၂၀၁၅ AEC ႏႇင့္ ျမန္မာ့ထုတ္ကုန္မ်ား

၂၀၁၅ ခုႏႇစ္ဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံသားအားလံုးအတြက္ အေျပာင္းအလဲစိန္ေခၚမႈေတြနဲ႔ ႀကံဳေတြ႕ရေနရတဲ့ႏႇစ္ပါ။ ႏိုင္ငံေရးပိုင္းမႇာေရြးေကာက္ပြဲရႇိသလို စီးပြားေရးသမားေတြအေနနဲ႔လည္း AEC (ASEAN Economic Community) ဆိုတဲ့ အာဆီယံစီးပြားေရးအသိုက္အ၀န္း စတင္ေတာ့မႇာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံကစီးပြားေရးလုပ္ငန္းရႇင္ေတြ အထူးသျဖင့္ SME ေတြလို အေသးစား အလတ္စားလုပ္ငန္းေတြအေနနဲ႔ အထူးအာ႐ုံစိုက္စရာ ျဖစ္ေနပါတယ္။ AEC ျဖစ္ေပၚလာရင္ ဘယ္လိုအက်ဳိးသက္ေရာက္မႈေတြ ျဖစ္လာမလဲဆိုတာထက္ AEC အတြက္ဘယ္လိုျပင္ဆင္သင့္သလဲဆိုတာက အခုခ်ိန္မႇာ ပိုအေရးႀကီးတယ္လို႔ျမင္ပါတယ္။ ျပင္ဆင္မႈရႇိမထားရင္ ရလာမယ့္အက်ဳိးေက်းဇူးကလည္း ျမန္မာလုပ္ငန္းရႇင္ေတြအတြက္ အလႇမ္းေ၀းေနတာမ်ဳိး ျဖစ္ေနပါလိမ့္မယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီလ CEO Magazine ရဲ႕ မ်က္ႏႇာဖံုးေဆာင္းပါးအေနနဲ႔ AEC နဲ႔ပတ္သက္တဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြနဲ႔၊ ျမန္မာ Product ေတြ၊ ျမန္မာ Brand ေတြ ျပင္ဆင္ထားသင့္တာေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ေဖာ္ျပေပးလိုက္ပါတယ္။

ဦးသိန္းေအာင္

Advocate

IP Practitioner

Myanmar Trademark and Patent Law Firm

ျမန္မာစီးပြားေရးလုပ္ငန္းရႇင္ေတြအေနနဲ႔ ေျမဧရိယာ၊ Material ၊ Human Resources ေတြ၊ Natural Resources စတာေတြ အားသာေနတယ္ဆုိေပမဲ့ IP နဲ႔ပတ္သက္တဲ့ Knowledge ေတြ၊ နည္းပညာပုိင္းေတြ၊ ႏုိင္ငံတကာ Network ေတြ၊ ဥပေဒနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ဘယ္လုိအကာအကြယ္ယူရမယ္၊ End Product ေတြရဲ႕ အရည္အေသြးေတြကုိ အၿမဲတမ္းမႇန္ေအာင္ထိန္းထားႏုိင္ဖုိ႔ေတြ၊ Packaging ပုိင္းေတြမႇာပါ အားသာလာမယ္ဆုိရင္ AEC ျဖစ္လာတဲ့အခါမႇာ ျမန္မာစီးပြားေရးလုပ္ငန္းရႇင္ေတြဟာ ႏုိင္ငံတကာနဲ႔တန္းတူ ယႇဥ္ၿပိဳင္လာႏုိင္မယ္လုိ႔ ျမင္ပါတယ္။

လုပ္ငန္းရႇင္ေတြအေနနဲ႔ AEC မႇာ ႏုိင္ငံတကာနဲ႔ တန္းတူယႇဥ္ၿပိဳင္ႏုိင္ဖုိ႔အတြက္ IP နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ Awareness ေတြ၊ Knowledge ေတြ ရႇိဖုိ႔လုိပါတယ္။ လုိအပ္လုိ႔ရႇိရင္လည္း IP နဲ႔ စပ္လ်ဥ္းတဲ့အသင္းေတြ ဥပမာ-အသိဉာဏ္ပစၥည္းဆုိင္ရာ လုပ္ငန္းရႇင္မ်ားအသင္း (IPPAM) လုိ အသင္းေတြက တာ၀န္ရႇိသူေတြနဲ႔ အခုကတည္းက ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးတုိင္ပင္သင့္ပါတယ္။ ကုိယ့္ရဲ႕လုပ္ငန္းက လက္ရႇိမႇာေအာင္ျမင္ေနတယ္ဆုိေပမဲ့လည္း ေအာင္ျမင္မႈကုိေရရႇည္မႇာ တည္တံ့ႏုိင္ဖုိ႔အတြက္ကုိပါ IP နဲ႔စပ္လ်ဥ္းလုိ႔ အေလးထားေဆာင္ရြက္္ၿပီး ႏုိင္ငံတကာစံခ်ိန္စံညႊန္းေတြနဲ႔အညီ ကုိယ့္ရဲ႕ Product ေတြကုိ ထုတ္လုပ္သြားႏုိင္ဖုိ႔ လုိအပ္ပါတယ္။

ဦးေက်ာ္မင္း

Chairman

Shwe Pyi Nan Group of Companies

AEC ျဖစ္လာတဲ့အခါ ေဒသတြင္းက Brand ေတြနဲ႔ ယႇဥ္ႏုိင္ဖို႔၊ Local Market ကို ထိန္းသိမ္းႏိုင္ဖို႔ ဘယ္လိုျပင္ဆင္မလဲ . . .

