ေစ့စပ္ညႇိႏႈိင္းေရးအတြက္ ရႇာေဖြေဖာ္ထုတ္ျခင္း (၂)
ေစ့စပ္ညႇိႏႈိင္းေရးစားပြဲမႇာ ေဆြးေႏြးခ်ိန္အမ်ားစုဟာ ရႇာေဖြေဖာ္ထုတ္ျခင္းအပုိင္းအတြက္ အသုံးျပဳၾကရမႇာျဖစ္တဲ့အတြက္ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ဟာ ဒီကာလအတြင္းမႇာ အခ်ိန္ကုိ ထိေရာက္စြာ အသုံးခ်သြားႏုိင္ဖုိ႔အတြက္ ကြၽမ္းက်င္မႈအနည္းဆုံးေျခာက္မ်ဳိးလုိအပ္မႇာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီကြၽမ္းက်င္မႈေတြဟာ တစ္ခုခ်င္းသူ႕ဘာသာသူ သီးျခားစီျဖစ္ေနၾကေပမယ့္လည္း ျပည့္စုံတဲ့ သတင္းအခ်က္အလက္ ရႇာေဖြေဖာ္ထုတ္ႏုိင္ဖုိ႔အတြက္ဆုိရင္ ကြၽမ္းက်င္မႈအားလုံးကုိ ခ်ိတ္ဆက္အသုံးျပဳႏုိင္ရမႇာ ျဖစ္ပါတယ္။
ကြၽန္ေတာ္တုိ႔မႇာရႇိရမယ့္ ပထမဆုံးကြၽမ္းက်င္မႈကေတာ့ ဓမၼဓိ႒ာန္နဲ႔ ပုဂၢလဓိ႒ာန္ကုိ ရႇင္းရႇင္းလင္းလင္း ခြဲျခားနားလည္ဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ဓမၼဓိ႒ာန္ဆုိတာကေတာ့ အခ်က္အလက္ေတြကုိ စဥ္းစားရာမႇာေသာ္လည္းေကာင္း၊ အေထာက္အထားျပဳေျပာဆုိရာမႇာေသာ္လည္းေကာင္း ကုိယ္ပုိင္ခံစားခ်က္ေတြ၊ ဒါမႇမဟုတ္ အယူအဆေတြ မလႊမ္းမုိးေစဘဲ ေျပာဆုိရမႇာျဖစ္ပါတယ္။ ဘက္မလုိက္၊ မ်က္ႏႇာမလိုက္ဘဲအတည္ျပဳႏုိင္တဲ့ အခ်က္အလက္ေတြကုိသာ အသုံးျပဳေျပာဆုိျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ပုဂၢလဓိ႒ာန္ဆုိတာကေတာ့ ကုိယ္ပုိင္ခံစားခ်က္၊ ဒါမႇမဟုတ္ ကုိယ့္စိတ္အလုိဆႏၵ၊ ဒါမႇမဟုတ္ ကုိယ့္စိတ္ကူးအယူအဆေတြကုိ အေျခခံၿပီး သုံးစြဲေျပာဆုိျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ တခ်ဳိ႕လူေတြဟာ စကားေျပာၾကတဲ့အခါမႇာ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိယ္အသားေပးလြန္းၿပီး ပုဂၢလဓိ႒ာန္ေတြကုိ မႊန္ထူေနေအာင္ သုံးစြဲေလ့ရႇိတာကုိ စာ႐ႈသူေတြ သတိျပဳမိၾကမႇာပါ။ တျခားေနရာေတြမႇာ ကုိယ့္အျမင္ကုိယ္ေျပာတာျဖစ္လုိ႔ ဘာမႇျပႆနာမရႇိေပမယ့္လည္း ေစ့စပ္ညႇိႏႈိင္းေရးစားပြဲေပၚမႇာ အဲဒီလုိေျပာေနၾကရင္ သင့္ေတာ္ပါ့မလား။ ေစ့စပ္ညႇိႏႈိင္းေရးစားပြဲေပၚကုိ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ ဘာေၾကာင့္ေရာက္ေနၾကတာလဲ၊ ဘာေတြအျပန္အလႇန္ဖလႇယ္ၾကမႇာလဲဆုိတဲ့ အလုပ္ကိစၥေတြဟာ ဓမၼဓိ႒ာန္ကိစၥေတြသာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ပုဂၢလဓိ႒ာန္ေတြ သိပ္မ်ားလာရင္ လမ္းေၾကာင္းလြဲေခ်ာ္သြားမႇာ စုိးရိမ္ရပါတယ္။ ေဆြးေႏြးပြဲေတြမႇာ လူေတြဟာ အခ်က္အလက္ေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အမ်ားဆုံးအျငင္းပြားေလ့ရႇိၾကတာမႇန္ေပမယ့္လည္း သေဘာမတူညီမႈအမ်ားစုကေတာ့ လူတစ္ဦးခ်င္းရဲ႕ အယူအဆေတြ၊ ခ်ိန္ဆမႈေတြေၾကာင့္ျဖစ္ရတယ္ဆုိတာကုိ ေတြ႕ရႇိရပါလိမ့္မယ္။ ဒါေၾကာင့္ လူတစ္ဦးခ်င္းစီရဲ႕ ပုဂၢလဓိ႒ာန္ကိစၥကုိလည္း လုံး၀ပစ္ပယ္ထားလုိ႔ မရပါဘူး။ ေကာင္းတာကေတာ့ ေစ့စပ္ညႇိႏႈိင္းေရးစားပြဲေပၚမႇာ လမ္းေၾကာင္းလြဲႏုိင္ေျခေလွ်ာ့ခ်ႏုိင္ဖုိ႔အတြက္ ဘယ္အရာကဓမၼဓိ႒ာန္၊ ဘယ္အရာက ပုဂၢလဓိ႒ာန္ဆုိတာကုိ ေျပာၿပီးၿပီးခ်င္း ခ်ေရးထားႏုိင္ရင္ ေကာင္းပါတယ္။
ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ အမ်ားဆုံးအသုံးျပဳေလ့ရႇိတဲ့ ပုဂၢလဓိ႒ာန္စကားလုံးတခ်ဳိ႕ကေတာ့ ''ဆီေလ်ာ္သလုိ'' ''ပုိေကာင္းလာရန္'' ''အလုံအေလာက္'' ''အေသးအဖြဲ'' ''တစ္ခါတစ္ရံ'' အစရႇိတဲ့ စကားလုံးေတြပါပဲ။ ဒီစကားလုံးေတြအတြက္ အဓိပၸာယ္ရႇင္းလင္းေဖာ္ျပခ်က္ကုိ ဘယ္သူမႇ တြဲဖက္ဆက္စပ္ေျပာေလ့ မရႇိဘူး။ ဒါေၾကာင့္ မၾကာခဏဆုိသလုိ ဒီလုိစကားလုံးေတြအတြက္ ႏႇစ္ဖက္အဓိပၸာယ္ေကာက္ယူမႈေတြ လြဲမႇားၾကရတယ္။ ဒီကိစၥက ေပါ့ေသးေသးမဟုတ္ပါဘူး၊ ေဆြးေႏြးပြဲေတြမႇာ ကေသာင္းကနင္းျဖစ္တဲ့အထိ ထိခုိက္လာႏုိင္ၿပီး ပဋိပကၡအသစ္တစ္ခု ေပၚေပါက္လာေစဖုိ႔ အဓိကအရင္းအျမစ္တစ္ခုလုိ ျဖစ္ေစပါတယ္။ အဲဒီလုိျဖစ္လာခဲ့ရင္ ဘာလုပ္ၾကမလဲ။ စူးစမ္းရႇာေဖြ၊ ေလ့လာေဖာ္ထုတ္၊ အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆုိ၊ သေဘာတူညီမႈရေအာင္ လုပ္ဖုိ႔ပဲရႇိပါတယ္။
ကြၽန္ေတာ္တုိ႔မႇာရႇိရမယ့္ ဒုတိယကြၽမ္းက်င္မႈကေတာ့ စာနာစိတ္ရႇိဖုိ႔ပါပဲ။ စာနာစိတ္ဆုိတာကေတာ့ တျခားလူေတြရဲ႕ ခံစားမႈကုိ နားလည္ႏုိင္စြမ္းနဲ႔ မွ်ေ၀ခံစားႏုိင္စြမ္းရႇိျခင္းကုိ ေခၚတာပါ။ ေစ့စပ္ညႇိႏႈိင္းေရးစားပြဲတုိင္းမႇာ စိတ္ခံစားမႈေတြ၊ ဒါမႇမဟုတ္ စိတ္လႈပ္ရႇားမႈေတြနဲ႔ ျပည့္ႏႇက္ေနတာပါ။ အားႀကီးတဲ့ စိတ္ခံစားမႈေတြဟာ ေဆြးေႏြးပြဲေတြကုိ လႊမ္းမုိးႏုိင္တယ္ဆုိတာ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ ႀကိဳတင္နားလည္ထားရပါမယ္။ ေဆြးေႏြးေနတဲ့အေၾကာင္းအခ်က္တစ္ခုဟာ မိမိရဲ႕ဘ၀လမ္းေၾကာင္းအတြက္ ဘယ္ေလာက္အေရးႀကီးသလဲ၊ စိန္ေခၚမႈပုိမုိႀကီးမားေလ၊ စိတ္ခံစားမႈကလည္း