ကမၻာ႔အခ်မ္းသာဆုံးသူမ်ားရဲ႕ အေလ႔အက်င္႔ ၈ မ်ဳိး
ၾကြယ္ဝခ်မ္းသာတယ္ဆိုတာ ကံအက်ိဳးေပးေကာင္းလို႔ပါလို႔ လူအမ်ားကယူဆေနၾကပါတယ္။ ခ်မ္းသာတဲ့မိဘေတြက ေမြးလာရတာမ်ိဳး၊ အသံုးတည့္တဲ့ပစၥည္းတစ္ခုကို တီထြင္ျဖစ္သြားျခင္းမ်ိဳးေတြမွာ ကံေၾကာင့္လို႔ ေျပာႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဘာမဆိုအရာရာတိုင္းဟာ ကံေၾကာင့္ခ်ည္းျဖစ္တယ္လို႔ေတာ့မေျပာႏိုင္ပါဘူး။ ေကာင္းမြန္မွန္ကန္တဲ့ အက်င့္စ႐ိုက္အေလ့အထေတြမရွိရင္ရထားတဲ့ဓနဥစၥာဟာ လြယ္လြယ္ေလးနဲ႔ သံုးျဖဳန္းျဖစ္သြားတတ္တယ္။ တကယ္ေတာ့ ကံေကာင္းေအာင္အခ်ိန္မေရြးလုပ္ယူလို႔ရပါတယ္။ ဥစၥာဓနၾကြယ္ဝခ်မ္းသာၾကသူေတြ ဘယ္လိုလုပ္ေနၾကသလဲဆိုတာ ေအာက္ပါအတိုင္း ေဖာ္ျပလိုက္ပါတယ္။
၁။ အၿမဲသင္ယူေနပါ။
Warren Buffett ရဲ႕ ေအာင္ျမင္မႈအေၾကာင္းတရားေတြထဲမွာ သူဟာ အၿမဲေလ့လာသင္ယူေနတတ္သူျဖစ္တယ္ဆိုတဲ့အခ်က္က အမ်ားဆံုးပါဝင္တယ္။ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္တစ္ခုခုကို တတ္ေျမာက္ကြ်မ္းက်င္ဖို႔ အနည္းဆံုးအခ်ိန္နာရီ ေပါင္းတစ္ေသာင္းလိုတယ္။ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းလုပ္ရာမွာလည္း အဲဒီလိုပဲအခ်ိန္ယူၿပီး လုပ္ရပါတယ္။ Buffett ဟာ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြကို ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံလုပ္ကိုင္ခဲ့ရာမွ ကံမေကာင္းခဲ့ဘူး။ ဒါေပမယ့္ သူကစီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြ ႀကီးပြားေအာင္ျမင္ရသလဲဆိုတာကို အၿမဲမျပတ္စူးစမ္း ေလ့လာတယ္။ ဒီအခက္အခဲေတြကေန ဘယ္လိုလြတ္ေျမာက္ေအာင္လုပ္ရတယ္။ သူ႔ရဲ႕ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံထားတာေတြကိုဘယ္လိုမနစ္နာရေအာင္ ကာကြယ္ရမယ္ဆိုတာေတြကို အၿမဲေလ့လာသင္ယူတယ္။ အဲဒီလို သင္ယူေလ့လာတဲ့အေလ့အက်င့္ဟာ သမား႐ိုးက်႐ံုးလုပ္ငန္းလုပ္ေနသူေတြအတြက္ပဲ က်င့္သံုးရမွာျဖစ္တယ္။ လူတခ်ိဳ႕ဟာ အဆက္အသြယ္အခ်ိတ္အဆက္ေကာင္းလို႔ ျမန္ျမန္ႀကီးပြားသြားတာေတြေတာ့ ရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေနာက္ဆံုးမွာေတာ့ မိမိအလုပ္မွာ မကြ်မ္းက်င္ရင္မႀကီးပြားႏိုင္ပါဘူး။
၂။ ဝင္ေငြေအာက္ေလ်ာ႔သံုးပါ။