ႏိုင္ငံတကာပစၥည္းေတြ ျမန္မာႏုိင္ငံကို ၀င္လာၿပီဆိုရင္္ နံပါတ္တစ္အေရးႀကီးဆံုးအခ်က္က ကိုယ့္ကုန္ပစၥည္းရဲ႕ Quality ကို အျမင့္ဆံုးျဖစ္ေအာင္ ျပင္ဆင္ႏုိင္ရမယ္။ နံပါတ္ႏႇစ္အခ်က္က ကိုယ့္ရဲ႕ Brand Image ကို ခိုင္မာေအာင္ တည္ေဆာက္ထားရမယ္။ နံပါတ္သံုးအခ်က္က ကိုယ့္ရဲ႕ Distribution Network ကို တတ္ႏုိင္သမွ် Consumer ေတြနဲ႔ အနီးဆံုးျဖစ္ေအာင္ လုပ္ထားႏိုင္ရမယ္။ အဲဒါဆိုရင္ေတာ့ ေၾကာက္စရာမလိုပါဘူး။

ေဒၚေခ်ာကလ်ာ

Principal Architect

Statement Architecture+Design

AEC မႇာထိုးေဖာက္ႏုိင္ဖို႔ ျမန္မာဗိသုကာဒီဇိုင္းေတြအေနနဲ႔ ဘယ္လုိျပင္ဆင္ထားရမလဲ . . .

ျမန္မာႏိုင္ငံမႇာ ဗိသုကာလက္ရာေတြအေနနဲ႔ ေခတ္ၿပိဳင္ Style ေတြရႇိသလို၊ ျမန္မာ့႐ိုးရာကိုအေျခခံတ့ဲ ဗိသုကာလက္ရာေတြ၊ ေရေျမရာသီဥတုကိုအေျခခံတဲ့ လက္ရာေတြလည္းရႇိတယ္။ လက္ရႇိအေျခအေနက ဒီလိုလက္ရာေတြထဲမႇာမႇ ဘယ္လက္ရာက ဗိသုကာ အဆင့္စံမီတဲ့ လက္ရာလဲ၊ ဗိသုကာပညာရပ္ကို ေသခ်ာနားမလည္ဘဲ တတ္ေရာင္ကား လက္ရာလဲဆိုတာကို ကြဲကြဲျပားျပား နားလည္လာဖို႔ အခ်ိန္တစ္ခုေတာ့ ေစာင့္ရဦးမယ္။ တကယ္အရည္အေသြးရႇိတဲ့ဗိသုကာေတြက ထုတ္လုပ္လိုက္တဲ့ ဗိသုကာလက္ရာလည္းရႇိသလို ပံုဆြဲတတ္တာနဲ႔ Design ထုတ္တတ္တယ္ထင္ၿပီး လုပ္စားေနတဲ့သူေတြလည္း ရႇိပါတယ္။ ဒီလိုေရာေနတဲ့အခါ တျခားႏိုင္ငံက လာၾကည့္တဲ့အခါ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ဗိသုကာလက္ရာက ဒါေတြပဲလားဆိုတာမ်ဳိး ေမးခြန္းထုတ္စရာ ျဖစ္ေနပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကိုယ့္ရဲ႕ျမန္မာဗိသုကာလက္ရာေတြ အရည္အေသြးမီလာဖို႔နဲ႔ ျမင့္လာဖို႔လိုပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ဗိသုကာအစစ္နဲ႔အတုခြဲျခားႏုိင္ဖုိ႔၊ ဗိသုကာအစစ္ကလည္း ပိုၿပီးအရည္အေသြးေကာင္းလာဖို႔ လိုပါမယ္။ အခုဆိုရင္လည္း ႏုိင္ငံတကာက ဗိသုကာပညာရႇင္ေတြ၊ ဒီဇိုင္းပညာရႇင္ေတြေရာက္လာၿပီး သူတို႔ရဲ႕ဒီဇိုင္းလက္ရာေတြလည္း ကြၽန္မတို႔ႏိုင္ငံမႇာ ေဆာက္လုပ္ေနၾကပါၿပီ။ ဒီလိုသူတို႔ရဲ႕ လက္ရာနဲ႔ ျပည္တြင္းကလက္ရာေတြ ႏႈိင္းယႇဥ္စရာျဖစ္လာေတာ့ ျပည္တြင္းပညာရႇင္ေတြ ပိုၿပီးဂ႐ုစိုက္ဖို႔လိုလာပါတယ္။  ဒါေၾကာင့္ အရင္လို ကိုယ့္ႏုိင္ငံထဲမႇာ ေတာ္သင့္႐ံုႀကိဳးစားမႈနဲ႔ ရပ္တည္လို႔ရ႐ံုနဲ႔ ေက်နပ္ေနလို႔ မရေတာ့ဘူး။  AEC ျဖစ္လာတ့ဲအခါ ပခံုးခ်င္းယႇဥ္ဖို႔အတြက္ အရည္အေသြးရႇိတဲ့လူေတြျဖစ္ဖုိ႔ လိုပါတယ္။ ဒီလိုယႇဥ္ၿပိဳင္ဖို႔ ဘာေတြလုိအပ္မလဲဆိုတာ ဆန္းစစ္ၿပီး ျဖည့္ဆည္းဖို႔ အမ်ားႀကီးလိုမယ္။ Professional တစ္ေယာက္ရဲ႕ တာ၀န္ကိုနားလည္ၿပီး ပညာရႇင္ပီသစြာ၊ ဂုဏ္သိကၡာရႇိစြာ ရပ္တည္ႏိုင္ဖုိ႔လိုပါတယ္။

