က်န္းမာေရးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အလုပ္ခြင္မွာ ဘယ္လိုေျဖရွင္းမလဲ

health1

မိသားစုအေရး၊ မိတ္ေဆြသူငယ္ခ်င္းေတြအေရးနဲ႔ လူမႈေရးကိစၥေတြပါ လုပ္ကိုင္ေနရင္း အခ်ိန္ျပည့္ အလုပ္လုပ္ေနရတာက လူတုိင္းအတြက္ လြယ္ကူတဲ့ကိစၥေတာ့မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါအျပင္ နာတာရႇည္ က်န္းမာေရးျပႆနာပါ ရႇိလာမယ္ဆုိရင္ေတာ့ ဒါေတြအားလုံးကုိ သင့္ရဲ႕ စြမ္းေဆာင္ႏုိင္တဲ့အားနဲ႔ ၿပီးေျမာက္ေအာင္ ေျဖရႇင္းဖုိ႔ဆုိတာ မလြယ္ကူလႇပါဘူး။

က်န္းမာေရးျပႆနာရႇိတဲ့သူေတြမႇာေတာ့ သူတုိ႔ရဲ႕အစြမ္းအစေတြ၊ ခြန္အားေတြကုိ ကန္႔သတ္လုိက္သလုိ ျဖစ္သြားပါတယ္။ ေငြေၾကးရရႇိခံစားမႈေတြကလည္း ေလ်ာ့နည္းသြားပါတယ္။ အေရးႀကီးဆုံးကေတာ့ သူတုိ႔ရဲ႕ အလုပ္ရႇင္ေတြက က်န္းမာေရးေၾကာင့္ ႐ုန္းကန္ေနရတာေတြနဲ႔ အခက္အခဲေတြကို နားလည္ၿပီးေတာ့ တစ္နည္းတစ္လမ္း ကူညီေပးဖို႔ လုိအပ္ပါတယ္။ ဒီလုိကူညီတဲ့အခါမႇာ နည္းလမ္းမ်ားစြာရႇိႏုိင္ပါတယ္။ တခ်ဳိ႕ကေတာ့ က်န္းမာေရးလုိအပ္ခ်က္အရ ဆရာ၀န္ဆီသြားျပဖုိ႔ လုိအပ္ခ်ိန္ေတြတုိင္းမႇာ အလုပ္ကုိ ေနာက္ဆံတင္းစရာမလုိပဲ ေပါ့ေပါ့ပါးပါး သြားေရာက္ျပသႏုိင္တာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

တခ်ဳိ႕ကိုေတာ့ လမ္းညႊန္ေျပာျပဖုိ႔လုိပါတယ္။ ႏႇစ္သိမ့္ေဆြးေႏြးသူေတြ၊ စိတ္ပညာရႇင္ေတြ အစရႇိတဲ့ ကြၽမ္းက်င္ရာလိမၼာရာ တတ္ကြၽမ္းသူေတြနဲ႔ေတြ႕ၿပီး က်န္းမာေရးအေျခအေနေတြကုိ ေကာင္းစြာကုိင္တြယ္လာႏုိင္သလုိ ေျပာင္းလဲမႈေတြ ျဖစ္လာမႇာျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ဆုံးမႇာေတာ့ ကင္ဆာေရာဂါ၊ ႏႇလုံးေရာဂါ၊ အဆုတ္ေရာဂါနဲ႔ဆီးခ်ိဳ တစ္ခုခုျဖစ္လာတဲ့အခါမႇာ အလုပ္လုပ္ကုိင္သူေတြက အလုပ္ခြင္မႇာ အလုပ္လုပ္ကုိင္ေနတဲ့အခ်ိန္ေတာက္ေလွ်ာက္မႇာ ခြန္အားျဖစ္ေစေအာင္ ျပဳလုပ္ေပးရမႇာပါ။ သူတုိ႔နဲ႔ စကားေျပာၿပီးေတာ့ သူတုိ႔ရဲ႕လုိအပ္ခ်က္ေတြနဲ႔ အေျခအေနေတြကုိ နားေထာင္ၿပီး သင္ဘယ္လုိကူညီႏုိင္မလဲဆုိတဲ့ နည္းလမ္းကုိ ရႇာေဖြရမႇာပါ။ သူတို႔အလုပ္တာ၀န္ေတြကုိ တျခားလုပ္ေဖာ္ ကိုင္ဖက္ေတြကုိ ခြဲလုပ္ခုိင္းတာမ်ဳိးျဖစ္ျဖစ္၊ ဒါမႇမဟုတ္ လုိအပ္သလုိ အိမ္ကေနပဲ အလုပ္လုပ္ကုိင္ႏုိင္ဖုိ႔ စီစဥ္ ေပးရမႇာျဖစ္ပါတယ္။