ဘီလီယံနာသူေဌးႀကီး (Mark Cuban) ဟာ သူ႔အသက္ ၂၀ ေက်ာ္ ကာလတုန္းကအခန္းက်ဥ္းကေလးထဲမွာအခန္းေဖာ္ေတြ အမ်ားႀကီးနဲ႔ေနခဲ့ရတာေၾကာင့္ အၿမဲျပန္ေျပာျပေလ့ရွိတယ္။ ၿခိဳးၿခိဳးၿခံၿခံေနတယ္ဆိုတာ ေငြစုေဆာင္းဖို႔သက္သက္ခ်ည္းမဟုတ္ဘူး။ လက္ထဲမွာ ေငြပိုေငြလွ်ံစုေဆာင္းမိတဲ့အခါတိုင္း တက္လမ္းကိုလြတ္လြတ္လပ္လပ္ ရွာေဖြႏိုင္တယ္။ ေလာေလာဆယ္ အက်ိဳးအျမတ္မရေပမယ့္ ေနာင္အခါအက်ိဳးရွိႏိုင္တဲ့ အလုပ္မ်ားကို စြန္႔စားလုပ္ကိုင္သြားႏိုင္တယ္။ ေပးစရာေတြရွိရင္လည္း ေငြေၾကးကိစၥမပူရေတာ့ဘူး။ ေငြကိုတိုးပြားေအာင္လုပ္ဖို႔ပဲ အာ႐ံုစိုက္ေနမွာျဖစ္တယ္။
၃။ ေအာက္ေျခအလုပ္ေတြ လုပ္ရမွာ မေၾကာက္နဲ႔
ကိုယ္ဟာ အထက္ကိုတက္လွမ္းဖို႔ ႀကိဳးစားေနရင္ေအာက္ေျခသိမ္းအလုပ္ေတြကို ေအာက္တန္းက်တယ္လို႔မထင္ပါနဲ႔။ Marcus Lemonis သူေဌးႀကီးဟာ သူရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံထားတဲ့ လုပ္ငန္းမ်ားကိုလုပ္တဲ့အခါ လုပ္ငန္းနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး လက္ေတြ႔သင္ယူတယ္။ ဝန္ထမ္းေတြနဲ႔ ယွဥ္တြဲအလုပ္လုပ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း သူဟာစီးပြားေရးလုပ္ငန္းအမ်ိဳးမ်ိဳးကို လ်င္လ်င္ျမန္ျမန္တတ္ေျမာက္လာရတာပါလို႔ သူကေျပာတယ္။ အထက္ကေနသိေအာင္ လုပ္ေနရတာထက္ ေအာက္ေျခဆင္းၿပီး သင္ၾကားတာက ပိုအတတ္ျမန္ပါတယ္။ ဝန္ထမ္းေတြနဲ႔ ဦးစီးေခါင္းေဆာင္ၾကားမွာ ေလးစားမႈေတြ၊ ရဲေဘာ္ရဲဘက္ စိတ္ေတြကိုလည္း ျဖစ္ေပၚေစပါတယ္။
၄။ အမ်ားႀကီး မအိပ္ပါနဲ႔
အေမရိကန္သမၼတေဒၚနယ္ထရမ့္ဟာ အျငင္းပြားတာေတြအၿမဲလိုလို လုပ္တတ္ေပမယ့္ သူ႔ရည္ရြယ္ခ်က္ေတြကိုေတာ့ ေအာင္ေအာင္ျမင္ျမင္ လုပ္ႏိုင္သူျဖစ္တယ္။ သူက တစ္ေန႔ကို သံုးနာရီ၊ သို႔မဟုတ္ ေလးနာရီေလာက္ပဲ အိပ္ေလ့အိပ္ေလ့ရွိလို႔ ခုလိုလုပ္ႏိုင္တာပါလို႔ သူကဆိုတယ္။ ဒီေတာ့ တစ္ေန႔ရွစ္နာရီ၊ ဆယ္နာရီအိပ္ၾကတဲ့သူမ်ားတတ္ သူက အလုပ္လုပ္ခ်ိန္ပိုရေနတယ္။ ဘယ္သူျဖစ္ျဖစ္ က်န္းမာေအာင္အိပ္ဖို႔ေတာ့လိုတာေပါ့။ သမၼတထရမ့္ကေတာ့ ခုလိုအိပ္ခ်ိန္နည္းလို႔ သူ႔ က်န္းမာေရးကို မထိခိုက္ပါဘူးလို႔ ဆိုတယ္။ ဒီေတာ့ အိပ္ခ်ိန္အနည္းအမ်ားကို ကိုယ့္ဘာသာခ်ိန္ၾကည့္ပါ။
၅။ ခြင္႔လႊတ္ဖို႔ မေတာင္းဆိုပါနဲ့။ ခြင္႔ျပဳဖို႔သာ ရေအာင္လုပ္ပါ။