ဦးစိုးညီညီ

Managing Director

Feel Restaurant

အခုေလာေလာဆယ္ၾကားေနရတာက ၾကက္သားတို႔၊ ၀က္သားတို႔က အိမ္နီးနားခ်င္းႏိုင္ငံျဖစ္တဲ့ ဘန္ေကာက္မႇာရႇိတဲ့ ကုမၸဏီေတြက CP ၾကက္ထက္ အမ်ားၾကီး ေစ်းသက္သာေနတယ္။ အစိုးရအေနနဲ႔လည္း အျပင္က ၾကက္သားေတြကို ကြၽန္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံကို ေပးမသြင္းခဲ့ဘူး။ ကြၽန္ေတာ္နားလည္ထားတာကေတာ့ ၾကက္ငႇက္တုပ္ေကြးေရာဂါပိုးေတြ ၀င္လာမႇာစိုးတာရယ္၊ ျပည္တြင္းက ေမြးျမဴေရးလုပ္ငန္းရႇင္ေတြကို ထိခိုက္မႇာ စိုးတာရယ္၊ ျပည္တြင္းမႇာရႇိတဲ့ ႏိုင္ငံျခားေငြေတြ ျပည္ပကို ထြက္သြားမႇာစိုးတာရယ္လို႔ေတာ့စဥ္းစားမိတယ္။ အခု ၾကက္ေစ်းေတြ အရမ္းတက္လို႔ ဆိုၿပီး ေမြးျမဴေရးနဲ႔ေရလုပ္ငန္းမႇာ ေလွ်ာက္မယ္ဆိုလို႔ရႇိရင္ သြင္းခြင့္ပါမစ္ခ်ေပးမယ္လို႔ၾကားရတယ္။ ႏိုင္ငံေတာ္အေနနဲ႔ ကုန္ေစ်းႏႈန္းၾကီးတာကို ေလွ်ာ့ခ်ခ်င္တဲ့ပံုစံပါပဲ။ ေလာေလာဆယ္မႇာ ေဒၚလာေစ်းတက္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္မို႔ ကြၽန္ေတာ္တို႔စားေသာက္ဆိုင္ေတြ ေတာ္ေတာ္႐ံႈးတယ္။ ခက္တာက ႐ံႈးေပမယ့္လည္း ကြၽန္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံမႇာ အျမတ္ခြန္က အၿမဲေကာက္ေနတာပဲ။ AEC ျဖစ္လာတဲ့အခါ Tax Free ေကာက္လိုက္မယ္ဆိုရင္ အာဆီယံႏိုင္ငံေတြ၊ အထူးသျဖင့္ Middle Classေတြ Lower Class ေတြက ဘယ္ေလာက္ထိ စားႏိုင္မလဲဆိုတဲ့အေပၚ မူတည္တယ္။ ေနာက္ၿပီး တ႐ုတ္ကေန ေစ်းေပါေပါနဲ႔၀င္ေနတဲ့ မစားသင့္တဲ့အသားေတြလည္း ရပ္တန္႔သြားမယ္ထင္တယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ အခုေနၾကာဆီသံုးတယ္၊ ဆိုင္ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကလည္း လိုက္သံုးတယ္ၾကားရတဲ့အတြက္ ၀မ္းသာတယ္။ ေနၾကာဆီကိုပါ Tax Free ေပးလိုက္မယ္ဆိုရင္ လူတိုင္းနီးပါးသံုးလာႏိုင္မယ္။ ဒီလိုပဲ ေန႔စဥ္ လူသံုးကုန္ျဖစ္တဲ့ ဆပ္ျပာ၊ သြားတိုက္ေဆး၊ ဆီ၊ ဆန္၊ ဆား အကုန္လံုးက ေစ်းသက္သာလာမယ္။

အိမ္နီးနားခ်င္းႏိုင္ငံေတြမႇာ ကြၽန္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံထက္ ေစ်းသက္သာတဲ့ ကုန္ပစၥည္းေတြအမ်ားၾကီးရႇိတယ္။ ကြၽန္ေတာ့္အေနနဲ႔ တြက္မိတာက ေမြးျမဴေရးလုပ္ငန္းအေနနဲ႔ ၾကက္ဆိုလို႔ရႇိရင္လည္း ျမန္မာၾကက္ဆိုၿပီး ဘယ္သူမႇ ေသခ်ာေမြးတာမရႇိဘူး။ ရြာေတြမႇာ ဒီတိုင္းေမြးထားတာကုိပဲ လိုက္ေကာက္ၿပီးေတာ့မႇ ေရာင္းတာမ်ဳိးဆိုေတာ့ တျခားႏိုင္ငံေတြက တင္သြင္းလာရင္လည္း ၾကီးၾကီးမားမား ထိခိုက္တာမ်ဳိးမရႇိပါဘူး။ အညာေဒသမႇာရႇိတဲ့ ဆိတ္တို႔ႏြားတို႔ဆိုတာကလည္း ျမက္ခင္းမႇာပဲေက်ာင္းၿပီး အပင္ေတြစားၾကတာဆိုတယ္။ ငါးေတြလည္း ဒီအတိုင္းပါပဲ။ ကုန္က်စရိတ္နဲ႔ ေသခ်ာေမြးတာဆိုလို႔ ပဲဖတ္၊ ႏႇမ္းဖတ္ေကြၽးတဲ့ ငါး၊ ပုစြန္လိုဟာ မ်ဳိး၊ အခုတိရစၧာန္အစာေတြ၊ ေဆး၀ါးေတြ ေစ်းတက္ေနတဲ့အတြက္ သူကို႔မကိုက္ဘူးဆိုၿပီး ေလ်ာ့ထုတ္တယ္။ ဒီေတာ့ေစ်းကြက္မႇာ ပစၥည္းရႇားတယ္။ ေဒၚလာေစ်း တက္တဲ့အတြက္လည္း ေစ်းတက္တယ္။ ေနာက္ၿပီး အစိုးရ၀န္ထမ္းေတြကို လစာတိုးေပးတိုင္း ကုန္ေစ်းႏႈန္းၾကီးတတ္တဲ့အေလ့ကလည္း ျမန္မာျပည္မႇာျဖစ္ေနေတာ့ ဒီလိုမ်ဳိး AEC ျဖစ္လာမယ့္ကိစၥကို ကြၽန္ေတာ့္အေနနဲ႔ တအားေထာက္ခံမိတယ္။