သူတုိ႔ရဲ႕ စိတ္ဖိစီးမႈေတြကို ေလ်ာ့က်ေအာင္လုပ္ေဆာင္ေပးနုိင္သလုိ ေရာဂါေၾကာင့္ သူတုိ႔ရင္ဆိုင္ရမယ့္ ခႏၶာပုိင္းဆုိင္ရာ၊ စိတ္ပုိင္းဆုိင္ရာ အခက္အခဲေတြကုိ ေကာင္းစြာကုိင္တြယ္ႏုိင္ေအာင္ ကူညီေပးႏုိင္ပါတယ္။ သူတုိ႔ဘက္ကလည္း ၀န္ထမ္းေတြရဲ႕ လုိအပ္ခ်က္အေပၚမႇာထားတဲ့ သင့္ရဲ႕စိတ္ဓာတ္ကုိ ေလးစားသလုိ သင့္စိတ္ဓာတ္ကို ေလးစားလာမႇာျဖစ္ပါတယ္။

လုပ္ငန္းခြင္မႇာ ခြၽတ္ၿခဳံက် အားအင္ကုန္ခန္းတာမ်ဳိးကုိ ကာကြယ္ပါ

အလုပ္၀န္ေတြ ပိေနတယ္ဆုိရင္ေတာင္ ၀န္ထမ္းေတြက အကူအညီေတာင္းဖို႔ ေျပာခ်င္မႇေျပာပါလိမ့္မယ္။ ဒီေန႔ အခ်ိန္အခါမႇာ အလုပ္လက္မဲ့လူေတြမ်ားလာတာမုိ႔ အလုပ္အကုိင္ရႇိၿပီးသူေတြဟာ သူတုိ႔ရဲ႕ ဘယ္အားနည္း ခ်က္မဆုိ ေဖာ္ျပဖုိ႔ကုိ ေရႇာင္ရႇားၾကပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ သင့္အေနနဲ႔ကေတာ့ ၀န္ထမ္းေတြ အလုပ္တအားမ်ားေန ၿပီဆိုတာကုိ သိထားဖုိ႔လုိပါတယ္။ ၀န္ထမ္းေတြဟာ သူတုိ႔လုပ္ႏုိင္စြမ္းထက္ေက်ာ္လြန္တဲ့ အလုပ္ေတြကုိ ၿပီး ေျမာက္ေအာင္ လုပ္ကုိင္ရတဲ့အခါမ်ဳိးေတြရႇိပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဘယ္ေလာက္ေတာင္ စြန္႔လႊတ္လုပ္ကုိင္လုိက္ရလဲ။ ထြက္လာတဲ့အလုပ္ရလဒ္ရဲ႕ အရည္အေသြး ျပည့္မီမႈကေကာ။ သူတုိ႔ရဲ႕ စိတ္ဖိစီးမႈအတုိင္းအတာေတြကေကာ။ မႇန္ပါတယ္။ အလုပ္ေတြၿပီးစီးေအာင္ လုပ္ေဆာင္ရမယ္ဆုိတာက မႇန္ကန္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အလုပ္တာ၀န္ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကုိ ၀န္ထမ္းတစ္ဦးတည္းကုိပဲ လုပ္ကုိင္ေစျခင္းကေတာ့ မလုိလားအပ္တဲ့ အက်ဳိးသက္ေရာက္မႈေတြကို ပုိၿပီးႀကံဳေတြ႕ေစမႇာျဖစ္ပါတယ္။ လုပ္ေဆာင္ရည္ေတြ က်ဆင္းလာမယ္။ အမႇား ေတြ မ်ားလာမယ္။ အလုပ္ထဲမႇာ လုပ္ကုိင္ႏုိင္စြမ္းေတြ က်ဆင္းၿပီး အားနည္းတဲ့၀န္ထမ္းေတြမ်ားလာမယ္။ အလုပ္၀န္ပိတယ္ဆုိတာဟာ ဘယ္သူတစ္ဦးတစ္ေယာက္အတြက္မႇမေကာင္းပါဘူး။ အလုပ္ေတြမ်ားစြာ လုပ္ရတဲ့သူေတြဟာ အားအင္ကုန္ခန္းသြားဖုိ႔ ျဖစ္ႏုိင္ေျခပုိမ်ားပါတယ္။

health3

ဝန္ထမ္းတစ္ေယာက္ရဲ႕ လုပ္ႏိုင္စြမ္းကိုေက်ာ္လြန္ၿပီး လုပ္ကိုင္ရတဲ့အခါ သူ႕ရဲ႕လုပ္ေဆာင္ရည္ေတြ က်ဆင္းလာႏိုင္ပါတယ္။