Bill Gates အလယ္တန္းေက်ာင္းသားဘဝတုန္းက ကြန္ပ်ဴတာေတြ သိပ္ေဈးႀကီးတယ္။ ေက်ာင္းသားတစ္ေယာက္စီဟာ ကြန္ပ်ဴတာကို အခ်ိန္အကန္႔အသတ္နဲ႔ပဲ သံုးခြင္႔ျပဳခံရတယ္။ Bill Gates ဟာ ကြန္ပ်ဴတာသံုးရင္း ကြန္ပ်ဴတာရဲ႕ ခ်ိဳ႕ယြင္းခ်က္ေတြကို သိရွိနားလည္သြားတယ္။ ဒီေတာ့ အဲဒီကြန္ပ်ဴတာမွာ သတ္မွတ္ခ်ိန္ထက္ပိုၿပီး သံုးသံုးေနတာကို လူမိသြားတယ္။ ဒါေပမယ့္ သူက အဲဒီခ်ိဳ႕ယြင္းခ်က္မ်ားကို ေထာက္ျပႏိုင္တဲ့အတြက္ အခ်ိန္ပိုသံုးခြင့္ရသြားတယ္။ ဒီေတာ့ သူဟာအခ်ိန္ပိုသံုးေနတာကို ခြင့္လႊတ္ပါလို႔ ေတာင္းပန္စရာမလိုဘူး။ သံုးခြင့္ရသြားတယ္။
၆။ စနစ္ဇယားရွိပါေစ
ငယ္စဥ္ကအလြန္ဆင္းရဲခဲ့ၿပီး ေနာင္အခါတီဗီတင္ဆက္သူ နဲ႔ ဘီလ်ံနာသူေဌးမႀကီးျဖစ္လာသူ Operah Wintrey က ေအာင္ျမင္ၾကသူေတြရဲ႕ လွ်ိဳ႕ဝွက္ခ်က္ဟာ စနစ္ဇယားရွိျခင္းပဲျဖစ္တယ္လို႔ဆိုပါတယ္။ ဒီလူေတြရဲ႕ ေန႔စဥ္ဘဝမွာ အိမ္မွာျဖစ္ျဖစ္၊ လုပ္ငန္းခြင္မွာျဖစ္ျဖစ္ စည္းစနစ္က်က်ေနထိုင္လုပ္ကိုင္တတ္ၾကသူေတြပါ။ ဒါေၾကာင့္ ေန႔စဥ္လုပ္ရမယ့္ အလုပ္ေတြကို ဘယ္အခ်ိန္မွာဘာကိုၿပီးေအာင္ လုပ္မယ္ဆိုတဲ့ အစီအစဥ္ဇယားေလးပဲလုပ္ဖို႔လိုတယ္။
၇။ အ႐ံႈးကို စိတ္ပ်က္မသြားဘဲ ဆက္ႀကိဳးစားပါ
စီးပြားေရးစတင္လုပ္ကိုင္သူမ်ားအတြက္ အႀကံေပးခ်က္မ်ားပါဝင္တဲ့ Shark Tank တီဗီအစီအစဥ္ကို တင္ဆက္ သူဘီလ်ံနာသူေဌး Kevin O’Leary ဟာ သူစီးပြားေရး လုပ္စက အခက္အခဲေတြ အမ်ားႀကီးရင္ဆိုင္ခဲ့ရတယ္။ ျပစ္တင္ေဝဖန္မႈေတြလည္း အမ်ားႀကီးခံခဲ့ရတယ္။ ဒါေပ မယ့္ သူက ဒါေတြကို ဂ႐ုစိုက္မေနဘဲ ဆက္လက္ႀကိဳးစား သြားတဲ့ အဲဒါေနာက္ပိုင္းမွာ သူ႔ရဲ႕ပထမဦးဆံုးကုမၸဏီကို ေဒၚလာ ၄.၂ ဘီလ်ံနဲ႔ ေရာင္းထြက္သြားႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။
၈။ ကိုယ္ေရးကိုယ္တာခံစားခ်က္ေတြကို ေဘးဖယ္ထားပါ
အထက္မွာေဖာ္ျပခဲ့တဲ့ Shark Tank တီဗီအစီအစဥ္မွာ ပါဝင္တင္ဆက္ခဲ့ကာ ကိုယ္တိုင္လည္း သန္းၾကြယ္သူေဌး တစ္ဦးျဖစ္တဲ့ (Lori Grenier) စီးပြားေရးလုပ္တဲ့အခါ ကိုယ္ေရးကိုယ္တာပုဂၢလိက ခံစားခ်က္ေတြကို ေဘးဖယ္ထားပါလို႔ အႀကံေပးပါတယ္။ ကိုယ္ကေရာင္းရတဲ့အခါ ျဖစ္ျဖစ္ဝယ္ရတဲ့အခါျဖစ္ျဖစ္ ပုဂၢိဳလ္ေရးအရႀကိဳက္ေနစရာမလိုပါဘူး။ ကိုယ္ဝင္ေငြဘယ္ေလာက္တိုးလာမလဲဆိုတာသာ အေရးႀကီးပါတယ္။ စီးပြားေရး႐ႈေထာင့္ကပဲ ၾကည့္သင့္တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
(၂၀၁၉ ခုႏွစ္၊ ဇန္နဝါရီလထုတ္ CEO မဂၢၢဇင္း)