အစိုးရကလည္းဆိုင္မႇာ အခြန္တံဆိပ္ေခါင္းေတြကပ္ဖို႔၊ မေရႇာင္ဖို႔၊ ေရႇာင္တယ္ဆိုလဲ အေရးယူဖို႔ဆိုၿပီး ေခၚေျပာဘူးတယ္။ ဆိုင္နာမည္တက္လာတာနဲ႔အမွ် အျမတ္ခြန္လိုက္ေကာက္မယ္ဆိုရင္ ကြၽန္ေတာ္တို႔လည္း မခံႏိုင္ဘူး။ ကုန္သြယ္ခြန္ေကာက္တာအဆင္ေျပေပမယ့္ ကုန္သြယ္ခြန္တက္လာတာနဲ႔အမွ် အျမတ္ခြန္ကို တိုးမေကာက္ေအာင္ စီစဥ္ေပးပါဆိုၿပီး ေတာင္းဆိုေတာ့ စီစဥ္ေပးမယ္လို႔ေတာ့ ေျပာတယ္။ ေျပာရမယ္ဆိုရင္ ဆိုင္ေတြမႇာ ေခါက္ဆြဲေၾကာ္တစ္ပြဲကို သံုးေထာင္ျဖစ္ေနတဲ့ကိစၥေတြက အမႇန္ဆိုမျဖစ္သင့္ဘူး။ ကြၽန္ေတာ္တို႔လဲ ေရာင္းခ်င္တာမဟုတ္ဘူး။ အခုဆို မီတာခက သံုးဆေလာက္တက္သြားတာမ်ဳိး၊ ဂက္စ္အိုးကို ႏိုင္ငံျခားက သြင္းရတာမ်ဳိး၊ ေနရာငႇားခေတြ အရမ္းေစ်းၾကီးလာတာမ်ဳိးနဲ႔ အခု၀န္ထမ္းေတြ တစ္ေန႔၀င္ေငြ ၃,၆၀၀ ဆိုၿပီး အျငင္းပြားေနတာမ်ဳိးေတြ ၾကားေနရေတာ့ စားေသာက္ဆိုင္ေတြလည္း ယိုင္ယိုင္ပဲက်န္တယ္။ အဲ့အခ်ိန္ ကုန္သြယ္ခြန္ကို တံဆိပ္ေခါင္းနဲ႔ တိုးေကာက္လိုက္တဲ့အခါမႇာ အရင္တုန္းကညိႇၿပီးေတာ့ လုပ္ထားတဲ့ Sales ေတြက အရမ္းတက္သြားတယ္။ အရင္က ကုန္သြယ္ခြန္ ခုေလာက္မေပးရတာေတာင္ မကိုက္လို႔ ဆိုင္ေတြပိတ္ ေနရတဲ့အခ်ိန္မႇာ အခုလို Sales တက္သြားတဲ့အေပၚမႇာ အခြန္ဌာနက ေကာက္လိုက္မယ္ဆိုရင္ ပိတ္ဖို႔ပဲရႇိေတာ့တယ္။

ဒါေၾကာင့္ အာဆီယံႏိုင္ငံေတြကေန တရား၀င္ သား၊ ငါး ေတြ ၀င္လာမယ္ဆိုရင္ တ႐ုတ္ျပည္ကေန ၀င္ေနတဲ့ မစားသင့္တဲ့ ႏို႔မႈန္႔ေတြဘာေတြ ေပ်ာက္သြားမႇာျဖစ္လို႔ အရမ္းေကာင္းပါတယ္။ အစိုးရအေနနဲ႔ အျမတ္ခြန္ေလ်ာ့ေပမယ့္ တစ္ဖက္ကၾကည့္ရင္ အျမတ္ခြန္မေပးဘဲ လုပ္ငန္းလုပ္ေနတဲ့သူေတြ အမ်ားႀကီးရႇိေနတာကို ရေအာင္ေဖာ္ထုတ္သင့္တယ္လို႔ ႏိုင္ငံေတာ္ကို အႀကံေပးခ်င္တယ္။ အခြန္ေဆာင္ၿပီးသား လူကိုပဲ သဲသဲမဲမဲ ေဆာင္ခိုင္းမယ့္အစား မေဆာင္ရေသးတဲ့ လုပ္ငန္းေတြကိုပဲ ေဖာ္ထုတ္သင့္တယ္လို႔ ေျပာခ်င္တယ္။ မဟုတ္ရင္ ကြၽန္ေတာ္လည္း ဒီလိုမ်ဳိးေခတ္အဆင့္မီတဲ့ စားေသာက္ဆိုင္ေတြတိုးခ်ဲ႕ဖို႔ကို စိတ္ဓာတ္က တျဖည္းျဖည္းက်လာၿပီ။ စားေသာက္ဆိုင္ရႇင္ေတြလည္း အာဆီယံႏိုင္ငံေတြကေန ကုန္ပစၥည္းေတြ ေစ်းေပါေပါနဲ႔ ၀င္လာမယ္ဆိုရင္ ဆိုင္ေတြလည္း အျပိဳင္အဆိုင္ေစ်းေလ်ာ့ေရာင္းၾကမႇာပဲ။ ဒါဆိုလူတိုင္းနီးပါး အဆင့္ျမင့္ဆိုင္ေတြ စားႏိုင္ၾကမယ္။ ဒါေၾကာင့္ ၾကိဳဆိုပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံမႇာ Capacity Building ေတြက ေနရာတိုင္းမႇာ လိုအပ္ေနတယ္။ ဥပမာအေနနဲ႔ ႏိုင္ငံတကာက အစားအေသာက္ေတြ ၀င္လာၿပီဆိုရင္ ကိုယ္ေရာင္းေနတဲ့ ႏိုင္ငံတကာအစားအစာကိုထူးၿပီး ေကာင္းေအာင္ မၾကိဳးစားေတာ့ဘူး။ သူတို႔ကို ယႇဥ္ႏုိင္မႇာ မဟုတ္တဲ့အတြက္ သူတို႔မလုပ္ႏိုင္တဲ့ ကိုယ့္ဗမာအစားအစာကိုပဲ ႏိုင္ငံတကာက စားႏိုင္ေအာင္ တီထြင္ၿပီးေတာ့ပဲ ေရာင္းေတာ့မယ္လို႔ စိတ္ကူးထားတယ္။