အလုပ္မႇာ ခြၽတ္ၿခံဳက်သြားတဲ့အခါ ေအာက္ေဖာ္ျပပါ ျပႆနာေတြျဖစ္ဖို႔ ပုိလြယ္ပါတယ္။

– စိတ္ဖိစီးမႈ လြန္စြာမ်ားျခင္း

– အားနည္းျခင္း

– ညအိပ္မေပ်ာ္ျခင္း

– ကိုယ္ေရးကုိယ္တာနဲ႔ မိသားစုဘ၀ေနထုိင္မႈေတြ အႏႈတ္ဆန္တဲ့အေတြးေတြ မ်ားလာျခင္း

– စိတ္ဓာတ္က်ျခင္း

– စုိးရိမ္ပူပန္ျခင္း

– အရက္နဲ႔ အျခားအရာမ်ား အသုံးျပဳလာျခင္း ဖိစီးမႈေတြတအားမ်ားလာၿပီဆုိရင္ ေျပာဖုိ႔အတြက္ သင့္ရဲ႕ ၀န္ထမ္းေတြကုိ အားေပးပါ။ အဲဒီလုိေျပာဆုိျခင္းက အားနည္းတဲ့ စိတ္ဓာတ္မ်ိဳးမဟုတ္ဘူးဆုိတာကုိ သိေအာင္ေျပာျပပါ။ အခ်ိန္တစ္ခုယူၿပီးေတာ့ ၀န္ထမ္းေတြနဲ႔ ပုံမႇန္ေတြ႕ဆုံမႈေတြ လုပ္ေဆာင္ပါ။ အလုပ္တာ၀န္ေတြနဲ႔ စိတ္ဖိစီးမႈအေၾကာင္းအရာေတြကုိ ေမးခြန္းေတြ ေမးၿပီးေလ့လာပါ။ မိမိဘာသာလာေျပာဖုိ႔ ခက္ခဲမႈေတြ ရႇိေနႏုိင္တာမုိ႔ ဒီနည္းလမ္းက ဘယ္သူေတြ အလုပ္၀န္ပိေနတယ္ဆုိတာကုိ ေကာင္းစြာေျဖရႇင္းသိႏုိင္ေစမႇာ ျဖစ္ပါတယ္။ သင္က အလုပ္၀န္ပိေနတာေတြကုိ လုံး၀ေပ်ာက္သြားေအာင္ ျပဳလုပ္ႏုိင္မႇာမဟုတ္ေပမယ့္ ဒီ၀န္ေတြကုိ ေကာင္းစြာကုိင္တြယ္ေျဖရႇင္းႏုိင္ေအာင္ လြယ္ကူတဲ့အေျဖကုိ ရႇာေဖြေပးႏုိင္မႇာပါ။ လုပ္ငန္းလုပ္ကိုင္သူ ၀န္ထမ္းေတြနဲ့ လုပ္ငန္းေတြ အတူလုပ္ေဆာင္ၿပီး ျပႆနာေတြကုိ ေျဖရႇင္းတဲ့နည္းလမ္းေတြကုိ ကူညီရႇာေဖြေပးတယ္ဆုိတာကုိ ၀န္ထမ္းေတြသိတဲ့အခါ လုပ္ငန္းရႇင္နဲ႔ ၀န္ထမ္းရဲ႕ဆက္ဆံေရး ပုိမုိခုိင္မာလာမႇာ ျဖစ္ပါတယ္။

