး စစ္ တမ္းေျဖ ဆုိေပးခဲ့တဲ့ကုမၸဏီေတြရဲ႕ ၈၀ ရာခုိင္ႏႈန္းနီးပါးက သူတုိ့ရဲ႕အလုပ္သမားေတြကို ၿပီးခဲ့တဲ့သုံးႏႇစ္အတြင္းမႇာ ေစ်း ကြက္ေပါက္ေစ်းထက္ ပိုျမင့္တဲ့လစာကို ႀကိဳးစားၿပီးေပးခဲ့တယ္ လုိ့ဆုိေၾကာင္း စစ္တမ္းကေဖာ္ျပထားပါတယ္။ဒါေပမဲ့ Paid Leave  ကုိေတာ့ အၿမဲတမ္းမက်င့္သံုးၾကေသးေၾကာင္း၊ အမ်ဳိး သားနဲ့ အမ်ဳိးသမီး လစာကြာျခားခ်က္မရႇိၾကေၾကာင္း၊ စစ္ တမ္းေျဖဆုိေပး ခဲ့ၾကတဲ့ကုမၸဏီေတြရဲ႕ ၈၀ ရာခုိင္ႏႈန္းေလာက္က ရာထူးတူ အမ်ဳိးသား၊ အမ်ဳိးသမီးေတြရဲ႕ လစာမႇာကြာျခား ခ်က္ မရႇိဘူးလုိ့ ေျဖဆုိခဲ့ၾကေၾကာင္း စစ္တမ္းမႇာေဖာ္ျပထား ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ စစ္တမ္းအရ ျမန္မာႏိုင္ငံမႇာ အမ်ဳိးသမီး ေတြဟာ လုပ္ငန္းေတြကို ဦးေဆာင္ဖုိ့အတြက္ ေကာင္းမြန္ စြာျပင္ဆင္ၿပီးျဖစ္တယ္လုိ့လည္း သိရပါတယ္။

 

ေငြေၾကးအေထာက္အပံ႕

စစ္တမ္းေျဖဆုိေပးခဲ့ၾကတဲ့ကုမၸဏီေတြထဲက တစ္၀က္ေက်ာ္ က ေငြေၾကးအေထာက္အပံ့ ပိုမိုလုိအပ္ေနၿပီး သံုးပံုတစ္ပံု ေလာက္က ျပင္ပအေႂကြးရႇိပါတယ္။ ကုမၸဏီေတြရဲ႕ ေငြေၾကးအ ရင္းအျမစ္ေတြကေတာ့ ကိုယ္ပိုင္ေငြစုေငြ (Personal Saving) ၊ ကိုယ္ပိုင္ေခ်းေငြ (Personal loans) ၊ သိမ္းထား တဲ့၀င္ေငြေတြ (Retained Earnings) ၊ စီးပြားေရးဘဏ္ေတြ (Commercial Banks) ၊ အစိုးရဖြံ့ၿဖိဳးေရးဘဏ္ေတြ (State Development Banks) ၊ ေငြေခ်းသူေတြ(Money Lenders) နဲ့ တျခား အရင္းအျမစ္ေတြျဖစ္တယ္လုိ့ သိရပါတယ္။

 

R&D

စစ္တမ္းအရ ကုမၸဏီအမ်ားစုက သုေတသနနဲ့ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ မႈလုပ္ငန္းစဥ္ေတြအတြက္ ေငြေၾကးသံုးစြဲျခင္း မရႇိၾကဘူးလုိ့ သိရပါတယ္။

article landscape wartermark final3