ဆရာမင္းေ၀ေအာင္

၂၀၁၆ မႇာ အာဆီယံစီးပြားေရး အသိုင္းအ၀န္းျဖစ္လာတဲ့အခါမႇာ ျမန္မာပန္းခ်ီဆရာေတြရဲ႕ ပန္းခ်ီကားေတြ ေစ်းကြက္မႇာ ေရာင္းတန္း၀င္ႏိုင္ဖို႔၊ ထုိးေဖာက္ႏိုင္ဖို႔အတြက္ ဘာေတြ ျပင္ဆင္ထားဖို႔လုိအပ္ပါသလဲ . . .

ကြၽန္ေတာ္တို႔ျမန္မာႏိုင္ငံက ပန္းခ်ီဆရာေတြက အေစာၾကီးကတည္းက အာဆီယံႏိုင္ငံေတြနဲ႔ အဆက္အသြယ္ ရႇိခဲ့ပါတယ္။ ျမန္မာပန္းခ်ီဆရာေတြက စင္ကာပူ၊ မေလးရႇား၊ ထိုင္း၊ အင္ဒိုနီးရႇားႏိုင္ငံေတြကို ပန္းခ်ီကားေတြ သြားေရာက္ျပသခဲ့ဖူးပါတယ္။ ၂၀၁၆ မႇာ ပိုၿပီးပြင့္လင္းလာမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ျမန္မာပန္းခ်ီဆရာေတြက နဂိုလုိ ကိုယ့္ဟာနဲ႔ကိုယ္ရႇိေနတာေလးနဲ႔ အရင္လို လုပ္ေနလို႔မရေတာ့ဘူး။ အေတြးအေခၚ၊ အယူအဆေတြ၊ အျမင္ေတြေျပာင္းလဲဖို႔လိုပါတယ္။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ အိမ္နီးနားခ်င္းႏိုင္ငံေတြက ပန္းခ်ီဆရာေတြက ဒီလိုမ်ဳိးျဖစ္ေနပါၿပီ။ တျခားစီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြလည္း လုပ္ေနၾကပါၿပီ။ ျမန္မာပန္းခ်ီဆရာေတြကလည္း ကုိယ့္ျပည္တြင္းမႇာပဲ ကိုယ္ပဲသာယာမေနဘဲ အာဆီယံႏိုင္ငံက ပန္းခ်ီဆရာေတြ ဘယ္လိုလုပ္ေနၾကတယ္၊ ဘယ္လုိေတြးေခၚေနၾကတယ္၊ ဘယ္လိုေရးဆြဲေနၾကတယ္ဆိုတာ ေလ့လာဖို႔လိုပါတယ္။

ဦးစိုးမိုးသူ

ေျမာင္းျမေဒၚခ်ဳိမုန္႔ဟင္းခါးလုပ္ငန္း

AEC ျဖစ္လာတဲ့အခါမႇာ ကိုယ့္ရဲ႕ထုတ္ကုန္ပိုင္းဆိုင္ရာမႇာလိုအပ္တာေတြ ပိုမိုေကာင္းမြန္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္သြားဖို႔ ရႇိပါတယ္။ ဥပမာ- Packaging ပိုင္းဆိုင္ရာေတြ ပိုေကာင္းမြန္ဖို႔ေတြပါ။ အခုေလာေလာဆယ္မႇာ Auto Packaging Machine ကို ၀ယ္ထားပါတယ္။ အထဲမႇာပါတဲ့အသားထုပ္ေတြကို ပိုမိုအထားခံဖို႔အတြက္ ေလစုပ္ထုတ္တဲ့စက္ေတြ မႇာထားပါတယ္။ အဲလိုမ်ဳိးစက္ေတြကို တိုးသံုးသြားမႇာပါ။ ကြၽန္ေတာ္တို႔မႇာ အဓိကကကုန္ၾကမ္းျပႆနာပါ။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ပစၥည္းေတြက တျခား Product ေတြလိုမ်ဳိး မဟုတ္ဘဲ တျဖည္းျဖည္းခ်င္းနဲ႔ လူအင္အားကို မ်ားမ်ားသံုးရတဲ့ အလုပ္မ်ားပါတယ္။

ကြၽန္ေတာ္တို႔ ဟင္းရည္ေျခာက္ထုပ္ဟာ ဟင္းရည္ခ်က္ဖို႔အတြက္ သံုးရတဲ့ကုန္ၾကမ္းေတြေၾကာင့္အျပင္ Chemical မသံုးတဲ့အတြက္ အၾကာႀကီး အထားမခံပါဘူး။ ငါးလကေန ေျခာက္လအတြင္းေတာ့ အထားခံပါတယ္။ ႏိုင္ငံျခားက တခ်ဳိ႕ဆိုရင္ေတာ့ ေရခဲေသတၲာထဲမႇာထားတာ တစ္ႏႇစ္ေလာက္ အထားခံတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဒီလိုမ်ဳိး Feedback ေတြလည္း နားေထာင္ၿပီး ကိုယ့္ Product ပိုင္းကို ပိုၿပီးေကာင္းေအာင္ ျပင္ဆင္ေနပါတယ္။