ေခါင္းကုိက္ျခင္း

ေခါင္းကုိက္ျခင္းက နည္းလမ္းမ်ဳိးစုံနဲ႔လာႏုိင္ပါၿပီး သူ႕ကုိ ျဖစ္ေစတဲ့အရာေတြ မ်ားစြာရႇိပါတယ္။ ေခါင္းကုိက္ျခင္းက နာက်င္တယ္ဆုိတာပါပဲ။ အလုပ္ကုိေရာက္တဲ့အခါမႇာ ေခါင္းကုိက္တာက ၀န္ထမ္းရဲ႕ ခႏၶာကုိယ္သာ ထိခုိက္တာမဟုတ္ဘဲနဲ႔ အလုပ္နဲ႔ပတ္သက္တဲ့ စဥ္းစားေတြးေခၚရတဲ့အရာေတြနဲ႔ သူ႕ရဲ႕လုပ္ေဆာင္မႈေတြပါ က်ဆင္းလာတာျဖစ္ပါတယ္။ WHO ရဲ႕ ေဖာ္ျပခ်က္အရေတာ့ ေခါင္းကုိက္ျခင္းက အမ်ဳိးသားထုေတြရဲ႕ သံုးပုံတစ္ပုံမႇာျဖစ္ပြားႏုိင္ၿပီး၊ ၈၀ ရာခုိင္ႏႈန္းေသာ အမ်ဳိးသမီးေတြမႇာ ျဖစ္ပြားႏုိင္ပါတယ္။ ႏႇစ္ရႇည္လမ်ား ေခါင္းကုိက္ေရာဂါရႇိတဲ့သူေတြေတာ့ လူတစ္သိန္းမႇာ လူႀကီးအေယာက္ ၂၀ ထဲက တစ္ဦးဟာ အၿမဲတမ္းေခါင္းကုိက္ေရာဂါရဲ႕ေ၀ဒနာကုိ ေန႔စဥ္နီးပါးခံစားေနရပါတယ္လုိ႔ WHO က ေဖာ္ျပပါတယ္။ ဒီေ၀ဒနာခံစားရသူေတြဟာ အလုပ္ကုိေကာင္းစြာ အာ႐ုံမစုိက္ႏုိင္ေတာ့ပါဘူး။

health2

အမ်ိဳးသားေတြထက္စာရင္ အမ်ိဳးသမီးေတြဟာ ေခါင္းကိုက္ေရာဂါ ပိုမိုျဖစ္ပြားႏိုင္ပါတယ္။

National Headache Foundation ကေနၿပီးေတာ့ စစ္တမ္းတစ္ခုေကာက္ခံခဲ့တဲ့အခါမႇာ ၄၅ ရာခုိင္ႏႈန္းဟာ ေခါင္းကုိက္ေရာဂါေၾကာင့္ မိသားစုအစီအစဥ္ေတြနဲ႔ လူမႈေရးအစီအစဥ္ေတြကုိ ပ်က္ကြက္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ၃၀ ရာခုိင္ႏႈန္းဟာ ေခါင္းကုိက္ေရာဂါေၾကာင့္ တစ္လမႇာ ငါးရက္ေလာက္ အလုပ္မသြားႏုိင္ၾကပါဘူး။ ၂၀ ရာခုိင္ႏႈန္းကေတာ့ ေခါင္းကုိက္ေရာဂါေၾကာင့္ မိသားစု၊ သူငယ္ခ်င္းေတြကုိ အခ်ိန္မေပးႏုိင္တဲ့အခါ ခါးသီးၾကရပါတယ္။

ေခါင္းကုိက္ေရာဂါေတြက မ်ားစြာရႇိသလုိ ကုသနည္းေတြကလည္း မ်ားစြာရႇိပါတယ္။ ပထမေျခလႇမ္းအေနနဲဲ႔ ဆရာ၀န္ေတြဆီသြားေရာက္ၿပီး ေရာဂါအေၾကာင္းကုိ ေဆြးေႏြးဖုိ႔ျဖစ္ပါတယ္။ ေခါင္းကုိက္ျဖစ္ေစရတဲ့ အေၾကာင္းအရင္းကို သိၿပီဆုိရင္ အဲဒီအရာေတြကုိ ေရႇာင္ၿပီး ေခါင္းကုိက္ျခင္းျဖစ္ပြားမႈႏႈန္းနဲ႔ ျပင္းထန္မႈကို ေလ်ာ့က်ေအာင္ လုပ္ရပါမယ္။ သင့္အလုပ္က ၀န္ထမ္းေတြမႇာ နာတာရႇည္ ေခါင္းကုိက္ေရာဂါေတြ ျဖစ္ေနတယ္ဆုိရင္ သူတုိ႔အတြက္ အကူအညီျဖစ္မယ့္ မႇန္ကန္တဲ့လမ္းေၾကာင္းေပၚကုိ ခ်ျပဖုိ႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ သူတုိ႔ေရာဂါသက္သာသလုိ သင့္အလုပ္မႇာလည္း တန္ဖိုးရႇိစြာ အလုပ္ကုိ လုပ္ကုိင္ႏုိင္မႇာျဖစ္ပါတယ္။

အဒိုနီရမ္