စြန္႔ဦးတီထြင္ ေကာ္ပိုေရးရွင္း (Corporate Enterpreneurship)

Enterpreneurship ေ၀ါဟာရကို အမ်ဳိးမ်ဳိးပံုေဖာ္ၾကပါသည္။ စြမ္းရည္ဉာဏ္ရည္သံုး၍ မျဖစ္မေန လုပ္ႏိုင္သည့္ ႀကံရည္ဖန္ရည္ရႇိၿပီး လႈပ္ရႇားစြန္႔စားသည္ဟူ၍ ဆိုၾကသည္။ ေ၀ါဟာရမ်ား၏ သေဘာအရဆိုပါက ႀကီးမားေသာ ေကာ္ပိုေရးရႇင္းအျဖစ္ ဖြဲ႕စည္းထားေသာ အဖြဲ႕အစည္းမႇာ စြန္႔စားလႈပ္ရႇားဖို႔ မလြယ္ကူဟုပင္ ဆိုႏိုင္ပါမည္။ သို႔ရာတြင္ မလြယ္ကူေသာ္လည္း Enterpreneurship ပံုစံကိုယူ၍ လႈပ္ရႇားစြန္႔စားသည့္ Corporate Enterpreneurship မ်ား ထြက္ေပၚလာသည္ကို ေတြ႕လာေနရၿပီ ျဖစ္ပါသည္။

ေကာ္ပိုေရးရႇင္းႀကီးမ်ားက Enterpreneurship ျဖစ္ေအာင္ ႀကိဳးစားရေသာအေၾကာင္းမႇာ မိမိေစ်းကြက္ထဲတြင္ အျခားသူမ်ားေနရာယူသြားသျဖင့္ အခြင့္အေရးမ်ား လက္မလြတ္ရန္ ျဖစ္သည္။ ေကာ္ပိုေရးရႇင္းႀကီးမႇာ မိမိေစ်းကြက္ႀကီး အကုန္နီးပါး လက္လႊတ္ခဲ့ရသည္မ်ား၊ ပညာရႇင္မ်ားေခတ္တြင္ လိုက္ေလ်ာညီေထြမလုပ္ခဲ့၍ မိမိကြၽမ္းက်င္ပညာရႇင္မ်ားက ၿပိဳင္ဘက္အဖြဲ႕အစည္း ျဖစ္သြားျခင္း သာဓကမ်ား ရႇိခဲ့သည္။ မိမိထက္ လ်င္ျမန္စြာ စြန္႔စားလႈပ္ရႇားၿပီး ေရႇ႕ေရာက္သြားေသာ Enterpreneurs မ်ားကို ျမင္ေတြ႕ခဲ့ၾကသည္။

corentre

တစ္စိတ္တစ္ပိုင္းကို ၀ယ္ယူျခင္း . . .

Enterpreneurship ပံုစံအမ်ဳိးမ်ဳိး ထြက္ေပၚလာသည့္အနက္ Enterpreneur ကဲ့သို႔ လႈပ္ရႇားႏိုင္ရန္မႇာ မႇန္ကန္စြာ စြန္႔စားေသာ Venture Corporate အျဖစ္ လုပ္ရန္ျဖစ္သည္။ ယခုေခတ္တိုးတက္ဖြံ႕ၿဖိဳးေနေသာ နည္းပညာကုမၸဏီမ်ား၊ ေဆး၀ါးထုတ္လုပ္ေသာ ကုမၸဏီမ်ားတြင္ ပညာရႇင္မ်ားအတြက္ ကုန္က်မႈမႇာသာ အမ်ားဆံုးျဖစ္သျဖင့္ ကုမၸဏီအငယ္မ်ားအေနျဖင့္ ကုန္ပစၥည္းအသစ္မ်ား အလြယ္တကူထုတ္လုပ္ႏုိင္ၿပီး ကုမၸဏီႀကီးမ်ားကို စိန္ေခၚႏိုင္သည္။ ကုမၸဏီငယ္က အၿပိဳင္ျဖစ္လာႏိုင္ေသာ အေျခအေနတြင္ ကုမၸဏီငယ္၏ တစ္စိတ္တစ္ပိုင္းကို ၀ယ္ယူ၍ လက္တြဲလုပ္ကိုင္ႏိုင္သည့္ အေျခအေနရႇိသည္။ Corporate Venturing ပံုစံအမႇန္မႇာ ကုမၸဏီႀကီးက လုပ္ငန္းငယ္တြင္ ပိုင္ဆိုင္မႈရာခိုင္ႏႈန္း အနည္းငယ္သာယူ၍ မိမိက နည္းပညာေပးရန္ သေဘာတူလုပ္ႏိုင္သည္။ အျခားေနာက္တစ္နည္းအေနျဖင့္ ရင္းႏႇီးေငြ မထည့္ဘဲ တြဲဖက္လုပ္ႏိုင္သည္။