အထူးသျဖင့္ AEC မႇာ ကိုယ့္ႏိုင္ငံကထြက္တဲ့ ပစၥည္းေတြက ထိုးေဖာက္ဖို႔ လိုအပ္တဲ့အပိုင္းေတြလည္းရႇိပါတယ္။ တျခားေဒသတြင္းႏိုင္ငံေတြက နည္းပညာပိုင္းဆိုင္ရာေတြမႇာ ပိုၿပီး တိုးတက္တာမ်ဳိးလည္းရႇိေတာ့ ကြၽန္ေတာ္တို႔အေနနဲ႔အတတ္ႏိုင္ဆံုး ကိုယ့္ထုတ္ကုန္ေတြကို ေနာက္က်မက်န္ခဲ့ေအာင္ လုပ္ဖို႔လိုပါတယ္။ ကိုယ့္ႏိုင္ငံက ထုတ္ကုန္တစ္ခုက ႏိုင္ငံျခားမႇာ ေပါက္တယ္ဆိုတာ အဲဒီႏိုင္ငံကိုေရာက္ေနတဲ့ ကိုယ့္ႏိုင္ငံသားေတြက စားသံုးလို႔ပါ။ တကယ္ေပါက္တယ္လို႔ မဆိုႏိုင္ဘူး။ အမႇန္တကယ္က ကိုယ့္ထုတ္ကုန္ (ျမန္မာ့႐ုိးရာအစားအစာ) ကို တျခားႏိုင္ငံသားေတြကပါ လက္ခံၿပီး စားသံုးမႇသာ Brand တစ္ခုေပါက္တယ္လို႔ ဆိုႏိုင္မႇာပါ။ ကြၽန္ေတာ္တို႔အေနနဲ႔ ႀကိဳးစားၿပီးလုပ္ကိုင္သြားမႇာပါ။ ျမန္မာျပည္က Brand ေတြကိုလည္း ေပါက္ေစခ်င္ပါတယ္။

ေဒၚေကသီေဆြ

Director

Myanmar GR Company Ltd

(Royal Myanmar Tea)

အာဆီယံေစ်းကြက္အသိုင္းအ၀န္းျဖစ္လာတဲ့အခါမႇာ ျမန္မာႏိုင္ငံအေနနဲ႔ ေစ်းကြက္အခြင့္အလမ္းေတြ ရရႇိလာမႇာပါ။ ဒါေပမဲ့ ႀကီးမားတဲ့စိန္ေခၚမႈေတြ၊ အခက္အခဲေတြ၊ ၿပိဳင္ဆုိင္မႈေတြနဲ႔လည္း ရင္ဆုိင္ရမႇာျဖစ္ပါတယ္။  အဲဒီ့အတြက္ ျပင္ဆင္ထားရမယ့္အရာေတြလည္း မ်ားျပားပါတယ္။ ျမန္မာထုတ္ကုန္ ထုတ္လုပ္သူေတြအေနနဲ႔ ျမန္မာေစ်းကြက္အေၾကာင္းကို ပိုင္ႏိုင္စြာ ေလ့လာထားသင့္တဲ့အျပင္ ေတြ႕ႀကံဳရမယ့္ၿပိဳင္ဆုိင္မႈေတြ၊   ဘယ္လိုယႇဥ္ၿပိဳင္ထိုးေဖာက္ရႏိုင္မလဲဆိုတာေတြကို ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္ထားသင့္ပါတယ္။ Brand အမႇတ္တံဆိပ္ပံုရိပ္၊ ေစ်းႏႈန္း၊ ထုတ္ကုန္ပစၥည္းအရည္အေသြးနဲ႔ လူသားအရင္းအျမစ္စတဲ့ က႑ေတြမႇာ ႏိုင္ငံတကာထုတ္ကုန္ပစၥည္းေတြနဲ႔ ယႇဥ္ၿပိဳင္ႏိုင္ဖုိ႔အတြက္ စနစ္တက် တည္ေဆာက္ထားရပါမယ္။ ျပည္တြင္းေစ်းကြက္သာမကဘဲ အာဆီယံေစ်းကြက္ျဖစ္တဲ့ သန္း ၆၀၀ ေက်ာ္ေသာ စားသံုးသူေစ်းကြက္အတြက္ ႀကိဳတင္စဥ္းစားျပင္ဆင္ထားသင့္ပါတယ္။

ျမန္မာထုတ္ကုန္ေတြအေနနဲ႔ ႏိုင္ငံတကာမႇာ လက္ခံက်င့္သံုးေနတဲ့ ISO Certificate ၊ Food Safety နဲ႔ Quality အတြက္ HACCP Certificate စတာေတြကို ရယူထားႏိုင္ရင္ ႏိုင္ငံတကာထုတ္ကုန္ေတြကို အေကာင္းဆံုး ယႇဥ္ၿပိဳင္ႏိုင္ဖို႔ အားတစ္ခုပါ။ ဒါ့အျပင္ Sales and Distribution Network ေတြကို ႀကိဳတင္ခ်ိတ္ဆက္ထားႏိုင္မႇလည္း အဆင္သင့္ျဖစ္ႏိုင္မႇာပါ။ ကိုယ္ထိုးေဖာက္မယ့္ေစ်းကြက္ရဲ႕ စံႏႈန္းစံထားေတြတင္မကပါဘူး။ ႏိုင္ငံတကာက လက္ခံတဲ့စံႏႈန္းသတ္မႇတ္ခ်က္ေတြကို သိထားရမႇာပါ။

