ေတာင္တရုတ္ပင္လယ္တြင္ လက္ရွိျဖစ္ေပၚေနသည့္ အေရးကိစၥမ်ားအေပၚ အာဆီယံႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးမ်ား၏ သေဘာထားထုတ္ျပန္ခ်က္
ေမလ ၁၀ ရက္ေန႔၊ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္၊ ေနျပည္ေတာ္ – ေဒသတြင္း တင္းမာမႈမ်ားကုိတုိးပြားေစသည့္ ဆက္လက္ျဖစ္ပြားေနေသာ ေတာင္တရုတ္ပင္လယ္အေရးကိစၥမ်ားအေပၚ အေလးအနက္စုိးရိမ္ပူပန္မိေၾကာင္း အာဆီယံႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးမ်ားက ေနျပည္ေတာ္တြင္ ေမလ ၁၀ ရက္ေန႔မွ ၁၁ ရက္ေန႔အထိက်င္းပသည့္ 24th ASEAN SUMMIT တြင္ သေဘာထားထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။
ပင္လယ္ေရပုိင္နက္ဆုိင္ရာဥပေဒႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး ၁၉၈၂ ခုႏွစ္ ကမၻာ့ကုလသမၼဂပဋိညာဥ္စာခ်ဳပ္အပါအ၀င္ တစ္ကမၻာလံုးက အသိအမွတ္ျပဳလက္ခံထားသည့္ ႏုိင္ငံတကာဥပေဒစည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းမ်ားႏွင့္အညီ မိမိကုိယ္ကုိယ္ထိန္းခ်ဳပ္ရန္၊ ေဒသတြင္းၿငိမ္းခ်မ္းတည္ၿငိမ္မႈကုိ အေႏွာင့္အယွက္ျဖစ္ေစမည့္ လုပ္ရပ္မ်ားကုိ ေရွာင္ၾကဥ္ရန္ႏွင့္ အျငင္းပြားမႈမ်ားကုိ အင္အားသံုးၿခိမ္းေျခာက္ျခင္းမျပဳဘဲ ၿငိမ္းခ်မ္းသည့္နည္းလမ္းမ်ားႏွင့္ေျဖရွင္းရန္ ၀န္ႀကီးမ်ားက တုိက္တြန္းခဲ့သည္။
ဆက္လက္ၿပီး တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းမႈကုိ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ျခင္း၊ ေရေၾကာင္းလံုျခံဳေရး၊ ေတာင္တရုတ္ပင္လယ္တြင္ ေရေၾကာင္းႏွင့္ ေလေၾကာင္းဆုိင္ရာ လြတ္လပ္စြာေမာင္းႏွင္ပ်ံသန္းခြင့္၊ ေတာင္တရုတ္ပင္လယ္ဆုိင္ရာ အာဆီယံ၏ မူ၀ါဒ ၆ ခ်က္ႏွင့္ ေတာင္တရုတ္ပင္လယ္တြင္ Delcaration on the Conduct of Parties(DOC) ေၾကညာခ်က္ ဆယ္ႏွစ္ျပည့္အခမ္းအနားတြင္ ၁၅ ႀကိမ္ေျမာက္ အာဆီယံ-တရုတ္ထိပ္သီးေဆြးေႏြးပြဲမွ ထုတ္ျပန္ခဲ့သည့္ ပူးတြဲသေဘာထားထုတ္ျပန္ခ်က္တုိ႔ကုိ ေလးစားလုိက္ရန္ အေရးႀကီးေၾကာင္း ၀န္ႀကီးမ်ားက ထပ္မံအတည္ျပဳေျပာၾကားခဲ့သည္။
အျပန္အလွန္ယံုၾကည္မႈရွိသည့္ ၀န္းက်င္တစ္ရပ္ကုိဖန္တီးရန္အတြက္ ေဒသတြင္းႏုိင္ငံအားလံုးအေနျဖင့္ DOC ကုိ ျပည့္ျပည့္၀၀ႏွင့္ ထိထိေရာက္ေရာက္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ေဆာင္ရြက္ရန္လည္း ၀န္ႀကီးမ်ားက တုိက္တြန္းေျပာၾကားသည္။ ေတာင္တရုတ္ပင္လယ္တြင္ Code of Conduct (COC) ကုိ ေဆာလွ်င္စြာ သုံးသပ္ခ်က္ထုတ္ေဖာ္ႏိုင္ရန္အတြက္ ျမန္ဆန္ထိေရာက္စြာ လုပ္ေဆာင္ဖုိ႔လုိအပ္ေၾကာင္းကုိလည္း အေလးထားေျပာၾကားခဲ့သည္။