ပုိၿပီးျမင့္မားေလပါပဲ။ ေဆြးေႏြးပြဲမႇာ ပါ၀င္သူတုိင္းဟာ မိမိတုိ့ရဲ႕စိတ္ခံစားမႈကုိ မေပၚလြင္ေစဖို႔ ကုိယ့္ဘာသာကုိယ္ စီမံခန္႔ခြဲေနၾကရတာျဖစ္ေပမယ့္လည္း ေစ့စပ္ညႇိႏႈိင္းေရးေဆြးေႏြးပြဲျမင္ကြင္းရဲ႕ ေနာက္ကြယ္က တကယ္ရႇိေနတဲ့ စိတ္ခံစားခ်က္ေတြဟာ တစ္ခါတစ္ရံမႇာ ေဆြးေႏြးပြဲကုိ ေဘးအႏၲရယ္က်ေရာက္ေစတဲ့အထိေတာင္ ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ဟာ ေစ့စပ္ညႇိႏႈိင္းေရးစားပြဲမႇာ အၿမဲတမ္းလုိလုိျဖစ္ေပၚေလ့ရႇိတဲ့ စိတ္ခံစားမႈေတြကုိ ပုိမုိေကာင္းမြန္တဲ့ အက်ဳိးေက်းဇူးတစ္ရပ္ျဖစ္လာရေအာင္ အသိပညာနဲ႔ ထိန္းေက်ာင္းေပးႏုိင္ရပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔မႇာ အမႇန္တကယ္စာနာစိတ္ရႇိရင္ အခက္အခဲေတြကုိ အခြင့္အေရးအျဖစ္ ေျပာင္းလဲေပးႏုိင္ပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ရဲ႕ စာနာစိတ္ဟာ မိမိအဖြဲ႕၀င္အခ်င္းခ်င္းအတြက္သာမက အျခားတစ္ဖက္ကအဖြဲ႕၀င္ေတြကုိလည္း ဆက္စပ္မႈျပဳႏုိင္ပါတယ္။ လူသားတုိင္းဟာ တစ္နည္းနည္းနဲ႔ ဆက္စပ္မႈ၊ ဒါမႇမဟုတ္ ခ်ိတ္ဆက္မႈ လုိအပ္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ခက္ခဲတဲ့အေျခအေနမႇာ ေရာက္ရႇိေနရင္ လူေတြဟာ ခ်ိတ္ဆက္မႈပုိၿပီးလုိပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ လူတစ္ဦးနဲ႔တစ္ဦး ခ်ိတ္ဆက္ႏုိင္တဲ့ေနရာက ကြဲျပားမႈရႇိပါတယ္။ လူေတြရဲ႕ အျပဳအမူပုံစံေလးမ်ဳိးကုိ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ ယခင္က မၾကာခဏ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကၿပီးျဖစ္ပါတယ္။ ''အလုပ္လုပ္သူ'' ပုံစံပုိင္ရႇင္ေတြကေတာ့ ေပ်ာ့ေပ်ာင္းတဲ့ ခံစားမႈစကားလံုးေတြနဲ႔ စာနာမႈေဖာ္ျပၿပီး ခ်ိတ္ဆက္ျခင္းကုိ မလုိလားၾကပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ တဲ့တုိးေျပာၿပီး ခ်ိတ္ဆက္ရပါတယ္။ ဥပမာ- ''ေကာင္းၿပီ၊ ဒီလုိအက်ပ္အတည္းျဖစ္ေစတဲ့ကိစၥ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ဘက္က ေရႊ႕ဆုိင္းေပးမယ္'' ဆိုၿပီး ခ်ိတ္ဆက္ရပါမယ္။ ''စဥ္းစားသူ'' ပုံစံပုိင္ရႇင္ေတြကေတာ့ ခံစားမႈအနည္းငယ္ပါရႇိတဲ့ အေၾကာင္းအခ်က္အေျခခံနဲ႔ စာနာမႈျပသျခင္းကုိ လက္ခံႏုိင္ၾကတယ္။ ''စကားေျပာသူ'' ပုံစံပုိင္ရႇင္ေတြက နာက်င္စရာျဖစ္ရတဲ့ အေၾကာင္းျခင္းရာတုိ႔နဲ႔ပတ္သက္တဲ့ ေမးခြန္းေတြေမးျခင္းနဲ႔ ခ်ိတ္ဆက္ႏုိင္ပါတယ္။ ''အုပ္ထိန္းသူ'' ပုံစံပုိင္ရႇင္ေတြကေတာ့ ရင္ထဲႏႇလုံးထဲကလာတဲ့ ေႏြးေထြးတဲ့စကားလုံးေတြကုိ နားေထာင္လုိသူျဖစ္ပါတယ္။ အထက္ပါပုံစံေလးမ်ဳိးအျပင္ ''ၾကား'' ပုံစံအတြင္း က်ေရာက္ေနသူေတြကုိေတာ့ နီးစပ္ရာပုံစံအမ်ဳိးအစားေတြနဲ႔ ခ်င့္ခ်ိန္ဆင္ျခင္ၿပီး စာနာမႈရႇိတဲ့ စကားလုံးေတြကုိ အသုံးျပဳခ်ိတ္ဆက္သြားဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္။
တစ္ခုေတာ့ သတိျပဳရပါမယ္။ မိမိရဲ႕ စာနာမႈက အစစ္အမႇန္နဲ႔ ၾကည္လင္သန့္ရႇင္းတဲ့ စာနာမႈျဖစ္မႇသာလွ်င္ စည္းေႏႇာင္မႈအစြမ္းသတၲိကုိ ရရႇိႏုိင္ပါမယ္။ ၀တ္ေက်တမ္းေက်သေဘာမ်ဳိးေျပာတဲ့ စာနာမႈက စည္းေႏႇာင္မႈ မရႇိသေလာက္ နည္းပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔က စာနာမႈျပသေပးဖို႔ တုိက္တြန္းေနေပမယ့္လည္း ေစ့စပ္ညႇိႏႈိင္းေရးစားပြဲမႇာ ျပႆနာေတြကုိ ေျဖရႇင္းျခင္းလုပ္ငန္းစဥ္ကေတာ့ သူ႕အတုိင္းသူရႇိေနရပါမယ္။ မိမိဘက္ကစာနာမႈကုိ ထိေရာက္စြာျပသေပးႏုိင္ရင္ အဲဒီျပႆနာေတြရဲ႕ အေျဖအတြက္ တံခါးေပါက္ပြင့္ေကာင္း ပြင့္လာမႇာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ စာနာမႈရႇိျခင္းက ပထမ၊ ျပႆနာေတြေျဖရႇင္းျခင္းက ဒုတိယလုိ႔ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ ခံယူႏုိင္ၾကရပါမယ္။ အဲဒီလုိ ခံယူႏုိင္မႇသာ ေစ့စပ္ညႇိႏႈိင္းေရးမႇဴးေတြဟာ အျခားတစ္ဖက္က အဖြဲ႕၀င္ေတြအေပၚမႇာ စာနာမႈနဲ႔ နားလည္မႈေပးႏုိင္ေရးအတြက္ ကုိယ့္ဘာသာကုိယ္ေလ့က်င့္သြားဖို႔ အေရးတႀကီးလုိအပ္တယ္ဆုိတဲ့အခ်က္ကုိ သေဘာတူလက္ခံႏုိင္ၾကမႇာျဖစ္ပါတယ္။ ေစ့စပ္ညႇိႏႈိင္းေရးစားပြဲတုိင္းဟာ စာနာမႈအတြက္ အေကာင္းဆုံးေလ့က်င့္ေရးကြင္းေတြပါပဲ။ ေစ့စပ္ညႇိႏႈိင္းေရးအေတြ႕အႀကံဳေတြ မ်ားလာတာနဲ႔အမွ် ဘယ္ေနရာမႇာ ဘယ္သူ႕ကုိ၊ ဘယ္လုိပုံစံနဲ႔ ထိေရာက္စြာ စာနာမႈျပသေပးရမလဲ၊ ဒီကေနဆက္စပ္မႈရေအာင္၊ ခ်ိတ္ဆက္မႈရေအာင္နဲ႔ ယုံၾကည္မႈရေအာင္ ဘယ္လုိဆက္လုပ္သြားႏုိင္မလဲဆုိတဲ့ ကြၽမ္းက်င္မႈေတြကိုလည္း ရရႇိလာမႇာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီကြၽမ္းက်င္မႈကပဲ အက်ပ္အတည္းျဖစ္ေနတဲ့ ေစ့စပ္ညႇိႏႈိင္းေရးေဆြးေႏြးပြဲတစ္ခုကုိ ေအာင္ျမင္လာေအာင္ လမ္းဖြင့္ေပးႏုိင္ပါေၾကာင္း တင္ျပလုိက္ရပါတယ္။
မင္းဗထူး