ေဒၚျမတ္ခိုင္

Owner

Myanmar Lacquerware Shop

ကြၽန္မတို႔ဆီမႇာ Copy Right ရႇိပါတယ္။ ထိထိေရာက္ေရာက္ အေရးယူမႈသာရႇိမယ္ဆိုရင္ အရည္အေသြးေကာင္းတဲ့ ယြန္းထည္ေတြကို Logo တပ္ၿပီး ထုတ္လုပ္ႏိုင္တဲ့ ယြန္းထည္လုပ္ငန္းရႇင္ေတြ အမ်ားႀကီးရႇိပါတယ္။ ျမန္မာ့ယြန္းထည္ေတြက တျခားတုိင္းျပည္က ယြန္းထည္အရည္အေသြးထက္ မေလ်ာ့ပါဘူး။ AEC မႇာယႇဥ္ဖို႔ထက္ ျမန္မာ့ယြန္းထည္ဟာ ေနရာတစ္ခုမႇာ  အေကာင္းဆံုးရႇိေနမယ္ဆိုရင္ ကမၻာကလည္း စိတ္၀င္စားမႇာပါပဲ။ ယြန္းထည္ေစ်းကြက္ကေတာ့ တိုင္း ျပည္ကိုလာလည္တဲ့ Tourists ေတြေပၚမႇာ မူတည္ပါတယ္။ ကမၻာလႇည့္ခရီးသြားေတြ ျမန္မာျပည္မႇာ မ်ားမ်ားလာလည္ႏိုင္မယ္ လာဖို႔ေပ်ာ္ၾကမယ္ဆိုရင္ ဒီလုပ္ငန္းသာမက တျခားလက္မႈလုပ္ငန္းလုပ္တဲ့သူေတြ၊ လုပ္ငန္းေတြ အဆင္ေျပမႇာပါ။

ေဒၚစိုးေအမီေက်ာ္

CEO

Ananda Cocoa & Coffee

Quality  ေကာင္းၿပီး ကိုယ့္ရဲ႕ပစၥည္း Product ဟာ ေဘးထြက္ဆိုးက်ဳိးမရႇိဘူး၊ သင့္တင့္တဲ့ေစ်းႏႈန္းနဲ႔ ေရာင္းထားႏိုင္တယ္ဆိုရင္ ၀ယ္ယူစားသံုးသူေတြ မ်ားလာမႇာပါပဲ။ အာဆီယံေဒသတြင္းက Product ေတြနဲ႔ ယႇဥ္ႏိုင္ဖို႔က Volume Increase လုပ္ဖို႔ လိုပါတယ္။ ဗီယက္နမ္ေကာ္ဖီ၊ အင္ဒိုနီးရႇားေကာ္ဖီတို႔ အလံုးအရင္းနဲ႔ ၀င္ေရာက္လာမယ္ဆိုရင္ သူတို႔ေကာ္ဖီက လူတန္းစားမေရြး စားေသာက္သံုးႏိုင္တဲ့ ေကာ္ဖီမ်ဳိးေတြ အမ်ားႀကီးပါပဲ။ Volume တိုးလာရင္ Quality က်ႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ Volume Increase လုပ္ဖို႔အတြက္ အမ်ဳိးအစားေတြ ႏႇစ္မ်ဳိး၊ သံုးမ်ဳိးေလာက္ ျပင္ဆင္ထားရမႇာပါ။ ေစ်းႏႈန္းကလည္း အမ်ားႀကီး ယူလို႔မရဘူး။ ကိုယ္က ဘယ္ Market ကိုသြားမႇာလည္းဆိုတာ ေသခ်ာစဥ္းစားဖို႔လိုပါတယ္။ ကြၽန္မတို႔အေနနဲ႔ကေတာ့ Quality ေကာင္းတဲ့ Market ကို သြားခ်င္တာေၾကာင့္ အဲဒီတစ္ဆင့္ကပဲ Volume Increase လုပ္သြားမႇာပါ။ ကိုယ္ႏိုင္သေလာက္ပဲ Volume တက္သြားတိုင္းလည္း Quality က ပိုေကာင္းေနရမယ္ဆိုၿပီး ျပင္ဆင္ေနပါတယ္။ Quality Control ပိုင္းအတြက္ Expert ေလးေယာက္ကို ေခၚယူထားၿပီး စိုက္ခင္းပိုင္းဆိုင္ရာေတြမႇာ လုပ္ကိုင္ေနပါတယ္။

ေဒါက္တာေအာင္သိန္း

Managing Director

NIBBAN Electric & Electronics

အဓိကကေတာ့ ကုိယ့္ရဲ႕ျပည္တြင္းေစ်းကြက္ကုိ ခုိင္မာေအာင္လုပ္ဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ျပည္တြင္းေစ်းကြက္ခုိင္မာ ေအာင္ တည္ေဆာက္ႏုိင္ၿပီ၊ ကုိယ္ကလည္းအားေကာင္းလာၿပီဆုိရင္ တျခားႏုိင္ငံေစ်းကြက္ေတြကုိ ျပန္ခ်ဲ႕ထြင္ လုိ႔ရလာမႇာပါ။ AEC ဆုိတာ အခြင့္အေရးက အျပန္အလႇန္ရတာပါ။ ကုိယ္က တျခားႏုိင္ငံက ကုန္စည္ေတြကုိ Product ေတြကုိ အခြန္ေတြေလ်ာ့ေပါ့ေပးတာတုိ႔၊ လုံး၀မေကာက္ခံတာတုိ႔ ျပဳလုပ္ေပးသလုိ ကုိယ့္ႏုိင္ငံက ကုန္စည္ေတြဟာလည္း တျခားႏုိင္ငံေတြမႇာ တန္းတူအခြင့္အေရးကုိ ရရႇိမႇာျဖစ္တာေၾကာင့္ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔အေနနဲ႔ ကုိယ့္မႇာရႇိထားၿပီးသား၊ ရထားၿပီးသား ျပည္တြင္းေစ်းကြက္ကုိ ခုိင္မာေအာင္တည္ေဆာက္ဖုိ႔၊ ကာကြယ္ႏုိင္ဖုိ႔အျပင္ ေနာက္တစ္ဆင့္အေနနဲ႔ ကုိယ္ကသူမ်ားႏိုင္ငံက ေစ်းကြက္ေတြကုိ ထုိးေဖာက္ႏုိင္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္သြားဖုိ႔ လုိအပ္ပါတယ္။