Venture Company မ်ားႏႇင့္ တြဲဖက္လုပ္ရသည့္ ေနာက္အေၾကာင္းတစ္ခုမႇာ Venture Company မ်ားသည္ ေစ်းကြက္ႏႇင့္ ကြၽမ္း၀င္မႈရႇိ၍ ေစ်းကြက္အေျခအေနကိုၾကည့္ကာ ထြက္ခ်ိန္တြင္ အျမန္ထြက္ႏိုင္သည္။ ဥပမာ- ေစ်းကြက္အေနအထားမေကာင္းဟု ယူဆပါက ဆက္မလုပ္ဘဲ ရပ္တန္႔ထြက္ခြာသြားျခင္းမ်ဳိး ျဖစ္သည္။

ေနာက္ Enterpreneurship ႏႇင့္ မူကြဲလုပ္နည္းတစ္ခုမႇာ ‘amtrapreneuring’ ျဖစ္သည္။ ဆိုလိုေသာ အဓိပၸာယ္မႇာ Corporation ႀကီးအတြင္း လုပ္ကိုင္သူတစ္ဦးအေနျဖင့္ Corporations တစ္ခုလံုးအက်ဳိးအတြက္ Enterpreneur တစ္ေယာက္ကဲ့သို႔ လုပ္ကိုင္ျပဳမူျခင္းကို ဆိုလိုသည္။ Corporations မ်ားတြင္ အလုပ္လုပ္သူတို႔မႇာ Dreamers or Doers ဟု ဆိုပါသည္။ Enterpreneur ကေတာ့  ‘Dreamers who do ’ ဟု ဆိုပါသည္။

Enterpreneurs အေနႏႇင့္ မိမိစိတ္ကူးရႇိသလို ဆႏၵရႇိသလို ခြင့္ေတာင္းရန္မလိုဘဲ လုပ္ႏိုင္ၿပီး မႇားသြားလွ်င္ ေတာင္းပန္မႈလုပ္သည့္ပံုစံကို အားေပးမႈမ်ားလည္း ေတြ႕လာရသည္။ ထိပ္ပိုင္းမဟာဗ်ဴဟာ ခ်သည့္သူမ်ားအေနျဖင့္ ယင္းပံုစံကိုပါ စဥ္းစားၾကည့္သင့္သည္ဟု ဆိုလာၾကျပန္ပါသည္။

မႇတ္ခ်က္ . . .

ျမန္မာျပည္ကို ၀င္ေနသည့္ Corporations မ်ားထဲတြင္ Venture Corporations မ်ား ျဖစ္ႏုိင္သလို ျမန္မာကုမၸဏီ တစ္စိတ္တစ္ပိုင္းသာပါ၀င္သည့္ ကုမၸဏီႀကီးမ်ားလည္း ရႇိႏိုင္ပါသည္။

Non – equity အရင္းမပါသည့္ ပူးေပါင္းျခင္း (Alliances) မ်ားလည္း ျဖစ္ႏိုင္ေၾကာင္း သိေစခ်င္ပါသည္။

ေဒါက္တာေဒၚရီရီျမင့္ (ပါေမာကၡ-ၿငိမ္း – ရန္ကုန္စီးပြားေရးတကၠသိုလ္)