ေဒါက္တာခင္ေမာင္လြင္

Managing Director

FAME Pharmaceuticals

AEC ျဖစ္လာတာဟာ တုိင္းျပည္တုိးတက္လာဖုိ႔အတြက္ အမ်ားႀကီးအေထာက္အကူ ျဖစ္ေစမႇာျဖစ္တဲ့အတြက္ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ FAME အေနနဲ႔ကေတာ့ ႀကိဳဆုိပါတယ္။အရင္က ေစ်းႀကီးတဲ့ျပည္ပသြင္းကုန္ေတြကုိ တုိင္းသူျပည္သားေတြက ေစ်းသက္သက္သာသာနဲ႔ ရလာမႇာျဖစ္တာေၾကာင့္ စားသုံးသူေတြအတြက္ အက်ဳိးရႇိေစမႇာျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာလုပ္ငန္းရႇင္ေတြအေနနဲ႔လည္း ႏုိင္ငံျခားကကုန္စည္ေတြနဲ႔ ယႇဥ္ၿပိဳင္ႏုိင္ေအာင္ ျပင္ဆင္ထားဖုိ႔လုိပါတယ္။

ဒီလုိထုိးေဖာက္တဲ့အခါမႇာ သိထားသင့္တဲ့ ႏုိင္ငံတကာစံႏႈန္းေတြ

အေရးႀကီးဆုံးအခ်က္ကေတာ့ အဲဒီပစၥည္းက ကုိယ့္ႏုိင္ငံမႇာ အရင္မႇတ္ပုံတင္ထားတဲ့ပစၥည္းျဖစ္ဖုိ႔ လုိပါတယ္။  ကုိယ့္ႏုိင္ငံမႇာေတာင္ မႇတ္ပုံတင္မထားတဲ့ပစၥည္းကုိ သူတုိ႔ကုိ သြားေရာင္းလုိ႔ရမႇာ မဟုတ္ပါဘူး။ ကုိယ့္ႏုိင္ငံက Registration Process နဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ဒီပစၥည္းက ထုတ္လုပ္ခြင့္၊ေရာင္းခ်ခြင့္ တရား၀င္ျဖစ္ဖုိ႔ လုိတယ္ဆုိတာကေတာ့ နံပါတ္တစ္ လုိအပ္ခ်က္ျဖစ္ပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ဆုိရင္ လက္ရႇိျပည္တြင္းမႇာ ေရာင္းေနတာေတြအကုန္လုံးကုိ တုိင္းရင္းေဆး၀ါးဌာန မႇတ္ပုံတင္ထားၿပီးျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး Quality Product ျဖစ္ဖုိ႔အတြက္ GMP Certificate နဲ႔ ISO Certificate ေတြ ရရႇိထားပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး ပတ္၀န္းက်င္ကုိ မထိခုိက္တဲ့ စက္႐ုံျဖစ္တယ္ဆုိတဲ့ Certificate ျဖစ္တဲ့ ISO 14001:2004 (Enviromental Management System – EMS) ကုိလည္း ရရႇိထားပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး Organic ျဖစ္တဲ့အတြက္ Organic Certificate ေတြလည္း ရရႇိထားပါတယ္။

ဦးရဲမင္းေအာင္

အေထြေထြအတြင္းေရးမႇဴး

ျမန္မာႏိုင္ငံဆန္စပါးအသင္းခ်ဳပ္

စနစ္တက်ထုပ္ပိုးထားတဲ့ Packing ေကာင္းရမယ္။ အေလးခ်ိန္က မႇန္ကန္ရမယ္။ ေရာင္းခ်တဲ့ပစၥည္းက အစားအေသာက္ျဖစ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ အစားအစာ လံုၿခံဳမႈရႇိရမယ္။ International Standard ေတြနဲ႔ ကိုက္ညီရမယ္။ Quality နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေဆာင္ရြက္ရမယ္။ အရသာလည္းေကာင္းရမယ္။ ဒါက Production အပိုင္းမႇာ စီစဥ္ေဆာင္ရြက္ရမယ့္ အပိုင္းေတြျဖစ္တယ္။ ဒုတိယျပင္ဆင္သင့္တာကေတာ့ Marketing ပဲ။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ Product ေတြ ဘယ္ေလာက္ေကာင္းေအာင္ထုတ္ထုတ္၊ Marketing ၊ Promotion ၊ Advertising မေကာင္းရင္ ေစ်းကြက္မႇာခ်ိတ္ဆက္ၿပီး ေရာင္းဖို႔ခက္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ အာဆီယံႏုိင္ငံေတြထဲက I 5 ႏိုင္ငံ ေတြမႇာ Marketing ေကာင္းေကာင္းလုပ္ရမယ္။ တတိယအေရးၾကီးဆံုးအခ်က္ကေတာ့ Financing ပဲ။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ လုပ္ငန္းေတြလုပ္တဲ့အခါ လိုအပ္တဲ့ ေငြေၾကးအကူညီကို လိုတယ္။ အထူးသျဖင့္ ကြၽန္ေတာ္တို႔ တိုင္းျပည္မႇာ အမ်ားစုရႇိတာက SME ေတြ၊ SMI ေတြ မ်ားတယ္။

အယ္ဒီတာအဖြဲ႕